maandag 12 november 2018

Waarom de bitcoin nu redelijk stabiel is...maar binnenkort hard onderuit gaat

Het vorig jaar heeft de Bitcoin een enorme piek meegemaakt van 20.000, waarna de koers met lange golven is gezakt tot ongeveer 6.000. De timing van deze piek was onmogelijk te voorspellen, maar het verloop erna verloop behoorlijk hetzelfde als na de vorige Bitcoin crash, iets wat ik in het begin van het jaar al voorspeld had:


Waarom denk ik dat de koers binnenkort een klap te verduren krijgt?Koersen werken met vraag en aanbod: is de vraag hoger dan het aanbod dan stijgt de koers, zo niet, dan daalt de koers. Hier is niets vreemds aan, want met deze wetmatigheid werk ons hele financiele systeem. Bij Bitcoin zijn er nog een stuk of 3 andere marktmechanismes bezig. De meeste zijn in balans, maar niet allemaal.

Marktwerking 2: transactiekosten

Bij de meeste betaalsystemen betaal je een vast bedrag of een vast percentage als transactiekosten. Bij Bitcoin wordt de transactiekosten door vraag en aanbod gestuurd. Er is namelijk schaarste op de hoeveelheid transacties: elke 10 minuten ongeveer 2500 transacties. De transacties worden uitgevoerd door mijners, en zij willen graag zoveel mogelijk geld verdienen. Dus als je geen transactiebijdrage aanbiedt, dan zullen alle mijners je transactie links latne liggen. Hoe meer transacties er uitgevoerd moeten worden, hoe hoger de kosten zullen zijn. Vooral tijdens de gekte van december 2017 liepen de transactiekosten hoog op:


In de grafiek zie je twee lijnen: de blauwe lijn is de basisvergoeding die een mijner krijgt voor een block, het rode is de transactiekosten die er bovenop komen. Alle data heb ik overigens van blockchain.info geplukt. De blauwe vergoeding is geintroduceerd om mijners een vast inkomen te geven en om bovendien nieuwe Bitcoins in het systeem te krijgen. In het begin kreeg een mijner 50BTC voor een block, dat is in 2012 gehalveerd naar 25, en in 2016 gehalveerd naar 12.5. Halverwege 2019 zal het nogmaals gehalveerd worden, en als alle 21 miljoen bitcoins in omloop zijn zal deze vergoeding helemaal stoppen. Er wordt verwacht dat mijners dan van de transactiekosten alleen kunnen leven. De bovenstaande grafiek ziet er extreem uit, maar als je de vergoeding in dollars uitdrukt wort het nog veel extremer:

Maar wat was dat mijnen ook alweer?Computers over de hele wereld proberen een willekeurige code te vinden die samen met de huidige transacties een mooi antwoord op een formule geeft, een zogenaamde hashfunctie. Uit deze formule komt een totaal onvoorspelbare uitkomst, en de kunst is om een code te vinden die precies een antwoord geeft dat bijvoorbeeld met minimaal 6 nullen begint. Degene die dit vindt heeft deze keer de loterij gewonnen en ontvangt de 12.5BTC+transactiekosten.
Ongeveer elke 10 minuten wordt er ergens op de wereld een jusit code gevonden. Maar als er meer computers gaan meedoen, dan is het waarschijnlijk dat het code veel eerder wordt gevonden.
Hier heeft Bitcoin een oplossing voor bedacht:

Marktwerking 3: moeilijkheidsgraadDe software van Bitcoin is zo gemaakt dat de moeilijkheidsgraad aangepast kan worden. Als nieuwe blokken in minder dan 10 minuten verschijnen, dan wordt de moeilijkheidsgraag opgevoerd. De eis is dan niet meer dat het antwoord met 6 nullen moet beginnen, maar met 7 nullen. En als nieuwe blokken te lang duren, dan wordt de moeilijkheidsgraag naar beneden aangepast. Dit is een slim systeem: hoe sneller de computers worden, hoe groter de kans is dat er gehackt zou kunnen worden, maar de hogere moeilijkheidsgraad maakt Bitcoin automatisch veiliger. De onderstaande grafiek geeft een indicator voor de moeilijkheid (difficulty) en een indicator voor totale computerkracht (MegaHash/s)
Let op: dit is een logarithmische schaal: elk streepje hoger betekent 10 keer zo moeilijk en 10 keer zoveel rekenkracht!

Terwijl de andere grafiekjes van Bitcoin hard op en neer schokken, is dit een hele langzame trend. Dit is niet vreemd: de koers van de Bitcoin kan in theorie in een dag twee keer zo groot worden, maar het is onmogelijk om in een dag zoveel computers te installeren. Je ziet daarom ook dat deze grafiek na de Bitcoinpiek van december 2017 nog steeds aan het stijgen is. Investeringen duren nu eenmaal even, dus deze grafiek ijlt enorm na: sinds de Bitcoin piek van kerst 2017 is de totale verwerkingssnelheid verdrevoudigd!

Marktwerking 4: winstgevendheid van mijnen.En dan komen we bij de laatste marktwerking. Hoe hoger de bitcoin koers, hoe meer het oplevert om in computers te investeren die kunnen mijnen. Maar hoe meer computers, hoe lager de opbrengst per computer. En daar begint het nu spaak te lopen. In december 2017 was mijnen heel hot en werden er pijlsnel mijnprojecten gestart. Een jaar later is de opbrengst meer dan gedecimeerd: van 15miljoen dollar per blok naar ongeveer 2 ton per blok, dus 75 keer minder opbrengst. De marktwerking zou er voor moeten zorgen dat er nu rekencapaciteit gaat verdwijnen, maar hardware is niet zo snel als software. Er zijn gigantische investeringen gedaan, en die investeringen moeten terugverdiend worden. De onderstaande grafiek laat zien hoeveel men verdient per berekening (geschaald):


Men verdient nu zelfs 10 keer zo weinig als in de tijd tussen de pieken van 2012 en 2017 in. Bedenk wel dat men destijds nauwelijks deed mijnen voor de winst: het was meer een ideele zaak van nerds op zolderkamertjes. Maar deze mensen verdienden destijds dus 10 keer zoveel als de professionele mijners van nu. En dan heb ik het niet over de waarde die hun bitcoins later waard werden, maar de opbrengst tegen huidige markttarieven.

Ja wacht even: computers worden elk jaar goedkoper!Dit argument telt zeker mee, maar slechts gedeeltelijk: computers gaan enkele jaren mee, en de stroomprijs is door de jaren redelijk constant gebleven. Maar laten we voor de zekerheid een correctiefactor meenemen. Hiervoor neem ik de wet van Moore, die zegt dat computerspul elke 2 jaar 2 keer zo snel/klein/goedkoop wordt. De grafiek wordt dan zo:

De opbrengst is nog steeds 3 keer zo klein als 2015, en ongeveer 200 keer zo klein als december 2018.

En wat betekent dit voor de koers?Deze situatie begint steeds nijpender te worden. Een groot deel van de Bitcoins is in bezit van de mijners, en die hebben er baat bij dat hun werk rendabel blijft. Dit is waarschijnlijk een van de redenen waarom de Bitcoin nu niet verder zakt. Maar deze situatie begint onhoudbaar te worden. Doordat de Bitcoin steeds stabieler is, zijn er steeds minder transacties, dus dalen de transactiekosten nog verder. En in 2019 wordt het feest verder verpest doordat de mining fee van 12.5BTC naar 6.25BTC gaat.
Er gaat een punt komen dat mijnen meer kost dan het oplevert. Op dat punt zulen mijners hun Bitcoins gaan verkopen en hun bezit te gelde maken. De financiele investeerders zijn al lang vertrokken, nu is het de beurt aan de mijners.
Dit zal ook niet van de ene op de andere dag gaan gebeuren: als er servers uitgezet gaan worden, zal de moeilijkheid dus gaan afnemen en zal de opbrengst per server weer een beetje toenemen. De boel zal dus schoksgewijs verder zakken.


We zullen het meemaken...

20 opmerkingen:

  1. Goed doorwrocht stuk weer. En met zo’n clickbait titel ben ik benieuwd naar de bezoekersaantallen... ��

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. een doorwrocht stuk met een clickbaittitel, is dat geen paradox?

      Verwijderen
  2. Ik heb nooit wat gezien in deze gebakken lucht, ik heb ze dus ook nooit aangeschaft. Er zullen veel mensen mee onderuit gaan helaas.

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Zoals jij het beschrijft is het zeer aannemelijk wat je verwacht ... we zullen het meemaken ...

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Op zich een goed geschreven stuk, maar je kunt behoorlijk makkelijk argumenteren voor je eigen standpunt. Je zou net zo makkelijk een stuk kunnen schrijven dat alle voordelen van cryptocurrencies belicht, met als stelling dat de koers enorm zal gaan stijgen.

    Daarbij komt het volgende: ga jij nu maximaal short in BTC? Als dat niet zo is, geloof je niet genoeg dat de koers gaat zakken ;-). Hetzelfde vraag ik aan mensen die compleet lyrisch zijn en beweren dat de koers binnenkort weer enorm gaat stijgen (heb je geïnvesteerd dan?).

    Ik heb een redelijke hoeveelheid crypto, maar ik ga niet mee in dit soort "beweringen". Je kunt de toekomst namelijk niet voorspellen.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. we zullen het zien inderdaad, maar het is wel leuk om in bitcoin te graven, omdat alle statistieken openbaar zijn.

      Verwijderen
    2. Dat klopt, vind ik (als data nerd) ook erg leuk om te doen. Maar feit blijft dat sommige beweringen te kort door de bocht zijn. De hype van eind 2017 werd ook niet voorspeld, en hetzelfde geldt voor de crash van 2018. Ik zie het wel, blijf een klein beetje handelen en af en toe m'n portfolio wat afbouwen. Het meeste van m'n geld zit toch in de wat traditionelere beleggingen.

      Verwijderen
    3. zoals ik aan het begin zeg: het moment van crash werd in dec2017 niet voorspeld, maar het was zonneklaar dat de bubbel spoedig ging barsten.
      Toen de bubbel eenmaal aan het barsten was vertoonde de koers de afgelopen 11 maanden een volledig voorspelbaar gedrag. Het enige wat ik nu prober aan te tonen is dat de mijners in steeds grotere problemen komen, en dat die bubbel ook een keer gaat barsten. Wanneer weet ik niet, maar het kan niet lang zo doorgaan.

      Verwijderen
  5. ander leuk weetje dat ik laatst las: in het hier en nu kost het mijnen van bitcoins meer energie dan het mijnen van goud....

    BeantwoordenVerwijderen
  6. "De financiele investeerders zijn al lang vertrokken, nu is het de beurt aan de mijners".

    Oneens. Dit jaar is 2x zoveel bitcoin OTC (Over The Counter) verhandeld dan via exchanges. Zelfs de CEO Van Binance bevestigd dit --> https://www.want.nl/bitcoin-volume-cryptomarkt-binance/

    Financiële investeerders zijn juist actiever dan ooit, maar als ze voor honderden miljoen of miljarden gaan verhandelen op de beurs schieten ze in hun eigen voet omdat ze dan zelf de prijs beïnvloeden, en flink ook.

    De afgelopen maand zijn er bijvoorbeeld in 4 transacties alleen al voor 850+ miljoen dollar aan bitcoins verhandeld. Dit zijn mega investeerders die zichzelf positioneren voor de volgende bullrun. Het lijkt stil op de markt, maar wie goed kijkt ziet spannende dingen gebeuren op de achtergrond. Dat is het mooie van de bitcoin, alles is openbaar in te zien.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. bedankt voor je reactie! Als ik op blockchain.info kijk, dan zie je bij "estimated USD transaction value" de volgende grafiek. Uit deze grafiek concludeer ik dat het transactievolume al een half jaar lang stabiel is rond het niveau van juni2017, in de piek van dec2017 lag het transactievolume 10 keer zo hoog.
      Ik ben er mee eens dat de handel niet dood is, maar "juist actiever dan ooit" is ook een beetje overdreven...

      Verwijderen
  7. Ik begrijp dat mijnen niet, kun je misschien uitleggen hoe dat in de praktijk in zijn werk gaat?

    BeantwoordenVerwijderen
  8. Die tandenborstelhouder telt nog steeds 3 borstels, is er inmiddels nieuws?

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. een lege plek in de tandenborstelhouder is niet mooi, en ik ga er geen stuk afzagen:-)

      Verwijderen
  9. Haha, je hebt het nog niet geschreven of de koers gaat hard onderuit. Wie zouden er hier allemaal meelezen?
    Maar serieus. Ik heb me er van begin af aan over verbaasd hoe hele volksstammen bitcoin net zo behandelen als andere beleggingen. En alhoewel ik vind dat ook veel reguliere aandelen al tijden veel te hoog worden gewaardeerd, vertegenwoordigen die tenminste in theorie nog een onderliggende waarde en een kans op winstuitkering. Itt cryptomunten. Sterker nog, ik zou zeggen dat het nooit een goed teken is als een munt, crypto of anders, vooral als speculatie-object wordt verhandeld. Als er iets niet goed is voor de acceptatie van een munt, dan zijn het wilde koersfluctuaties.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Goed he, ik wordt op mijn wenken bedient:-P.
      Helemaal mee eens: speculatieobjecten zijn per definitie slechte betaalmiddelen, en andersom. Bitcoin als betaalmiddel en investeermiddel is een contradictie.

      Verwijderen
  10. Wat betekent FIRE eigenlijk?
    Kun je daar ook coins mee omsmelten?

    BeantwoordenVerwijderen