Wat is het resultaat van periodiek inleggen?

De afgelopen weken heb ik het rente op rente effect besproken en laten zien dat het redelijk eenvoudig te berekenen is. Maar wat als we bijvoorbeeld elk jaar hetzelfde bedrag inleggen? Kunnen daar ook een simpele formule voor maken? Het antwoord is ja, en het is de kern van mijn spaarhypotheektool en annuitaire tool. Ik riskeer hiermee dus dat niemand meer mijn tools gaat gebruiken en de formules zelf gaat toepassen, maar het zij zo.

Stel ik leg elk jaar "I" in met een rente van "r". Na een jaar heb ik dan:

na 1 jaar: I(1+r)
na 2 jaar: I((1+r)+(1+r)²)
na 3 jaar: I((1+r)+(1+r)²+(1+r)³)

Enzovoorts. Stel dat ik elk jaar 100,- inleg met 4% rente, dan is I dus 100 en r 0.04. Na 1 jaar heb ik 104,-, na 2 jaar 212,16 en na 3 jaar 324,65. Kijk, dat tikt nog eens aan!

Voor computers is dit natuurlijk allemaal peanuts om te berekenen, maar na vele jaren wordt dit toch wel een gedrocht van een formule. Kan het simpeler? Jawel! Het bovenstaande kunnen we ook schrijven als:

I∑_n=1^t (1+r)ⁿ

En dat herkennen wiskundigen als een zogenaamde "meetkundige rij". En daar kan je met behulp van inductie een mooie formule van maken:

eindbedrag na t jaren = I((1+r)^t-1)(1+r)/r

Dit is alles! Even controleren als I=100, r=0.04 en t=3: 100x((1+0.04)³-1)(1+0.04)/0.04 = 324,65 Tadaa! Kritische lezers zullen gezien hebben dat de fomule niet werkt als de rente nul is, dan delen door nul is flauwekul. Maarja, als de rente nul is, dan is het bedrag na 3 jaar natuurlijk gewoon 3x100=300,-

Deze formule kan je ook gebruiken voor als je per maand inlegt, maar dan wordt het ietsje ingewikkelder, want dan moet je je rente eerst naar rente per maand omrekenen.

Maar je kan ook gewoon mijn spaartool gebruiken:

Met deze tool kan je het verloop van zowel eenmalige als periodieke inleggen bekijken. Het leuke is dat hij ook achteruit kan rekenen: aan de linkerkant kan je aangeven welk onbekend getal hij voor je moet uitrekenen. Wil je bijvoorbeeld weten hoeveel je periodiek moet inleggen om een bepaald doelkapitaal te bereiken, dan selecteer je links "periodieke inleg", en vervolgens vul je de juiste looptijd, rente en eindbedrag in. De periodieke inleg past dan automatisch aan zodat de som weer klopt!


Doe er je voordeel mee!


zie ook:
Rente op rente het 8ste wereldwonder? 
Rente op rente: produktie en produktiemiddel tegelijk 
Hoe groot is het rente op rente effect?
Simpel rente op rente truukje: de 72 regel
link naar spaarhypotheektool
link naar annuitaire hypotheektool
link naar spaartool

Simpel rente op rente truukje: de 72 regel

Zoals we vorige week hebben gezien is rente op rente redelijk eenvoudig uit te rekenen, maar helaas net iets te ingewikkeld om even uit je hoofd te schatten. Toch is er een leuk en eenvoudig truukje dat de verdubbeltijd vindt, oftewel de tijd die nodig is om een bedrag te verdubbelen:

"De verdubbeltijd in jaren is 72 gedeeld door de rente"

Wow! is het zo simpel? Stel je rente is 4%. Dan is je verdubbeltijd dus 72 / 4 = 18 jaar.

In werkelijkheid is het 17,7 jaar. Niet slecht dus! Nog eentje? Voor 3% geldt 72 / 3 = 24 jaar. Scheelt maar heel weinig met de 23 en een half jaar dat-ie in het echt is.

Hoe werkt dit?

Luca Pacioli was een Italiaanse wiskundige die het truukje in 1494 als eerste beschreef. Het werkt zo: vorige week zagen we al hoe een inleg groter wordt na enkele jaren:


bedrag na 1 jaar = (1+r)
bedrag na 2 jaar = (1+r)x(1+r) = (1+r)²
bedrag na 3 jaar = (1+r)³

De vraag is nu: na hoeveel jaar is het bedrag verdubbeld, oftewel:
bedrag na t jaar = (1+r)^t = 2

Om dit op te lossen moeten we een logaritme toepassen:
t = log_(1+r)2

De grafiek van deze functie ziet er zo uit:

"hey, dat lijkt veel op de grafiek van 72 / rente" moet onze Luca gedacht hebben:

Dit is best bijzonder. Deze twee wiskundige formules hebben niets met elkaar te maken, en toch lijken ze verdraaid veel op elkaar. Maar dus niet precies. Misschien is die 72 niet zo goed gekozen, en zou het een beetje anders moeten zijn. Kunnen we de exacte waarde van dit getal berekenen. Laten we het getal C noemen. Dan geldt dus:
t = log_(1+r)2 = C / r
C wordt dus:
C = log_(1+r)2 x r

In grafiekvorm:

Mmmm..72 is alleen leuk als je 8% rente hebt. Het is helaas al weer een tijdje geleden dat ik 8% rente kreeg. Voor rentes anno 2019 is 69 of 71 een stuk beter. Had Luca dan zulke rendabele aandelen? Waarschijnlijk gebruikte hij het getal 72 omdat dit getal gemakkelijk deelbaar is door veel getallen (72 = 2x36=3x24=4x18=6x12=8x9).
Dus als je snel een schatting wilt maken van je verdubbeltijd: neem dan gewoon 70 of 72 en deel het door de rente. De afwijking die je hebt is te klein om je er druk om te maken.
 
Zie ook:
Rente op rente het 8ste wereldwonder? 
Rente op rente: produktie en produktiemiddel tegelijk 
Hoe groot is het rente op rente effect?

Hoe groot is het rente op rente effect?

Rente op rente is geen 8ste wereldwonder, maar toch kan het een klein bedrag tot iets gigantisch laten groeien. Vorige week hebben we dat gezien als de rente 100% procent is, oftewel dat de hoeveelheid elke keer verdubbeld. Helaas ken ik geen investeringen die een rendement van 100% geven, dus is het zinniger om eens naar kleinere rentes te gaan kijken.

Als er rente wordt uitgekeerd komt er een bepaald percentage bij de inleg. Percentage betekent letterlijk "per 100". Als iets dus 4% rente geeft, dan krijgen we 0.04 keer de inleg erbij. Ik reken lever met 0.04 dan met 4%. Laten we dit getal even r noemen. Als je inleg op het begin 1 was, dan is na een jaar het gespaarde bedrag (1+r).

Hoeveel is het na 2 jaar?  In het tweede jaar krijg je weer (1+r) = 1.04 keer het huidige bedrag. Dus wordt het (1+r)x(1+r). Van middelbare school hebben we geleerd dat je alle alle termen binnen de haakjes met alle termen binnen de andere haakjes moet vermenigvuldigen, dus wordt het:
(1+r)x(1+r) = 1x1+rx1+1xr+rxr = 1+2r+r² (ik laat vanaf hier de "x" weg, dus 2xr is gewoon 2r)


De eerste term (1) is gewoon je inleg, de tweede term (2r) is de rente over 2 jaar, en de r² is de rente op rente. In het geval van 4% krijg je dus 0.08 rente, en het rente op rente effect is 0.0016, ruim eentiende cent dus.

Hoe gaat het verder? Na 3 jaar is je bedrag gegroeid tot (1+r)x(1+r)x(1+r). Ik ga dit niet helemaal uitschriven, maar dit is 1+3r+3r²+r³
De "rente op rente" term, r² is nu al 3 keer zo groot geworden, dus 0.0048. Al bijna een halve cent! Ook is er een extra term bijgekomen, r³, maar bedenk dat die term wederom 25 keer zo klein is als de vorige term. Deze term kunnen we voorlopig verwaarlozen.

Wat is er tot nu toe opgevallen: de "gewone" rente wordt elk jaar eentje meer (r, 2r, 3r), maar de rente op rente gaat van 0, naar r² naar 3r². De grote vraag is nu: hoe gaat dit verder? Zit er regelmaat in?

Het antwoord is: natuurlijk! In de 17de eeuw ontdekte Blaise Pascal een bijzondere getallendriehoek, waarbij elke getal de optelling is van de twee bovenliggende getallen:

Wat blijkt nu? Dit zijn precies de termen die bij rente op rente samenkomen!

na 0 jaar:					1
na 1 jaar:				1	+	r
na 2 jaar:			1	+	2r	+	r2
na 3 jaar:		1	+	3r	+	3r2	+	r3
na 4 jaar:	1	+	4r	+	6r2	+	4r3	+	r4

De "r²" term is dus steeds de rente op rente term. De term kan je dus berekenen door de term van het vorig jaar te pakken plus de hoeveelheid rente in het vorig jaar. Voor het 5de jaar wordt de rente op rente term dus 6+4 =10. Daarna wordt hij 10+5=15. En die term loopt best hard op: 1, 3, 6, 10, 15, 21, 28, 35.
In dit geval is r gelijk aan 1/25. Zodra de rente op rente term de 25 is gepasseerd, is de rente op rente term dus gelijk aan 1 jaar extra rente!

Er is nog een ander wiskundig grapje waar deze getallen terugkomen: in de hoeveelheid stippen in een driehoek:

En dit plaatje geeft meteen een directe formule voor de rente op rente (af te leiden door middel van volledige inductie, maar dat laat ik achterwege). We kunnen m helaas niet direct gebruiken, want pas na twee jaar geldt "T1" in het plaatje. Na een beetje stoeien met variabelen krijgen we:

eindbedrag = inleg x (1 + j x r + ¹⁄₂j(j-1)r²)

met j=aantal jaren en r = rente als fractie.
De eerste term (1) is gewoon je inleg, de tweede (j x r) de gewone rente, en de laatste term de rente op rente.

Voorbeeld: met 3% rente heb ik na 9 jaar ¹⁄₂ x 9 x (9-1) x 0.03² = 0.0324, dus ruim 3 cent aan rente op rente, bovenop de 27 cent aan reguliere rente. Met andere woorden: je hebt na 9 aar een extra jaar aan gratis rente ontvangen!

Rente op rente is dus redelijk eenvoudig uit te drukken in een simpele formule. Maar het kan nog simpeler. Zie volgende week!

zie ook:
is rente op rente het 8ste wereldwonder?
rente op rente: produktie en produktiemiddel tegelijk

Rente op rente: produktie en produktiemiddel tegelijk

Nog steeds beschouwen mensen rente op rente als 8ste wereldwonder. Hoe kan het dat geld steeds harder groeit?

Rente op rente heeft voor mensen iets tegennatuurlijks. De meeste mensen krijgen elke maand hetzelfde salaris, de auto rijdt elke dag even hard en een fabriek produceert elke dag evenveel produkten. Onze auto gaat niet elke dag een paar procent sneller, totdat hij door de geluidsbarriere gaat. Wij zijn gewend aan dingen die constant produceren.


In de natuur gaat het anders. Ik heb een druivenstruik in de tuin. Die gaf in het eerste jaar een paar schamele trosjes druiven. Het jaar erna waren het al een stuk of 4 flinke trossen. Daarna werd het pak 'm beet 8 trossen. Zo ging het een paar jaar door, totdat ik meer ging snoeien om te voorkomen dat de hele tuin zou overwoekeren.
Mijn druivenstruik groeit niet alleen druiven, het groeit ook druivenstruik. Of om in economische termen uit te drukken: de druivenstruik produceert, maar investeert ook in het productiemiddel.

Zo is het ook met geld op een spaarrekening of belegging: het geld produceert geld, maar het geld wordt direct ingezet als productiemiddel: de rente gaat het jaar erna zelf ook rente produceren.

En net als bij planten, zit het geduld in de lange termijn. Op het begin is een plantje kwetsbaar en lijkt het nauwelijks te groeien, maar na een paar jaar is het snoeien nauwelijks bij te houden.
Een voorbeeld dat mooi illustreert dat bij rente op rente het venijn in de staart zit is Om een gevoel te krijgen dat bij groeien het venijn in de staart zit is de schaakbordlegende. De legende gaat over de uitvinder van het schaakbord, en een koning die zo blij was met dit spel dat hij de uitvinder alles wilde geven wat hij mar wilde. De uitvinder antwoordde dat hij op het eerste vakje 1 graankorrelte wilde, op het tweede 2, op het derde 4, en op de volgende steeds 2 keer zoveel graagkorrels.

bron: wikipedia

De koning was aanvankelijk beledigd omdat de beloning heel klein leek. Maar toen de assistenten van de koning gingen rekenen, kwamen ze uit op... 18 446 744 073 709 551 615 graankorrels! Dit is ongeveer 1500 keer de jaarlijkse wereldproductie van tarwe! Hoe de legende afloopt verschilt van boek tot boek, in sommige verhalen wordt de uitvinder een belangrijke adviseur, in andere verhalen belandt hij op de brandstapel...

De volgende vraag is dan: hoe is het graan verdeeld over de vakjes? Hoeveel procent van het graan ligt er op het laatste vakje? Om dat te zien kunnen we beter eerst naar het eerste deel kijken. Op vakje 1 en 2 liggen samen 3 korrels. Op vakje 3 liggen er 4, dus eentje meer. Op vakje 4 liggen er 8, dus precies 1 meer als alle vorige vakjes. Zo kan je door beredeneren dat op het laatste vakje 1 korrel meer ligt dan op alle voorgaande vakjes bij elkaar! Op de eerste 63 vakjes ligt dus net iets minder dan 50%. Het lijkt alsof de eerste vakjes er niet toe doen, maar als de eerste vakjes er niet waren, was de berg graankorrels nooit zovaak verdubbeld.

Dit lijkt heel veel op een ander gedachte experiment. Wat heb je het liefste: een miljoen euro, of 1 eurocent op 1 januari, 2 op 2 januari, 4 op 3 januari, 8 op 4 januari enzovoorts?
Laat ik je de berekening besparen: al die centen samen leveren ruim 20 miljoen op!

Wat is hier de les? Iets dat geld produceert is leuk, maar het wordt een stuk leuker als je het geld in kan zetten op nog meer geld te produceren. En als je een hele lange adem hebt...

Maarja, helaas zijn er weinig investeringen die in korte tijd het geld laten verdubbelen. Laten we volgende week kijken naar gewone dagelijkse rentes.


Zie ook:
rente op rente het 8ste wereldwonder?

Is rente op rente het 8ste wereldwonder?

Samengestelde rente oftewel rente op rente blijft nog steeds veel mensen verbazen. De wereldberoemde wetenschapper Albert Einstein zou ooit gezegd hebben "rente op rente is het 8ste wereldwonder". Reden genoeg voor mij om eens wat dieper in te gaan op dit fenomeen.

Het citaat van Einstein wordt door heel veel blogs en artikelen over investeren aangehaald. Maar wat ik me afvraag: heeft hij het daadwerkelijk gezegd?

Quotes van Einstein schijnen iets magisch te hebben. Einstein is waarschijnlijk de meeste beroemde wetenschapper: een naam die gemakkelijk te onthouden is, stereotype wetenschapper uiterlijk en bovendien duitser, wat wil je nog meer? Bovendien heeft Einstein mooie quotes in de wereld gebracht. Hij was veel bezig met politiek en ook gebrukte hij scherpe uitspraken om met mijn collega's te discussieren. Het is dus best logisch dat er wellicht wel eens ooit een quote in de schoenen van Einstein wordt geschoven die helemaal niet van Einstein is.

Hoe zit het met de quote over samengestelde rente? De kans is klein dat hij het gezegd heeft, om de volgende redenen:

• De eerste verschijning van de quote die terug te vinden is, dateert uit 1983. Helaas was onze geleerde al in 1955 van ons heengegaan. Het is best vreemd dat een quote 28 jaar wordt doorverteld voordat hij in geschreven vorm wordt vastgelegd.
• De quote varieert van bron tot bron. Soms hebben ze het over dat rente op rente het achtste wereldwonder is, soms de grootste uitvinding aller tijden, de ingewikkelste theorie van het heelal, of ingewikkelder dan de relativiteitstheorie.

 Dus is stel voor dat we Einstein in het vervolg hier buiten laten en gewoon te kijken wat samengestelde rente is. Volgende week zal ik laten zien hoe eenvoudig, maar elegant rente op rente is.

Of om Albert Einstein te citeren: "Als je het niet simpel kan uitleggen, begrijp je het zelf niet goed genoeg."

Maar dat zal vast ook niet echt van Einstein zijn geweest

Waarom is annuitair beter dan lineair? Nu interactief!

Vaak lees ik dat een lineaire hypotheek "beter" zou zijn dan een annuitaire hypotheek. Met veel bombarie wordt dan een rekenvoorbeeld gegeven waarbij wordt berekend wat een lineaire en annuitaire hypotheek over de hele looptijd kosten (zie bijvoorbeeld wegwijs, telegraaf, rente.nl, financieelonafhankelijkworden). Een paar jaar geleden heb ik hier al heel wat over verteld, maar ik ben nu op vakantie, dus leek het me een prima moment om dit verhaal nog een keer te herhalen. Bovendien heb ik ondertussen een hypotheektool voor linaire en annuitaire hypotheken, zodat je alle voorbeelden interactief kan naberekenen:

klik op het plaatje of op deze link om naar de tool te gaan

Maargoed, terug naar de regeltjes. Hoe zit het ook alweer?
Sinds 2013 is de eis om hypotheekrenteaftrek te krijgen drastisch versimpeld. Geen spaarhypotheekconstructies, bandbreedtes of andere ingewikkelde zaken meer. De enige regels die nog gelden zijn:

• je moet je hypotheek minimaal in 30 tijd annuitair aflossen. Sneller mag dus ook. 
• Alleen over de uitstaande lening krijg je hypotheekrenteaftrek, dus geen gekke spaarconstructies om de hypotheek maximaal te houden.

Dit is de hele wet. Niet meer, en niet minder. Aangezien de wet zegt dat het ook sneller dan annuitair mag, heb je veel opties: je kunt dus extra aflossen, looptijd inkorten, lineair aflossen (waarbij je dus op het begin extra hoge kosten hebt, maar aan het einde lagere kosten).
Al deze manieren kan je inzetten om je hypotheek sneller af te lossen. Als je extra aflost, wordt je hypotheekbedrag sneller kleiner. Je betaalt dus minder rente, dus de totale kosten zijn lager.
Bij een lineaire hypotheek los je sneller af dan wettelijk noodzakelijk, dus zijn de kosten lager dan bij een annuitaire hypotheek. Een open deur dus. En als we het toch open deuren aan het intrappen zijn: géén hypotheek is nog veel goedkoper!

Waarom vind ik een (puur) lineaire hypotheek dan een slecht idee?
Om de volgende 3 redenen:
(In het onderstaande voorbeeld neem ik een hypotheek voor 100.000, WOZ waarde van 100.000, 3% rente, 42% loonheffing.)

1. Onregelmatige kosten
Bij een annuitaire hypotheek zijn de bruto kosten over de hele looptijd gelijk. Maar omdat het openstaand hypotheekbedrag steeds kleiner wordt, krijg je steeds minder hypotheekrenteaftrek, dus je netto kosten stijgen licht.
Bij een lineaire hypotheek wordt er elke maand hetzelfde bedrag afgelost. Hierdoor daalt de hypotheekrente, dus daalt de maandelijkse premie. De verschillen bij een lineaire hypotheek zijn echter veel groter dan bij een annuitaire hypotheek. De maandlasten van de annuitaire hypotheek zijn slechts 79,- gestegen, maar de maandlasten van de lineaire hypotheek zijn 171,- gezakt. Ik hou niet van onregelmatige kosten.

2. Je betaalt het meest als je het minste hebt
Bij een annuitaire hypotheek lopen de kosten per maand heel langzaam op. De jaarlijkse stijging is in de orde van 1-2%, zie hier. Bij een lineaire hypotheek dalen de kosten elk jaar met 2-3%.
De meeste mensen die net een huis kopen zitten nog maar net op de arbeidsmarkt, dus hebben het niet zo breed. In de meeste gevallen neemt je koopkracht naar verloop van tijd toe. Waarom zou je de meeste premie willen betalen op het moment dat je het minste verdient? Ik zeg niet dat het verstandig is om te anticiperen op loonsverhoging en dus een extra hoge hypotheek te nemen, maar het tegenovergestelde lijkt me ook een beetje overdreven.

3. Juist op het moment dat aflossen gunstig is, los je weinig af.
Dit argument vergt wat uitleg. Zoals je in bovenstaande grafieken ziet, zit er een knikje in de netto maandelijkse premie. De rede is de wet Hillen, die dicteert dat je nooit meer eigenwoningforfait(EWF) betaalt dan hypotheekrenteaftrek(HRA). Voor elke euro die je in het begin aflost, bespaar je netto slechts 1.74% aan rente (3%, waar 42% aan belasting is afgehaald). Zodra de HRA kleiner is dan de EWF, heb je geen belastingvoordeel meer. Dus elke euro die je dan aflost heeft de volle 3% voordeel.
Dus juist op het moment dat je (hopelijk) een hoog salaris hebt, is de premie nodeloos laag, en suddert de hypotheek nodeloos voort zonder enig belastingvoordeel.

Maar zijn dit de enige opties? Ik voel een nieuwsflash aankomen...

Newsflash! Er is meer tussen lineair en annuitair!



Lagere totale kosten: verkort annuitair 
Kies je niet voor een tophypotheek, dus heb je budget om maandelijks meer af te lossen? In plaats van het kiezen voor een lineaire hypotheek, kan je ook een annuitaire hypotheek met kortere looptijd kiezen.
In dit geval zou je kunnen kiezen voor een looptijd van 22 jaar. Op deze manier zijn je initiele maandelijkse kosten ongeveer gelijk aan die van een lineaire hypotheek, maar ben je 8 jaar eerder van je hypotheek af. Bedenk wel dat de maandelijkse premie elk jaar een beetje stijgt, maar allas, wil je een goedkope hypotheek of niet? Op deze manier betaal je over de hele looptijd 6873,- minder dan voor een lineaire hypotheek!

Minimale effectieve rente: annuitair met eindsprint
Wil je optimaal gebruik maken van hypotheekrenteaftrek, en daardoor de hoogste effectieve rente halen? Lost dan op het begin zo langzaam mogelijk af. Hiervoor kies je dus een annuitaire hypotheek van 30 jaar. Maar nét op het moment dat de wet Hillen begint in te kicken, los je het hele restant af.
In dit geval betekent dat je na 25 jaar ineens 24906,- aflost. Dit is inderdaad een groot bedrag, maar het fijne is dat je precies weet wanneer deze aflossing eraan zit te komen, dus je kunt er voor sparen. Let wel op of het toegestaan is om zo'n groot bedrag ineens af te lossen. In dat geval moet je de eindsprint verspreiden over 2 of meerdere jaren.
Deze optie geeft de optimale gemiddelde effectieve rente, namelijk 2.210%. Vergelijk dat met de 2.277% van de lineaire hypotheek. Dit lijkt misschien weinig, maar 0.067% op 100.000,- is 67,- per jaar.

Constante maandlasten: combinatie lineair-annuitair
Wil je over de looptijd niet dat de maandlasten stijgen (zoals bij de annuitaire), maar ook niet dalen (zoals bij de lineaire)? Waarom zou je niet het beste van twee werelden nemen? Als je 40% van je hypotheek lineair doet en 60% annuitair, dan kan je de verschillen ongeveer tegen elkaar wegstrepen. De premiestijging van de annuitaire hypotheek is dan ongeveer gelijk aan de premiedaling van de lineaire hypotheek. Op deze manier komen de maandlasten nooit boven de 385,32. Een stuk lager dan voor een annuitaire (421,60) of lineaire (449,03).

Samenvatting
De onderstaande grafieken vatten de 5 opties samen.

Hieronder is een overzicht van enkele "kengetallen". Het "beste" getal is aangegeven in groen.

	lineair	annuitair	verkort	eindsprint	combinatie
hoogste premie	449.03	421.60	517.90	421.33	385.32
verschil hoogste - laagste premie	170.56	78.75	78.75	78.47	20.97
eenmalige aflossing	0	0	0	24906	0
looptijd (jaren)	30.00	30.00	22.00	24.75	30.00
totale kosten	134454	138673	127582	136659	137011
effectieve rente	2.277%	2.232%	2.251%	2.210%	2.250%

  
Zijn dit alle opties? Natuurlijk niet! de opties zijn oneindig! Je mag (meestal) zoveel en zo vaak aflossen als je wilt. Dus voegen we nog een laatste mogelijkheid toe:

Vrijheid blijheid: Annuitair

Geef jezelf 30 jaar lang de vrijheid om te aflossen wanneer je wilt. Neem een annuitaire hypotheek, zodat je de laagste verplichte maandlasten hebt. Elk jaar dat je geld over hebt kan je dit geld in de hypotheek stoppen. 

-Dus erfenis ontvangen? Hoppa, gooi maar in de hypotheek! 

-Auto kapot? Even geen extra aflossingen, dus lekker minimale lasten!

Ook heb je zo de vrijheid om te kijken of er investeringen zijn die beter renderen. Jeweetwel: aandelen, zonnepanelen, spouwmuurisolatie, crowdfunding. Dit is afhankelijk van de vermogensrendementsheffing, de hypotheekrente en het rendement dat je ergens anders kunt halen.

Deze mogelijkheid biedt de meeste vrijheid, maar pas op! Deze optie vereist de grootste spaar-discipline!

Conclusie
Er valt nog genoeg te kiezen in hypotheekland:
-Wil je optimaal rendement? Neem dan de Geld-is-Tijd Eindsprint Hypotheek©

-Wil je minimale totale kosten? Neem dan de Geld-is-Tijd Verkorte Hypotheek©

-Wil je nooit te hoge maandlasten? Neem dan de Geld-is-Tijd Combinatie Hypotheek©
-Ben je zuinig aangelegd en wil je veel vrijheid? Neem dan de Geld-is-Tijd Vrijheid-Blijheid Hypotheek©

zie ook:

link naar de annuitair/linaire hypotheektool

Verlost van jeukende haren

Hoewel ik dagelijks langs de Zuid-Nederlandse eikenlanen fiets, heb ik het geluk dat ik weinig klachten ervaar van de eikenprocessierups. Maar ik had nog wel last van andere jeukende haren: 2 katten. Dit weekend zijn ze eindelijk naar mijn ex gegaan, dus nu is het huis echt van mij!

Ik weet dat er hier veel kattenliefhebbers zijn. Ik vind katten ook best leuk...maar niet in mijn huis. Ze slopen het bankstel:

..de lak van de radiator (dit is echt hele harde lak, ik snap niet hoe die slopers het voor elkaar krijgen)...

---en ze willen overal heen waar ik niet wil dat ze heen gaan. Daarom hadden wij heel veel deurklinken rechtop gezet:

Maar waarom mogen ze niet buiten dan?
Ik heb kippen en meestal veel andere vogels in de tuin. Ik wil niet dat die vogels van de leg raken, of nog erger, in een kattenmaag terecht komen. Daarnaast hebben katten niet genoeg aan een tuin, en zijn de buren dus ook de sjaak. En dat is iets wat ik de buren niet wil aandoen: de katten waren mijn probleem, niet die van de buren.

Maar katten zijn toch heel lief/schattig/snoezig etc?
Ik mag een kat best graag aanhalen. Maar de katten hebben heel weinig aan mij. De katten zouden liever hebben gezien dat ik continue op de bank zou hangen, zodat ze op mijn schoot kunnen springen. Maar in de zomer kom ik nauwelijks in huis, en in de winter zit ik meestal aan een hoge tafel.

Dus nu ga ik genieten van een kattenvrij huis. Na een grondige reinigingssessie heb ik al een groot deel van de haren verwijderd, al zal ik de komende maanden nog genoeg haarballen vinden. Eindelijk kunnen alle deuren open, zodat het wat frisser gaat ruiken.
Ik merk nu pas hoeveel stress die katten me veroorzaakten: elke keer als ik door een deur ga voelt het vreemd dat ik de deur gewoon open kan laten staan, en als ik aan het koken ben en even iets ga weggooien hoef ik niet bang te zijn dat mijn bereidsel al vroegtijdig opgegeten wordt.

Of ik ze ga missen? Ik heb meelwormen en kippen, wat wil je nog meer? En morgen is m'n ex een dagje weg, dus heeft ze gevraagd of ik even de katten kan verzorgen. Prima, zolang het maar niet in mijn huis is.

zie ook:
bankreparatie
kattenkrabpaal

Een half huis gekocht!

Na weken van gedoe rond taxaties en werkgeversverklaringen is het eindelijk gelukt: afgelopen vrijdag heb ik de andere helft van mijn huis van m'n ex overgekocht. de hele toko is nu van mij! Wel is het weer gebleken dat je tot het laatste ogenblik scherp moet blijven. De notaris had me een (zoals gebruikelijk gepeperde) rekening gestuurd. Daarna deelde hij mee dat de afrekening van taxatie en financieel adviseur ook via hem zouden gaan. Maar wat schept mijn verbazing? Meneer rekent hiervoor 22,- aan administratiekosten! Ik heb hem vriendelijk medegedeeld dat ik hier niet voor ga opdraaien en dat ik de kosten gewoon direct aan de rechtmatige schuldeiser overmaak. Hiermee ging hij akkoord. Pfff...ik hoop dat het lang duurt voordat ik weer met overprijste wetsfiguren te maken heb...

Heel toevallig heeft mijn ex een paar weken geleden de sleutel van haar huurhuis gekregen, en afgelopen zaterdag is ze haar meubels komen ophalen. Eindelijk begint er weer een beetje ruimte te komen. De garage is de afgelopen 9 jaar nog nooit zo leeg geweest. Dit gaat binnenkort een hele mooie mancave worden:-)
Er staan nog wel heel veel spullen van haar op zolder. de afgelopen weken heb ik al veel dozen gebracht als ik mijn zoontje breng of haal, en daar ga ik voorlopig nog mee door. Volgens mij begint ze langzaam te beseffen dat ze toch echt heel veel spullen heeft.

Ik zeg nu wel dat het huis van mij is, maar eigenlijk is het volgende week pas van mij, want dan verhuizen de katten. Dan kan ik eindelijk mijn muziekinstrumenten in de kamer zetten zonder dat ze gesloopt worden, kan ik met warm weer deuren opzetten, en gaat het huis minder stinken.

Maar grofweg kan ik nu wel zeggen dat de scheiding afgerond is. En het mooie is dat we nog steeds prima door een deur kunnen. Ik vind dat we daar ons best een schouderklopje voor mogen geven. Meestal als ik mijn zoontje breng of haal blijf ik nog wel even een praatje maken. En ook met haar familie kan ik nog steeds genoeg lol maken.

Het begint nu ook heel wat rustiger in mijn hoofd te worden. Vooral die stress rond de hypotheek en het zorgen voor katten heeft me veel stress opgeleverd. Dit was ook een van de redenen waarom ik mijn tweede baan te druk vond. Dit jaar was gewoon teveel van alles. Volgend jaar hebben we besloten dat we de lessen van te voren goed gaan plannen, zodat ik beter op tijd weet wat het onderwerp is, en we gaan meer interactieve lessen doen. Hiermee denk ik dat het een stuk beter wordt.


Zo, kan ik me weer gewoon gaan bezighouden met hypotheek aflossen en het huis verbeteren!

Barebone jaar: geen televisie abonnement meer

Eind vorig jaar heb ik besloten om al mijn vaste lasten onder de loep te nemen, om te kijken welk minimalisme het beste bij me past. Nu is het de hoogste tijd om te kijken wat ik op internet, tv en bellen kan beknibbelen.

Bellen
Op dit moment heb ik een mobiel abonnement van 8,- per maand. Mobiel internet heb ik nog geen behoefte aan gehad, dus dat houden we zo. Ook heb ik nog een vaste lijn, maar die had ik eigenlijk om twee redenen: 1) mijn moeder vindt mobiel bellen te duur 2) als mijn zoontje alleen thuis is kan hij iemand bellen in nood.
De eerste reden is al komen te vervallen doordat mijn moeder whatsapp heeft aangeschaft. De tweede reden ga ik vervangen door een prepaid telefoon voor m'n zoontje. Dan is hij altijd bereikbaar, zeker zo handig.

Internet
Als je internet gaat uitzoeken vliegen de bandbreedtewaardes je om de oren. Glasvezel kan tegenwoordig wel 500Mb/s halen. Maar het is dan wel jammer dat iedereen tegenwoordig WiFi gebruikt, dat niet sneller is dan 50Mb/s. Als je dus niet met heel veel mensen tegelijk bezig bent is dus niet je glasvezel, maar je eigen WiFi de zwakste schakel. Voor mijn is 50Mb/s dus snel genoeg.

Televisie
Tja...televisie. In mijn jeugd woonden we in het buitengebied, en konden we geen commerciele zenders aan. Daarna heb ik mijn studietijd geen televisie gehad. En daarna is het nooit in mijn systeem gekomen om dat ding ooit aan te zetten in de hoop dat er iets leuks op is. Als ik op het geklaag van mijn ooms en tantes op verjaardagen moet afgaan, is die hoop erg ijdel.


In het kort: dat ding gaat pakweg 30 keer per jaar aan, en meestal alleen voor uitgestelde programma's van de publieke omroep die ik ook via uitzendinggemist kan zien. Weg ermee dus.
En Netflix dan? Ik hoor veel mensen over hun Netflix verslaving, van de ene naar de andere serie. Het enige wat ik altijd vraag is: "komt mijn leven iets tekort omdat ik dat allemaal niet gezien heb?". Ik heb nog niemand gehoord die deze vraag positief beantwoordde, dus ik denk dat ik geen trauma's of midlifecrisis ga kweken doordat ik al die series mis.
Ik laat de beeldbuis wel aan de muur hangen voor DVD's, en er komt een Raspberrie pi bij met youtube, uitzendinggemist en/of Kodi.

Al met al ga ik van een 56,- per maand naar 26,- voor de eerste 6 maanden, en daarna 6 maanden voor 41,-. Daarna ga ik kijken of het me bevallen is.


Zie ook:
minder energie verbruiken 
minder verzekeren
2019 wordt een barebone jaar

Stoppen met m'n tweede baan?

Naast mijn "normale" IT baan van 32 uur per week werk ik al 3 jaar een dag per week op de basisschool van mijn zoontje. Op die school geef ik "wetenschapsles" aan hoogbegaafde kinderen. Op deze manier snijdt het mes aan heel veel kanten: ik heb meer afwisselend werk, ik kan het werk mooi combineren met het naar school brengen van m'n zoontje, en ik zie m'n zoontje meer. En ook niet onbelangrijk: m'n zoontje vindt het ontzettend leuk dat ik het doe! Daarnaast ken ik al zijn klasgenootjes en het reilen en zeilen op school goed.

Toen ik hier 3 jaar geleden mee begon was het een openbaring voor me. Ik zag weinig uitdaging in mijn IT baan, dus keek ik elke dag uit naar mijn lesdag. Al snel had ik plannen om fulltime freelance leraar te worden, maar durfde ik de stap niet te maken, omdat het nogal wat risico met zich meebrengt.

Ondertussen is er behoorlijk wat veranderd. Ik merk dat er een beetje de klad in komt. Ik verwacht van mezelf dat ik elke week de leerlingen met nieuwe spetterende proefjes verbaas. Dat zorgt er voor dat ik de hele week 's avonds aan het bedenken ben wat ik ga doen. En daarnaast werk ik nog steeds 32 uur in de IT. Inclusief voorbereiding ben ik dus meer dan 40 uur per week bezig. Dat lijkt niet echt te kloppen met de naam van dit blog. Het plan was toch om minder te gaan werken?
Van mijn IT baas mag ik niet minder dan 32 uur werken, dus daar vallen de vrije uren niet te halen. Trouwens, ondertussen ben ik daar van team veranderd, en is de baan veranderd van weinig uitdagend tot enorm interessant. Soms is het zelfs dat ik er tegenop zie om les te gaan geven, en dat ik weer verlang daar ontspannen hangen bij de koffieautomaat en geen schreeuwende kinderen om me heen.
 
Ik zou natuurlijk kunnen stoppen met mijn leraarsfunctie. Financieel zou ik het wel aankunnen. Mijn avonden zouden een heel stuk rustiger worden, en ik zou een dag vrij hebben om te doen wat ik wil. Die dag moet ik dan nog wel m'n zoontje naar school brengen en halen, maar voor de rest heb ik vrij. Voor mij zou het wel voelen alsof ik gefaald heb. Deze baan was mijn eerste stap weg van het loonslavenbestaan, dus het voelt als een stapje terug. Van de andere kant zou ik het wel met opgeheven hoofd kunnen doen, want voor zover ik weet is iedereen tevreden over mijn werk dat ik lever. En dat is misschien ook meteen het probleem: ik weet dat m'n zoontje het heel jammer zou vinden, en met hem meerdere kinderen.

Binnenkort maar eens met de leraren gaan babbelen of we mijn taken niet kunnen inrichten zodat het minder stress voor mij oplevert.

zie ook:
Hoe bevalt mijn bijbaan als leraar

Nieuwe hypotheektool voor annuitaire en lineaire hypotheken

Het is me eindelijk gelukt om m'n spaarhypotheektool om te zetten in een annuitaire/lineaire hypotheektool.

Wat werkt er:

• Je kunt aflossen, rente wijzigen, woz waarde aanpassen en inkorten
• De tool toont ook een grafiek met het hypotheekverloop (met en zonder wijzigingen) en een grafiek van de maandelijkse kosten. Let op: de tool wordt best traag omdat de grafieken steeds ververst moeten worden. Bij veel wijzigingen kan je beter de grafieken verbergen.

Wat kan nog niet (er moet altijd nog iets te wensen over blijven):

• de afbouw van wet Hillen is nog niet meegenomen
• je kunt niet periodiek aflossen.

In het bovenste plaatje zie je mooi de wijziging als er wordt afgelost. De rentewijziging is nauwelijks zichtbaar in de grafiek, maar zodra de hypotheek wordt ingekort gaat de lijn extra hard omlaag.

Dezelfde dingen zie je terug in de maandelijkse kosten. De grijze lijnen zijn de aflossingen. Na 7 jaar wordt er ineens een heel bedrag afgelost. Na 15 jaar daalt de rente, dus wordt de aflossing iets hoger. Bij 19 jaar wordt de hypotheek ingekort, dus wordt de aflossing veel hoger.
De groene lijn zijn de netto kosten (aflossing+rente). Je ziet daar vergelijkbare dingen, alleen zie je rond 17 jaar dat de netto kosten iets omhoog gaan door het stijgen van de WOZ waarde.

hier is de link naar de tool

Doe er je voordeel mee, suggesties zijn welkom!

Annuitaire en lineaire hypotheektool

Hoewel mijn hypotheek nog steeds niet geregeld is (iets met het verlopen van taxaties en werkgeversverklaringen), kan ik wel alvast vooruit kijken naar mijn leven als bezitter van een annuitaire hypotheek.

Ik heb wel al eens ooit wat geschreven over annuitaire en linaire hypotheken, bijvoorbeeld over dat lineaire hypotheken zwaar worden overschat en dat er veel meer manieren zijn om je hypotheek te optimaliseren. Maar ik heb er nog nooit tooltjes voor gemaakt. Dus ben ik bezig om mijn  spaarhypotheektool om te bouwen tot annuitaire/lineaire hypotheektool.

Ik dacht dat ik dat in een hemelvaartweekend even in elkaar kon flanzen, maar de realiteit is toch iets weerbarstiger....

Dus het enige wat ik nu kan tonen is een sneak preview:

Ik hoop het volgende week af te hebben. Zijn er nog wensen/extra features?


Zie ook:
lineaire hypotheek wordt zwaar overschat

Insektenhotel

Ik wil meer biodiversiteit in m'n tuin krijgen, dus de volgende stap is om meer plekjes te maken war insekten kunnen schuilen overwinteren. M'n ex heeft een paar jaar geleden een insektenhotel gekocht bij een of andere ramsj-winkel:

Ik heb dit insektenhotel al een paar jaar in de gaten gehouden, maar ik heb er nog nooit een insekt bij in de buurt gezien. Wikipedia leert me dat er ongeveer alles mis is wat er mis aan kan zijn: de bamboestengels zijn aan twee kanten open, en dan willen veel beestjes er niet in nestelen. Een plank met gaten en wat dennenappels kunnen ze eigenlijk ook weinig. Wat dan wel? Boomstammetjes met verschillende gaten eringeboord en bamboe die aan een kan bij de knoop is doorgezaagd zodat hij daar dicht is.
Ik had nog een hoop brandhout liggen, en he is eigenlijk veel nuttiger als dit hout eerst nog dienst gaat doen als insektenhotel. Dus ben ik aan het boren geslagen:

Ik had ook nog een oud kistje, daar heb ik de hele boel ingepropt. Zo, dat is een stuk beter:

Het hotel staat nu naast de bramenstruik. Die trekt nu veel insekten aan, dus de combinatie lijkt prima. En wat denk je? De eerste dag zag ik al beestjes in de gaten kruipen! Ik ben benieuwd hoe het er in de winter uit gaat zien!

zie ook:
tuin: eten en gegeten worden

Tuin: eten en gegeten worden

Eindelijk heb ik de hele rij tegels uit de oprit gekregen. Ik heb nogal een lange oprit, dus het was een hoop gedoe. De oprit is nog steeds 295cm breed, en langs het huis zelfs nog iets breder, dus ik denk dat toekomstige auto's ook nog prima passen.

En hoeveel zin het heeft gehad? De oprit loopt best flink af, dus als het hard regent kolkt alle regen direct de straat op, met overstromingen tot gevolg. Nu is er pakweg 4 m^2 minder oprit. Weer 4 m^2 meer ecosysteem.

Over ecosysteem gesproken: mijn tuin is niet onopgemerkt gebleven voor bijen en hommels. Bij sommige planten zie ik bijna permanent bezoek. Ik ga eens bedenken of ik niet ergens een insektenhotel kan maken.

Maar in een ecosysteem zitten nu eenmaal ook nadelige dingen. Zo zit mijn jonge eikenboom vol bladluis:

Dit is een dillemma: moet ik deze beestjes gaan bestrijden of gewoon hun gang laten gaan? Het liefst laat ik de natuur zijn gang gaan, maar het risico bestaat dat de boom dan ziektes krijgt. Er is een natuurlijk alternatief: insekten die bladluizen op het menu hebben uitzetten, zoals lieveheersbeestjes. Ik heb even op internet gekeken: 50 lieveheersbeestjelarven kosten ongeveer 13,-. Dat is wel een beetje gortig voor een paar beestjes. Maar wat denk dat ik afgelopen week op een korenbloem zag (die overigens ook bladluizen hebben)? Jawel:

Mijn tuin is ontdekt door lieveheersbeestjes! Het waren er zelfs twee. Behalve meelwormen weet ik niet veel af van insektenbiologie, maar het leek er op alsof ik over een tijdje een hele hoop lieveheersbeestjes heb...

Maar helaas is er nog een ziekte: mijn druivenplant heeft galmijt.

Deze parasiet nestelt zich in het blad, waardoor de bladeren minder goed gaan werken. Het vorig jaar hadden slechts enkele bladeren dit, maar nu is het uitgezaaid over de hele plant... Internet adviseert op de geinfecteerde bladeren te verwijderen, maar dan hou ik nauwelijks blad over. Er zijn wel wat bestrijdingsmiddelen voor, maar die werken nauwelijks.

Iemand ervaring met galmijt?

zie ook:
de tuin

Het hypotheek Whac-a-mole spel

Ik weet niet of er iemand nog het spelletje Whac-a-mole kent: een computerspelletje waarbij uit gaten in de grond steeds mollen tevoorschijn komen. Denk je net dat je alle mollen hebt platgeslagen, komt er weer een mol uit een ander gat tevoorschijn. De term Whac-a-mole wordt vaak gebruikt voor doelen die niet bereikt kunnen worden, omdat er steeds een ander probleem opdoemt. Mijn Hypotheekaanvraag begint zoiets te worden.

Na enkele weken van communiceren met de hypotheekverstrekker is er eindelijk een offerte ontstaan waar ik tevreden over ben. Er was slechts 1 probleempje: ik had een taxatie nodig van maximaal 6 maanden oud. Toen we besloten om te scheiden heb ik zo snel mogelijk een taxatie aangevraagd. De huizenmarkt zit in de lift, dus hoe langer ik zou wachte, hoe meer waard het huis zou worden, dus hoe meer overwaarde ik zou moeten betalen.
Maar de papier hebben best lang bij de rechter gelegen, waardoor de taxatie ondertussen verlopen is. De financieel adviseur had de hoop dat ze het door de vingers zouden zien. Maar helaas, omdat de hypotheek met NHG is, moeten ze streng zijn.
Dus ben ik een nieuwe taxatie aan het regelen. De taxateur was schappelijk en doet het nu met 35% korting. Dit is best redelijk, want hij is verplicht om opnieuw foto's te maken, kadastrale gegevens opvragen enz.
Maargoed, hij moet wel een beetje opschieten, want anders verloopt mijn werkgeversverklaring...

Die hele hypotheek levert me net zoveel stress op als 9 jaar geleden. Die scheiding vind ik helemaal prima, maar al dat papieren geregel ben ik meer dan beu. Ik leef toe naar de tijd dat ik gewoon weer ontspannen kan gaan aflossen, dan doet de hypotheekverstrekker een stuk minder moeilijk.

Zie ook:
Hypotheek overnemen van ex

Sedum en Snarl verslaving

Ik heb al een paar keer verteld over mijn sedum-obsessie. Vetplanten zijn geweldig, omdat ze veel water vasthouden maar toch goed tegen droogte kunnen, snel veel bodem bedekken, maar toch gemakkelijk te verwijderen zijn, onderhoudsvriendelijk en het hele jaar door groen. Kortom: de perfecte plant.
Maar mijn affiniteit voor vetplanten begint een beetje uit de hand te lopen. Elke keer als ik in een winkel en gekke vetplant zie, dan gaat hij in het winkelmandje. En zo begint de vensterbank al aardig uit te puilen met vage planten:

 En de achtertuin begint ook een collectie op te hopen:

Mijn zoontje vindt langzaamaan ook dat ik gek geworden ben. Afgelopen week kreeg ik het op mijn heupen om de tuin nog beter klimaatbestendig te maken: de klinkers moesten eruit, en er moest meer sedum in. Dit was voor:

 En dit is na:

Tot zover de eerste verslaving. Dan de snarl obsessie. Veel mensen hebben een compulsieve neiging om dingen recht of mooi te maken. Zo stort Geldnerd vaak een paar cent extra op zijn rekening zodat het bedrag weer mooi rond is, en wil mijn vriendin altijd dat de autoradio op een even volumeniveau staat.
Ik heb eigenlijk precies het tegenovergestelde, ik heb altijd de neiging om juist alles scheef te willen zetten.Als ik met m'n zoontje met Lego ga spelen, dan heb ik altijd een hekel aan rechte muurtjes, dus worden het vaak van zulke creaties:

 

In LEGO vakjargon noemen ze dit snarl: "studs not at right angles", oftewel blokjes scheef op elkaar. Ik heb deze tik niet alleen bij kleine blokjes. Een maand geleden was ik in het Duitse pretpark Irrland, waar ze een grote hal hebben met een soort van mega legoblokken. En jawel hoor: hier was het ook "geld-is-tijd was here":

"Wat hebben deze dingen met elkaar te maken" zul je denken? Nou...dat stukje stoep dat ik eruit had gesloopt, dat is ondertussen wat groter geworden. Ik ben nu een hele strook van de oprit aan het verwijderen (mijn oprit is veel te breed voor een Punto), en van de tegels maak ik een soort rotstuin van klinkers.

 Een sedum-snarl berg dus, of zoiets.

Achter deze berg wil ik een kuil maken die bij hoge regenval tijdelijk water kan bergen. Tussen de klinkers heb ik al sedumplanten gezet, het is de bedoeling dat de hele boel gaat overwoekeren.

Een obsessie voor sedumplanten en scheven muren dus, wordt die al beschreven in DSM-5?

Zie ook:
groen dak
tuin update

Waarom vuilnismannen meer verdienen dan bankiers

Onlangs heb ik bij de kringloop het boek "waarom vuilnismannen meer verdienen dan bankiers" gevonden van Rutger Bregman en Jesse Frederik. Aangezien de eerste schrijver onlangs wereldberoemd is geworden met zijn speech in Davos, was mijn interesse voor het boek snel gewekt.

Het boek gaat er vooral over dat mensen niet eerlijk beloond worden voor hun werk, en dat belasting ook op het verkeerde geld wordt geheven.
In de eerste paradox blijkt te gelden: hoe nuttelozer er het werk en hoe verder je van de klant staat, hoe meer het oplevert. Vandaar het voorbeeld van vuilnismannen, die onmisbaar zijn maar weinig verdienen, en bankiers, die veel verdienen met, ja wat eigenlijk? Dit werd pijnlijk duidelijk toen in 1968 de New Yorkse vuilnismannen gingen staken omdat ze te weinig loon kregen. Na slechts 6 dagen lag het vuil meters hoog in Manhattan, liepen de ratten over straat en dreigden ziektes uit te breken. Na 9 dagen zwichtte de burgemeester en kregen de vuilnismannen een loonsverhoging. Vergelijk dat met de bankiersstaking van 1970 in Ierland. Daar staakte sloten de banken maarliefst 9 maanden de deuren, maar het gewone leven ging gewoon door dankzij onderlinge kridieten.
Dan onze belastingproblemen: vermogensbelasting en erfbelasting worden door de meeste Nederlanders gezien als meest onterechte belastingen, "want over dit geld is al ooit belasting betaald". En onze Mark Rutte gaat graag met dit argument mee. Hij voelt zich immers de opvolger van de eerste liberale premier Pieter Cord van der Linden.
De ironie van dit verhaal is dat Cord van der Linden zich zou omdraaien in zijn graf bij het horen van de uitspraken van Rutte. Hij was namelijk een echte liberaal, en liberalen vinden van huis uit dat je geen handje moet ophouden, maar gewoon moet werken voor je geld. En dat is het probleem bij vermogen en erfenissen: erfenissen zijn letterlijk in de schoot geworpen, en een groot deel van het Nederlands vermogen is ontstaan door het meer waard worden van vastgoed. Het is dus veel terechter om erfbelasting en vermogensrendementsheffing te hanteren dan bijvoorbeeld inkomensbelasting.

Ik kan me voorstellen dat niet iedereen zich kan vinden in de stellingname, maar ik kan het boek absoluut aanraden!

De gedachten die bij mij blijven hangen zijn:
-Waarom lukt het vuilnismannen in New York wel om een loonsverhoging te krijgen en de leraren in Nederland niet? De voornaamste reden is dat onze leraren teveel hart hebben voor de zaak. Ze zouden niet snel de Nederlandse kinderen zo lang thuis laten zitten. Om maar te zwijgen van de zorgsector, waar een staking levens kan kosten. Zijn deze mensen dus overgeleverd aan een laag salaris, louter omdat ze te veel hart hebben voor de zaak? Beheersen de brutale bankiers dus echt de halve wereld?

-Hoe komt het dat er elke pakweg 10 jaar een rechtse populist opstaat (Fortuyn, Wilders, Baudet) waar hele volksstammen op gaan stemmen, maar dat dit aan de middenkant niet lukt? Waarom krijgen andere partijen het niet voor elkaar om hun verhaal op een populaire manier te vertellen? Waarom lukt het politici niet om een verhaal over belasting te vertellen zonder weggezet te worden als een "graaier die alleen maar burgers wil pesten". Rutger Bregman en ook Arjen Lubach weten veel dingen aan te kaak te stellen en het op een duidelijke manier te brengen. Waarom gaan zulke mensen niet de politiek in? Tja, eigenlijk snap ik het wel: ze zijn gelukkig in hun huidige vak en hebben geen zin in de Haagse Leeuwenkuil. Blijkbaar is hier dezelfde conclusie: de brutalen beheersen de halve wereld..
 
Zie ook:
is vermogensrendementsheffing eerlijk?
de ethiek van FIRE

Pimp mn zoons creatie

Leuk hoor, kinderen die elke week met schilder en plakwerkjes thuiskomen. De meeste werkjes hangen een tijdje aan een waslijn in de kamer, en daarna bewaar ik de mooiste werkjes in een map.

Totdat mijn zoon met dit werk thuiskwam:

Dit enge gedrocht is ongeveer een meter hoog. Het heeft een tijdje in de woonkamer gestaan tot afchuw van bezoek en tot vermaak van de nagels van de katten.
Wat moet je met zoiets? Nou gewoon: een modern kunstwerk maken! Samen met m'n zoontje heb ik het grootst mogelijk rechthoek eruitgesneden. Vervolgens is ales een keer vernist:

En nu hangt het als een vierluik in de kamer:

Ziezo, van eng gedrocht tot modern kunstwerk in ongeveer een halfuur tijd:-)

zie ook:
andere doe het zelf projecten

Tuin update

Alles begint weer te groeien en te bloeien, dus hoogtijd voor een tuin update. In de zomer heeft de buxusrups mijn heg vernield. Ik ben falikant tegen gif spuiten, en met de hand kreeg ik nooit alle rupsen verwijderd. Dus heeft de heg het loodje moeten leggen. En eigenlijk ben ik er niet rouwig om. Een heg moet je knippen, dus dat past niet echt bij een passieve tuin. Bovendien hoeven voor mij geen afbakeningen in de voortuin. Dus heb ik de restanten van de heg weggehaald en vervangen door een vele betere plant: sedum!

Tussen de sedum plant ik bloembollen en gooi ik korenbloemzaad. Op deze manier komt er elk jaargetijde een ander soort bloem. De enige planten die ik verwijder zijn paardenbloemen en gras. Ove reen jaar hoop ik dat de andere planten zo dominant zijn dat ik er geen opkijken naar heb, en dat het dus zonder in te grijpen kan groeien, want dat is uiteindelijk het beste voor de flora en fauna.

Ik zit nu nog wel een met een hoop dode buxusplanten in mijn maag. Er kunnen er maar een stuk of 3 in de groencontainer, en de groencontainer wordt eens per 2 weken gratis geleegd. Dus over een paar maanden ben ik er pas van af:

Ondertussen ben ik ook aan het bedenken wat ik met de achtertuin wil doen. Toen ik aan mijn zoontje vroeg wat hij met de achtertuin wilde zei hij dat hij een jungle met bamboe wil. Misschien moet ik zulke dingen niet aan een 9-jarige vragen.... Van de andere kant: de tuin is van hem en mij, en voor de rest bepaalt niemand wat er met onze tuin gebeurt. Dus als hij bamboe wil, dan komt er bamboe:

Overigens heb ik de plant wel met emmer en al in de grond gezet om te voorkomen dat de plant door de hele tuin gaat woekeren.
En toen ik toch in het tuincentrum was heb ik nog een paar maffe soorten sedum gekocht. Ik merk dat ik echt fan begin te worden van deze plant. De ene soort ziet er nog maffer uit dan de andere.

Ik wil de tuin heel graag meer klimaatbestendig maken, en sedum kan goed helpen bij het verbeteren van de waterhuishouding. Ik ben zelfs aan het overwegen om sedum op de garage te leggen. Op dit moment ben ik aan eht uitzoeken hoe ik dat zo goedkoop en duurzaam mogelijk kan doen zonder dat het dak overbelast wordt.

Iemand ervaring op dit gebied?