Leven in vreemde tijden

Terwijl mijn ex griep heeft en ik dus al anderhalve week gezellig met m'n zoontje thuis zit te werken, spoken er teveel dingen in mijn hoofd:

• Dat mijn vader van 73 in de grootste brandhaard van Brabant zit, maar zelf niet vindt dat hij bij de risicogroep hoort.
• Dat onze maatschappij best even een reset kan gebruiken, omdat we met z'n allen de wereld erdoorheen aan het jagen waren. Even pas op de plaats. De effecten zijn al te zien met satellietbeelden. Maar Lonneke kan dat veel beter bewoorden.
• Dat ik mijn eerste doodverwensing binnen heb omdat ik drie weken geleden een flinke voorraad heb ingeslagen. Destijds werd ik nog uitgelachen, en nu ben ik opeens een aso. En dat terwijl de winkels het door mij veroorzaakte tekort al twee weken geleden hebben aangevuld, en ik nu dus geen belasting vorm op de winkels. Over flattening the curve gesproken.
• Dat ik me niet zoveel zorgen maak over Nederland, maar vooral over landen als Noord Korea, waar zelfs grote leider toegeeft dat hij tekort is geschoten, en de Verenigde Staten, die de laatste week pijlsnel stijgt in de epidemiewereldranglijst, waarschijnlijk veroorzaakt door een leider die te vaak gezegd heeft dat het "gewoon een griepje is". Hoe ver ben je gezonken als de Noord Koreaanse leider zich meer bescheiden opstelt als jezelf? Ik verwacht dat over en week de VS meer gevallen heeft dan China of Italie. Wordt een gezellig boel daar zonder ObamaCare.
• Over de Verenigde Staten gesproken: ik heb het idee dat er in dit land iets te veel optimistische mensen wonen. Elke keer als Wall Street afgelopen week opende, worden de kelderende koersen weer opgekrikt. Mijn vermoeden is dat de echte beurskrach gaat beginnen als het kwartje is gevallen bij het volk aan de andere kant van de oceaan. Waarschijnlijk ergens volgende week. Koersen kan je normaal niet voorspellen, behalve als er iets heerst met een incubatietijd van twee weken.

Dat allemaal gezegd hebbende, besef ik dat het ook een realitycheck is voor mij. Toen er opeens een hoop activiteiten werden geannuleerd, betrapte ik mezelf erop dat ik het helemaal niet zo erg vond. Ik vond het juist fijn om even een lege agenda te hebben, en van veel feestjes was ik zelfs opgelucht dat ik er niet heen hoefde. Blijkbaar heb ik mezelf een ritme aangeleerd om veel sociale dingen te doen, terwijl ik misschien meer introvert ben dan ik zelf wil toegeven. Ik ben blijkbaar niet de enige, want in de Volkskrant spreekt een psychiater de voordelen van een collectieve lege agenda. De afgelopen weken heb ik eindelijk tijd gehad om in de tuin te werken, (digitaal) tijd door te brengen me m'n allernaasten, en wat klusprojecten af te ronden.

Zo heb ik eindelijk mijn garage een keer opgeruimd. Ik besefte dat mijn werkplaats nooit praktisch is geweest, in alle 10 jaar dat ik hier nu woon. Te weinig opbergplekjes, waardoor de werkbank altijd overvol ligt.

Dus heb ik wat extra plankjes gemaakt in het raamkozijn. Eindelijk heb ik ruimte voor het grote werk zoals cirkelzagen:

Een ding is zeker: ik heb geen last van verveling zoals Uitklokken.
De komende weken zal je waarschijnlijk veel klusblogs gaan zien...

Beleggen dan maar?

Al een tijdje hou ik de beurs in de gaten over wanneer ik moet instappen. In januari 2019 haalde ik ruim 1000,- die ik bij de ETF VWRL had geparkeerd van de beurs. Het stond toen op 69,99. Ik verkocht het omdat ik een extra buffer nodig had in verband met het uitkopen van m'n ex, en eerlijk is eerlijk, omdat ik bang was voor een crash.
De vraag is dan wanneer ik weer moest instappen. De afgelopen weken daalden de koersen aardig, maar ze stonden nog steeds zo hoog als december 2019: veel te hoog. Pas afgelopen maandag kelderde de boel naar onder de 70,-, en heb ik gekozen om mijn aandelen terug te kopen van een extra stukje buffer dat ik nog had staan van 2500,-. Ik heb de aandelen nu voor 69,85, dus net wat minder dan ik ze verkocht heb. Het afgelopen jaar heb ik ongeveer 2% dividend misgelopen. In plaats daarvan heb ik een stukje hypotheek afgelost (5.3%, netto 2.9%), en de rentevaste periode van een ander deel afgekocht (ongeveer 6,79% rente).
En vandaag is de hypotheekrente binnen, dus dit is eigenlijk het maandelijkse moment dat ik mezelf gun om te investeren. Maar misschien ga ik even wachten, want ik heb het idee dat het einde nog niet in zicht is.
Zoals ik al eerder aangaf ga ik deze crash niet in detail timen: wellicht is het morgen nog slechter, maar misschien hebben we de dip al gehad. Ik time alleen op de grote conjunctuur: ik leg in bij een crisis, en hoe harder de koersen daarna opveren, hoe minder ik ga beleggen. Ik heb dit al eens vergeleken met het weer: het is heel moeilijk te voorspellen wat het weer volgende weer wordt, maar we weten wel dat het over 4 maanden zomer is. Qua beleggen is het nu lente, dus tijd om te investeren voor de zomer.

De afgelopen maand heeft wederom bewezen dat er maar 1 zekerheid is in de beurs: om de zoveel tijd komt er een crash. Het verschil is dat de oorzaak elke keer anders is, zodat de crash ons altijd verrast. Maar nu het crash is aangebroken is het tijd om te investeren. Misschien voelt het als profiteren van andermans ellende, maar dankzij deze investeringen is blijft de beurs net een tikkeltje hoger dan zonder, dus is het voor de goede zaak.


zie ook:
deze belegger neemt de chicken exit
mijn plan dat 6,79% rente oplevert
nu beleggen is als zomergoed zaaien in de herfst

Spaarhypotheek een tekenbeet? De mijne is een goudmijn!

Ik lees steeds meer mensen die hun spaarhypotheek laten omzetten naar annuitair, want dat geeft ze meer vrijheid. Toch is dit heel erg zonde, want hoe langer je die spaarhypotheek hebt, hoe rendabeler hij begint te worden. Na een tijdje begint hij zelfs geld te genereren! In november heb ik al eens uitgelegd dat als je een spaarhypotheek sec bekijkt, dan is de rente zeer laag.

Korte recap: neem een voorbeeld van 100.000 hypotheek, nog 7 jaar te gaan. Elke maand leg je 200,- in de spaarpot en betaal je 416.67,- bruto rente. Netto betaal je slechts 241.67 rente, en bovendien wordt je spaarpot elke maand 234.63 groter. Aangezien inleg gewoon een aflossing is, ben ik eignelijk alleen geinteresseerd in de rente die ik betaal, en die is 241.67-234.63=7.04. Ik betaal dus 7.04 rente over wat nog open staat op deze hypotheek, en kom ik uit op 0,19%. Daar kunnen de huidige marktrentes niet aan tippen!

Maargoed, in november heb ik alleen de huidige situatie bekeken. Wat als we kijken naar de resterende looptijd? Dan is het veel interessanter om te kijken hoeveel we in totaal nog gaan betalen en hoeveel hypotheek er nog afgelost moet worden. In dit geval is er 56310.74 opgebouwd in de spaarpot, dus moeten we nog 43689.26 aflossen. En hoeveel gaan we de resterende 7 jaar, dus 84 maanden betalen? Elke maand betalen we netto 241.67 rente en 200,- inleg. In totaal is dat 37100. Dat is dus veel minder dan de resterende hypotheek! Ik ga met 37100 een hypotheek van 43689.26 aflossen, dus ik bespaar 6589.26! De hypotheek kost helemal geen geld, maar genereert geld voor me!

Ten slotte zou je het nog kunnen vergelijken met een annuitaire hypotheek. Stel je zou een annuitaire hypotheek van 43689.24 kunnen afsluiten voor 7 jaar, en je zou elke maand 441.67 moetne inleggen, hoeveel zou de rente dan moeten zijn. Bij een annuitaire hypotheek met een positieve rente betaal je meer dan de totale hypotheekwaarde. Maar in dit voorbeeld wil ik minder betalen dan de totale hypotheekwaarde, dus wordt de rente ook negatief. Antwoord: -4.49%! Deze hypotheek is gelijk aan een (netto) annuitaire hypotheek van -4.49%. Niet een beetje negatief dus, maar heel negatief. Deze schuld levert je meer op dan menige investering! Negatieve rente die gunstig is, dat is een beetje verwarrend. Daarom heb ik kleuren toegevoegd: gunstige getallen zijn groen, ongunstige getallen rood.

Even wat voorbeelden: bij 100.000 tegen 5% voor 30 jaar zit je na 13 jaar en een maand al op het punt dat je nog net zoveel geld gaat betalen als dat er afgelost moet worden. De hypotheek is in feite gratis.

We kunnen natuurlijk niet in de toekomst kijken. De kans is groot dat de hypotheekrente wordt afgebouwd. Daarom heb ik ook een regel "belastingschaal" toegevoegd, zodat je kan kijken wat het effect is van minder hypotheekrenteaftrek.

Een spaarhypotheek is dus een goudmijn! Waarom blijven mensen dan goudmijnen dempen omdat ze denken dat ze met een tekenbeet te maken hebben? Waarschijnlijk hebben ze artikelen van Erica Verdegaal gelezen. Wel apart dat haar artikel over "spaarhypotheek is een tekenbeet" nergens meer terug te vinden is. Misschien is ze zelf ook van mening veranderd?

Maar de geest was al uit de fles. Gerhard Hormann heeft dit eindeloos overal herhaald, in zijn bestseller Hypotheekvrij, maar ook talloze malen op twitter. Later kreeg Gerhard toch spijt van zijn blinde focus op de aflossingsvrije hypotheek, waardoor hij uiteindelijk toch besloot om te investeren in de spaarhypotheek. Maar een jaar voor het einde probeert hij alsnog de boel af te kopen.

En dat brengt me op het volgende puntje: bijstorten of inkorten van de spaarhypotheek is op het einde van de looptijd helemaal niet meer gunstig. Als je spaarhypotheek eenmaal momentum heeft kan je 'm het beste laten doorsudderen. Met inkorten of bijstorten, of nog erger, omzetten naar annuitair slacht je de kip met de gouden eieren.

Zelf proberen? Klik op onderstaande tool:

zie ook:
Dit is waarom je nog steeds blij moet zijn met je spaarhypotheek

Hamsteren!

Laat ik vooropstellen dat ik niet bang ben voor virusjes. Ik heb een goede gezondheid, dus ik heb niet veel te vrezen. Maar de wereld begint langzaam haar verstand te verliezen, en dan doe ik graag mee. Met paniek? Nee, maar wel met hamsteren en op tijd instappen op de beurs!

In veel omringende landen zijn er al lege schappen. Mensen slaan aan het hamsteren, oftewel "doomsday preppen" voor het geval dat de voedselvoorziening stagneert. Moet ik dan meedoen? Normaal gesproken is mijn filosofie om zo min mogelijk voorraad te hebben. Past wel bij mijn minimalistische aard. Maar wat als de winkels leeg gaan raken? Misschien toch maar wat extra inslaan.

Mijn insteek is dat ik geen dingen in huis wil hebben die ik waarschijnlijk nooit ga gebruiken. Ik ga dus geen flessen water kopen, want ik gebruik normaal gesproken ook geen flessen water. Ik heb wel wat sfeerkaarsen, maar geen andere energie noodvoorzieningen. Dit lijkt me behoorlijk overdreven. Ik verwacht niet dat binnenkort de watervoorziening of stroomvoorziening ermee stopt.

Dus heb ik besloten om van enkele basisprodukten meer in te slaan, maar die ik anders toch binnen een jaar zou gebruiken. dat zijn:
-pasta: blijft lang goed, en gaat toch wel op
-haver: granen die lang goed blijven, zijn tevens te blenden tot havermelk
-blikken soep
-potten groente
-zakken noten: als vegetariers eten we veel noten, ze blijven bovendien veel langer houdbaar dan vlees
-een vriezer vol met pizzas, vis en brood
-wc papier. Schoonmaakspullen en wasmiddel enzo heb ik nog voor minstens 10 jaar (heb ik al ooit verteld dat mn ex veel kocht?), maar wc papier is geen overbodige luxe om in huis te hebben.
-een doos melk. Melk is een van de weinige dranken die ik koop (fris heb ik zelden in huis). Ik beschouw melk tevens als backup als er even geen water is, dan kunnen we in ieder geval melk drinken.

Bij de lidl was ik ongeveer 100,- kwijt, niet slecht voor een overlevingspakket.

En qua beurs? Die doet het al best leuk, maar dit is nog niet echt een serieuze crisis. De koersen zijn gezakt naar het niveau van pakweg 1 januari. Toen was ons virus al wereldnieuws, maar de wolven van wallstreet gingen gewoon door. Het dolle optimisme van afgelopen weken is nu dus gecorrigeerd. Er moet echt nog wel wat meer gebeuren voordat ik instap.

Maar iets zegt me dat deze kermis nog wel even gaat duren...

======================================================
Naschrift (21/3/2020):
Dit bericht is van 3 weken geleden. Op dat moment waren alle schappen vol en konden de winkels dit prima aan. Dezelfde voorraad nu kopen zou inderdaad asociaal zijn. Bekijk het van de andere kant: dankzij deze voorraad heb ik afgelopen week niet hoeven winkelen, dus heb ik de winkels niet extra belast. Over "flattening the curve" gesproken.

Investeren full throttle!

Op dit moment zijn alle scheidingskosten afgehandeld en heb ik weinig andere dingen om voor te sparen, dus heb ik het volgende besloten: ik ga full throttle investeren! Dat ga ik op de volgende manier doen:
Elke 16de van de maand ga ik al het geld dat ik boven mijn buffer heb investeren in hypotheek of aandelen. Zolang de koers nog onrealistisch hoog is zal dit de hypotheek zijn. Dit is dus nooit een mooi bedrag, want ik heb zelden precies ene mooi bedrag op de rekening. Van de andere kant: annuitaire hypotheken zijn nooit ene "mooi bedrag" groot, dus kan ik best een bedrag als 2283,85 aflossen.
Waarom de 16de? Op die dag komt de hypotheekrenteaftrek binnen. En de vaste lasten worden meestal rond het einde van de maand of het begin van de maand afgeschreven. Op de 16de verwacht ik geen grote kosten totdat rond de 24ste het salaris binnenkomt. Daarnaast is het fijn om twee keer per maand een financieel momentje te hebben: op de 16de om te zien hoeveel ik over heb, en op het einde van de maand om te zien wat de saving rate en het verbruik is. 

Door de aflossingen van de afgelopen twee maanden ziet het er zo uit:

Het verschil is bijna niet te zien, maar als ik inzoom ziet het er best spectaculair uit:

In januari ben ik door de 80% grens gegaan, en als het zo doorgaat zou de 70% ook haalbaar moeten zijn. Ik mag natuurlijk niet meer dan 10% per jaar aflossen, maar samen met het automatisch aflossen lukt het wel.
Nouja, tenzij er een crisis uitbreekt, dan krijgt beleggen de voorkeur. Maar voorlopig zit er nog veel te veel optimisme in de beurs. Een brexit en een corona virus hebben er nog geen verandering in gebracht. Zelfs Boeing, dat met veel problemen kampt, laat redelijk positieve cijfers zien. Maar waarschijnlijk begint het systeem zich wel al van binnen uit te hollen. We gaan het zien.

Hoe balanceren tussen aflossen en beleggen?

Dagelijks lees ik artikelen over de keus tussen aflossen of beleggen. Al deze overwegingen behandelen grofweg deze zaken:

• hypotheek geeft een stabiel rentepercentage, rendement uit beleggen fluctueert
• hypotheek zit in stenen, beleggingen kan je terughalen
• over hypotheek ontvang je hypotheekrenteaftrek, over beleggingen betaal je belasting

Dat weten we ondertussen wel, maar als je zowel wilt aflossen als beleggen, wat is dan een goede balans? Hieronder laat ik een paar taktieken zien:

Verschillende potjes voor verschillende doelen.Veel mensen hebben verschillende vormen van passieve inkomsten, die ze vervolgens voor verschillende dingen kunnen besteden. Zo kan ik me voorstellen dat iemand zijn marktplaatsverkopen in aandelen stopt, omdat dit leuke "bijwangsten" zijn. De hypotheekrenteaftrek daarentegen gaat naar de aflossing van het huis. Dit geld is immers ontvangen dankzij het huizenbezit.
Hoewel dit heel mooi klinkt, zit er geen enkele ratio achter zulke beslissing. Waarom zou je vlak voor een crisis veel aandelen kopen, alleen maar omdat je net de babyspullen hebt verkocht? Deze aanpak past in ieder geval niet bij mij.

Herbalanceren, net als bij beleggenEen tactiek die vaak bij balanceren wordt gebruikt is "potjes aanvullen totdat ze weer gelijk zijn". Stel je hebt 10.000 afgelost en 10.000 in aandelen zitten. Na een tijdje zijn de aandelen gegezakt tot 9.500 en heb je 1000 te investeren. Het idee is dan dat je 250,- in je hypotheek stopt en 750,-, zodat ze beide weer op 10.250 komen. Op deze manier vang je het tijdelijke dipje in je aandelenportefeuille op en profiteer je op een objectieve manier van de tijdelijk lage koers.
Het probleem zit 'm in wat je moet nemen als uitgangspunt. Neem je de oorspronkelijke hypotheekwaarde als "0,-" afgelost? Of tel je alleen de waarde dat het huis boven water staat? In het tweede geval zou je eerst je huis moeten aflossen totdat het boven water staat. Pas daarna kan er gebalanceerd worden met beleggingen.





Begin risicovol, vervang langzaam met minder risicoEen variant van de bovenstaande strategie is je leeftijd als percentage beleggen in laag risico beleggingen en de rest in risicovolle beleggingen. Met laag risico beleggingen worden onder andere obligaties als voorbeeld gebruikt. Iemand van 40 jaar zou dan 40% van zijn vermogen in zijn huis stoppen en 60% in aandelen.

De visie hierachter is dat je op jonge leeftijd het geld nog niet nodig hebt en dat het risico over de lange looptijd wordt uitgesmeerd. Naarmate je ouder wordt stap je langzaam over op laag risico beleggingen.
Er is een dingetje waardoor de vergelijking niet helemaal opgaat: aflossen is minder risicovol, maar het geld zit wel in stenen. Wellicht is het niet verstandig om dicht tegen je pensioen al je geld in stenen te stoppen, omdat je het geld spoedig nodig zult hebben. Mijn ouders hebben hun huis bijna afgelost, maar ik raad ze niet aan om verder af te lossen.

Ik vind het interessant om te zien dat dit best contra-intuitief is en dat veel mensen het tegenovergestelde doen (inclusief ik). Het voelt prettiger om eerst af te gaan lossen, en zodra de schaapjes op het droge zijn mag er meer risico worden genomen. Maar volgens deze theorie moet het dus andersom.

Probeer de markt te timen.Hoewel ik door veel mensen voor gek wordt verklaard, zit ik nog steeds in deze categorie. Ik weet dat markt timen geen goed idee is, omdat je vooral veel geld gaat verliezen door de tijd dat je geld niet in aandelen zit.
Bij mijn "balanceertaktiek" is dit probleem minder groot: als de beursen totaal overgewaardeerd zijn, zoals nu, dan los ik liever af. Mijn geld levert dan weliswaar minder op dan op de beurs, maar nog steeds 3%. Zodra de beurs in mekaar zakt en de beurs een meer realistische waarde heeft, dan stap ik over naar beleggen. Uitgaande van het vorige puntje zou het goed kunnen dat ik dan enkele jaren helemaal niets aflos en alleen maar geld naar de beurs breng.
De vraag is of ik een objectieve manier kan bedenken wanneer ik moet gaan overstappen op beleggen. Bij welke beursdip is het tijd om in te stappen?

Nog een keer rente afkopen?

Vorig jaar heb ik de rentevaste periode van mijn aflossingsvrije hypotheek (5.1%) afgekocht en de rente voor de komende 10 jaar vastgezet tegen 1.39%. Hierdoor kromp de rode "aflossingsvrijerentebalk" flink en zakte mijn totale lasten aanzienlijk:

Smaakt dit naar meer? Jazeker! Het ingelegde bedrag levert rond de 6-7% aan netto rente op. Als ik gewoon was gaan aflossen had het me een netto rente van 2.9% opgeleverd. Nu heb ik nog een annuitaire hypotheek over van 5.1%, voor 5 jaar vast, en 5.3% voor 10 jaar vast. De 5.3% rekening wil ik niet afkopen. Als ik binnen 10 jaar besluit om te verhuizen, dan is het afkopen van de rente niet gunstig. Ik vind het te riskant om 10 jaar vooruit te moeten kijken. De 5 jaar 5.1% is wel een serieuze kandidaat.

Maar dan komt er nog een ander "probleem" om de hoek kijken: op dit moment kan ik zowel de 5.1% als de 5.3% hypotheek aflossen, waarbij ik netto ongeveer 2.9% rendement heb. Ik mag 10% boetevrij aflossen, dus ik kan ongeveer 11000 per jaar aflossen. Als ik er eentje afkoop, dan halveert dit bedrag. Natuurlijk kan ik ook een hypotheek met een laag rentepercentage aflossen, maar dan was het afkopen van de rentevaste periode dus deels verspilde moeite. Met ander woorden: door de rente van nog een hypotheekdeel te verlagen, verlies ik "aflos-slagkracht".

En dit is wel iets om serieus rekening mee te houden. Mijn gescheiden ouders van 73 en 69 hebben allebei een koopwoning. Over 10 jaar zijn ze dus 83 en 79 en bestaat de kans dat ze niet meer allebei in leven zijn. Mocht zulke erfenis om de hoek komen, dan wil ik wel de mogelijkheid hebben om dit geld te kunnen gebruiken om af te lossen.




Ook weet ik niet wat de nabije toekomst gaat brengen op het gebied van relaties. Ik kan niet uitsluiten dat ik binnen 5 jaar opnieuw wil gaan samenwonen. Als we zouden besluiten om een ander huis te kopen, dan zouden we een nieuwe hypotheek kunnen afsluiten tegen een lager tarief, en dan zou de afkoopboete voor niets zijn geweest.

Ten slotte zag ik dat ik niet mag aflossen in hetzelfde jaar nadat ik een rente heb gewijzigd. Toen ik afgelopen december de rente had gewijzigd, stond bij elk hypotheek deel dat de boetevrije ruimte 0,- was geworden. Als ik de een stuk rente wil afkopen, dan wordt dat dus op het einde van het jaar. Ik kan me dus nog 10 maanden richten op aflossen of andere investeringen, daarna kan ik opnieuw heroverwegen om de rente af te kopen.

Heeft iemand ooit de boete betaald om lagere rente te krijgen?

zie ook:
rente afgekocht: flink lagere lasten

Financiele cijfers van 2019

We zitten al weer in februari 2020, hoog tijd om terug te blikken naar 2019. Hoewel we pas officieel in februari 2019 gescheiden zijn, beschouw ik 2019 als het eerste jaar dat ik deze toko in m'n eentje run. En dit jaar moest er natuurlijk nog wel wat financiele geldwolven betaald worden. Toch mag ik niet klagen.

Hypotheek.Afgelopen juni heb ik mijn ex uitgekocht. Hiervoor heb ik 6000,- extra hypotheek afgesloten. Maar aan het eind van het jaar heb ik al weer 2000,- afgelost, en de annuitaire hypotheken en spaarhypotheken hebben samen ook automatisch 3554,- afgelost. In totaal is de hypotheek dus 446,- groter geworden. Achteruitgang? Valt mee: de oude hypotheken waren 5.1%-5.3% en de nieuwe hypotheek is maar 2.14%. Bovendien heb ik van een stuk hypotheek de rentevaste periode opengebroken, waardoor de rente gezakt is naar 1,39%. De hypotheekrente is dus wel flink gezakt, en dat is een goede investering voor de toekomst.

Saving rate:
De saving rate ging de goede kant uit, totdat ik besloot om de hypotheekrente af te kopen. Dus hoewel ik afstrevende op een saving rate van 45% besloot ik toch om iets anders met het geld te doen. Desalniettemin was de saving rate ongeveer net zo hoog als in 2018. Niet slecht in een jaar dat duur was en dat ik grote investeringen heb gedaan.

Beleggen
In januari 2019 had ik nog 1200,- geinvesteerd in ETF's. Die heb ik in dezelfde maand verkocht, omdat ik wat extra buffer nodig had, en (toegegeven) omdat ik binnen niet afzienbare tijd een crisis verwachtte. Daarna gingen de koersen stijgen.... Spijt? Op dat moment was het een goede beslissing. En laten we niet te dramatisch doen, het ging immers om een klein bedrag.
Maar ondertussen heb ik wel aandelen gekocht bij het aandelenprogramma van mijn werk, omdat je een 10% bonus krijgt als je de aandelen een jaar in bezit houdt. En die aandelen hebben het dit jaar prima gedaan, waardoor mijn belegd vermogen (nu ruim 2000,-) ongeveer 8% winst heeft gemaakt.

Al met al ben ik zeer tevreden. Er zijn geen grote sprongen gemaakt in vermogen, maar ik ben in ieder geval niet achteruit gegaan. Maar het belangrijkste is dat ik veel investeringen heb gedaan die zich hopelijk gaan terugbetalen in de komende jaren.

Waarom worden zoveel FIRE/HOT'ers timmerman?

Als je een beetje rondsurft door de financieel onafhankelijk blogs, dan kom je de volgende eigenschappen vaak tegen:

• werkzaam in ICT of boekhouding. De verklaring lijkt me duidelijk: dit zijn mensen met een bovengemiddeld salaris, dus kunnen ze wat overhouden. Bovendien hebben ICT'ers en boekhouders vaak affiniteit met websites, berekeningen en getalletjes verzamelen.
• mannen van 30-50 jaar. Wellicht valt deze eigenschap samen met de beroepsgroep die hierboven is genoemd. Maar voor de rest valt het me op dat vrouwelijke financieel bewuste blogs vaak over besparen gaan en tips geven, en de mannelijke blogs meer over investeren en stoppen met werken. (oef, nu heb ik vast wat mensen tegen het zere been aangeschopt).

Maar er is nog een overeenkomst die minder triviaal is: veel FO'ers hebben affiniteit met timmeren!


Ik schrijf best vaak over mijn klusprojectjes, maar ik ben niet de enige. Zo heeft Mr FOB al veel geschreven over zijn projecten, zoals lampen, een kas, en fijnhoutbewerking, Mr Spekvet is ook bezig met meubelmakerij, met mooie resultaten, en, last but not least, Mister Money Mustache is na zijn pensioen een timmerbedrijfje begonnen, en heeft onder andere een huis op Hawaii gerenoveerd tegen kost en inwoning.

Op deze momenten ben ik het meest in mijn element:

met lijmklemmen, beitels en overal houtkrullen op de vloer

De vraag is: waarom is dit zo? Ik kan wel een paar dingen bedenken die tenminste voor mij gelden.

• Besparen. Dit klinkt voor de hand liggend, maar is het niet altijd. Een houten kast is vaak goedkoper dan de lossen planken. Dit komt omdat de kast vaak van slechter hout is en omdat je bij de kast veel dingen in 1 keer koopt. Ik probeer links en rechts hout te hamsteren, waardoor ik nauwelijks ooit hout hoeft te kopen.
• Milieu. Door dingen van afval te maken hoeven er geen nieuwe bomen worden gekapt en worden er geen produkten over de hele wereld versleept voordat het bij mijn lokale meubelzaak terecht komt. Ook gebruik ik voornamelijk massief hout. Als ik een meubelstuk niet meer mooi vind, dan kan ik het hout vaak nog hergebruiken.
• Think different. FO'ers zijn vaak van die die types die Steve Jobs in de jaren 90 wilde verleiden tot het kopen van een Apple. Hij mikte zich op de minder mainstraim types. Ondertussen is Apple dermate mainstraim dat veel FOers Apple ook links laten liggen. Hetzelfde geldt voor dingen zelf maken: ik wil geen tuinset die iedereen al een keer ergens in een tuincentrum heeft zien staan. Ik wil er eentje die is aangepast aan mijn tuin en mijn wensen, en niet dat iedereen meteen roept "ah, dat is een Bjorn tuinset van Ikea".
• Iets tastbaars: ICT en boekhouding is allebei een vorm van software: je produceert iets, maar je kunt het niet op je teen laten vallen. Na een dagje programmeren heb ik behoefte om iets te maken waar ik naar kan kijken zonder dat een scherm aan moet staan.
• Ik wil onafhankelijk zijn. Mijn eigen problemen kunnen oplossen. Ik kan voor alles wel naar de winkel scheuren of een klusjesman inhuren, maar hoe mooi is het als je jezelf in alles kan voorzien? 

Weten jullie nog meer blogs over financieel bewuste mensen die dingen zelf maken? Ik ben zeer benieuwd!

zie ook:
mijn doe-het-zelf projectjes

Eten uit de wintervoortuin

Veel mensen worden een beetje treurig van de winternatuur, omdat alles nat, rot en verlept is. Toch heeft zulke natuur zijn charme. Ik laat bij voorkeur zoveel mogelijk bladeren en ander materiaal in de tuin liggen zodat insekten meer bescherming hebben om te overwinteren.

Maar toen ik vorige week door de voortuin liep, merkte ik dat het niet alleen kommer en kwel is: een plantje was zich razendsnel aan het vermeerderen:

Ik heb altijd en afwachtend beleid ten opzichte van nieuwkomers in de tuin. De plant mag eerst laten zien dat het een waardevolle aanvulling is, anders verwijder ik de plant. In dit geval was de plant al heel hard aan het woekeren tussen mijn favoriete sedum. Dus misschien moest ik iets sneller ingrijpen?
Gelukkig heb ik onlangs de app PlantNet geinstalleerd, waardoor ik nieuwkomers kan identificeren. Wat is het geval? Het blijkt winterpostelein te zijn. Dat klinkt goed! Dat betekent dus dat de plant vooral swinters groeit en dus complementair is aan de andere planten. Bovendien is de plant eetbaar! Dus heb ik meteen een bak winterposteleinsalade bij elkaar geoogst.

Smaakte prima!

Onderhoud verwarmingsketel

Afgelopen week gebeurde iets waar ik al een tijdje op had kunnen wachten: mijn cv ketel wilde het huis niet meer verwarmen. Warm water deed hij nog wel, maar een huis verwarmen met emmers warm water is niet echt een slim idee, luchtvochtigheid-technisch gezien. Gelukkig kon de monteur de dag erna het euvel snel verhelpen en heeft hij een paar dagen een onderhoudsbeurt gepleegd. Bovendien was het deze week behoorlijk mild, zodat de temperatuur van het huis niet onder de 13 graden is geweest.

Dit voorval is wel een mooie gelegenheid om mijn "cv ketel strategie" opnieuw onder de loep te nemen. Als je een eigen cv ketel hebt, dan heb je een paar onderhoudsopties:

• Je neemt een onderhoudscontract. Zulk contract kost pakweg 60,- tot 200,- per jaar, afhankelijk van hoeveel service je krijgt. Bij het minimale contract zit alleen een periodieke beurt elke twee jaar, onderdelen, voorrijkosten en storingen kunnen er bij inbegrepen zitten, maar dan betaal je dus meer. Voor een overzicht, zie consumentenbond.
• Je betaalt gewoon per keer dat er iets nodig is. Je hebt meer vrijheid, maar dus ook het risico dat het ooit duur kan worden. 
• Je repareert alles zelf.

Het lijkt bijna op het onderhoud van je gebit: je kunt een tandartsverzekering nemen, af en toe een controle zelf inplannen en betalen, of.. nouja, misschien is zelf repareren van tanden geen goed idee.

In dit geval kies ik niet voor zelf repareren. Ik kan wel het water bijvullen en de afvoer schoonmaken, maar onderdelen vervangen laat ik aan een vakman over. Ik hoef dit te weinig te doen om te investeren in het leren omgaan met dure nieuwe onderdelen.

Dus heb ik gekozen voor de tweede optie. Ik wil zo min mogelijk aan bedrijven vast zitten, dus ga ik geen onderhoudscontract nemen. Ook kan je afvragen of een beurt elke twee jaar nodig is. Ik heb het aan een paar monteurs nagevraagd, en die zien er niet zo veel heil in. Het cv ketel is heel belangrijk, maar het is geen auto waar APK een must is: je remmen kunnen versleten zijn en nog veel meer. Het grootste risico bij een ketel is dat er iets kapot gaat en dat je dan in de kou zit.
En dat was dus deze week. Na 7 jaar als een zonnetje te hebben gebrand, gaf de driewegklep zich gewonnen. En eignelijk wat het maar goed ook, want het expansievat, ontstekingspen en ventilator bleken ook heel hard aan vervanging toe te zijn. Hopelijk kan ik er nu weer een slordige 7 jaar tegenaan.

Het enige risico wat ik wel heb afgedekt, is koolmonoxidevergiftiging. Hoewel het zeer onwaarschijnlijk is dat een HR ketel CO lekt, is een CO melder nooit een overbodige luxe. Jaarlijks sterven er in Nederland 10 tot 15 personen doordat ze overvallen worden door dit giftige gas. Een CO melder (niet te verwarren met een rookmelder) kost 15 euro ofzo, daar kan je geen risico voor gaan lopen.

Hoe onderhouden jullie de cv ketel?

Eerste aflossing van het nieuwe jaar

De kruitdampen van het vuurwerk zijn nauwelijks opgetrokken, of ik heb weer een sloot geld overgemaakt aan de hypotheekverstrekker. Dankzij de dertiende maand was de buffer weer aangevuld en was er zelfs 2000,- over om af te lossen. Helaas liet de hypotheekverstrekker het niet meer toe om in 2019 af te lossen, dus dan doen we het nu maar.

De aflossing ging naar de annuitaire hypotheek van 5.3%, en de speldenprik op de grafiek is wederom verbluffend (de lichtgroene balk is dus een beetje kleiner geworden):

Nu kan je natuurlijk afvragen of het verstandig is om af te gaan lossen. Maar het afgelopen jaar heb ik een donatie van mijn ouders mogen ontvangen, en die verwachten eigenlijk dat ik dat geld gebruik om de hypotheek af te lossen. Dus ik voel me verplicht om minimaal die donatie aan aflossingen te besteden. Bovendien heeft Trump of Johnson ons nog steeds niet in een wereldwijde crisis gestort, dus ik blijf bij het investeren in iets dat pakweg 3% netto rente geeft zonder risico op waardevermindering.

zie ook:
het verloop van mijn hypotheekaflossing

Goede doelen uitzoeken rond kerst

De feestdagen vind ik altijd een mooi moment om mijn "goededoelenportefeuille" onder de loupe te nemen. Ik heb al een "overeenkomst voor periodieke schenking" afgesloten bij de volgende stichtingen:

• Oxfam Novib. Ik wil in ieder geval een goed doel steunen dat opkomt voor de derde wereld. Ik weet dat dit goede doel een paar jaar geleden in negatief daglicht is gekomen, maar dat is geen reden om de derde wereld in de kou te laten staan.
• een lokale stichting voor hoogbegaafd onderwijs. Toegegeven: dit goede doel is deels eigenbelang, omdat de school van mijn zoontje door deze stichting gefinancierd wordt.

Omdat ik minimaal 5 jaar jaarlijks hetzelfde bedrag overmaak en een overeenkomst heb gesloten, is het bedrag volledig aftrekbaar. Het vorig jaar heeft de belastingdienst inzage geeist van de overeenkomsten en akkoord gevonden, zie hier.

Maargoed, het einde van het jaar nadert, dus heb ik een nieuw goed doel gevonden. Het is wederom een lokaal goed doel, dit keer een stichting die een kasteel beheert. Omdat dit een cultureel goed doel is, is dit bedarg zelfs voor 125% aftrekbaar.

Mijn zoontje is tegenwoordig ook behoorlijk begaan met de wereld. Via youtube volgt hij veel vloggers die met de actie van teamtrees.org bezig waren: om voor het einde van het jaar 20 miljoen dollar bij elkaar te krijgen om 20 miljoen bomen te planten. Daarom heb ik hem, naast zijn gebruikelijke kado ook 10 bomen gedoneerd:

Hij is supertrots dat hij nu officieel bij TeamTrees hoort!

Vandaag las is dat ik me in goed gezelschap begeef: MrMoneyMustache heeft een ton gedoneerd aan goede doelen.

Prettige jaarwisseling en een gelukkig 2020!
 

Barebone 2019: resultaten

Het vorig jaar had ik bedacht om van 2019 een barebone jaar te maken: neem alle vaste lasten onder de loep en kijk wat de minimale niveau mogelijk is. Tijd om de balans op te maken!


Minder online:

Voorheen had ik, zoals de meeste mensen, een alles-in-een pakket bij een grote informatieaanbieder, en een telefoon abonnement. In juni heb ik mijn mobiel abonnement teruggezet naar het minimale. Bellen doe ik tegenwoordig nauwelijks, wie wel? Qua vaste lijn heb ik de telefoon eruit gegooid, en ook de televisiekabel. Ik heb nu een raspberrie pi (een computertje zo groot als een stok kaarten), en daarop draait Kodi met youtube. Eigenlijk kijken we vooral haardvuur. Ik ben nog aan het uitzoeken of ik ook uitzendinggemist kan kijken. 
Resultaat:

• Televisie abonnement opgezegd: 144,- p/j
• Nieuw mobiel en internet abonnement: 36,- p/j

Minder verzekeren
Bij scheiden komt er ook bij dat alle verzekeringen weer onder de loep worden genomen. Ik heb de reisverzekering opgezegd, want ik ga zelden lang op reis. Ik bedenk gewoon per keer of een verzekering verstandig is. Daarnaast heb ik als ongehuwde weinig aan een ORV, omdat er niemand achter blijft als ik kom te overlijden. M'n zoontje gaat hier niet in z'n eentje wonen. Ten slotten had ik de optie om een WGA hiaatverzekering te nemen op mn werk. Niet gedaan dus.
Resultaat:

• Geen WGA hiaatverzekering meer: 48,- p/j
• Geen doorlopende reisverzekering: 100,- p/j
• Geen ORV meer:                            106,- p/j

Minder stroom:
De enige structurele besparing die ik heb kunnen doen is de mediabox van de televisie uit te zetten. Later is het televisie abonnement helemaal verdwenen dus ook de mediabox.

•  TV media box uit:                                       8,- p/j

In totaal is het stroomverbruik behoorlijk gedaald, zoals je in de onderstaande grafiek kunt zien:

Deze daling is natuurlijk niet alleen door mij veroorzaakt, maar ook doordat dit gezin is teruggelopen van drie personen naar anderhalf.


Minder verenigingen:
Ik heb al mijn abonnementen bekeken...en dat waren er al heel weinig. Ik was ergens slapend lid van, dat abonnement heb ik opgezegd. Resultaat:

• lidmaatschap opgezegd                   15,- p/j

Dingen verkocht:
Ook wilde ik kijken of ik nog rommel had die ik kon verkopen. In praktijk heb ik eigenlijk het meeste aan m'n ex gegeven. Het enige wat hier nog stond waar we blijkbaar niks mee konden waren wat kinderkadootjes die we waren vergeten om te geven. Een mooi "first world problem" dus.

• kinderkadootjes:                           15,-

Minder auto:
Voor deze geldt hetzelfde als voor stroom: de auto werd eerst door 2 personen gebruikt, en nu door 1. Desalniettemin ben ik blij dat er nog steeds een dalende trend in de grafiek te zien is:

Eindresultaat:
Met kleine wijzigingen ben ik dus structureel 357,- gaan besparen. De besparing is waarschijnlijk nog hoger, maar het verschil in autogebruik en energieverbruik is niet echt eerlijk te vergelijken omdat dit huis voorheen door meer mensen bevolkt werd. Ik ben hier heel tevreden mee. Ik heb geen enkele consessie hoeven doen in luxe.

Nu ik bij het bare minimum ben aangekomen is het tijd om in 2020 te gaan richten op kwaliteit: hoe kan ik levenskwaliteit verhogen? Ik denk dat dit niet perse veel geld hoeft te kosten. Het gaat dan voornamelijk om meer tijd besteden aan hobbies, meer genieten van het moment, en bijvoorbeeld lekkerdere thee. M'n brein dus meer gebruiken om te genieten dan met getalletjes werken.

Oh sedumplant, oh sedumplant...

Met kerst is het tijd om wat sfeer in en rond het huis te halen. Voorheen drapeerde m'n ex een hoop plastic zooi door het huis. Dat gaat vanaf nu natuurlijk anders.

Dus: voornamelijk natuurlijke sfeer. En daarvoor hebben we in Noord Europa en Noord Amerika toch een schitterende traditie: om te vieren dat het winter is en de dagen kort zijn, halen we een boom in huis die in de winter groen blijft. Maar wat wil de ironie? Na een paar weken met teweinig kluit bij de warme kachel te hebben gestaan, ligt er een hele berg naalden onder de boom. Met andere woorden: om de winter te vieren slopen we de enige boom die in de winter groen blijft.




Kan het beter dan die saaie spar? Natuurlijk: met de plant die winterhard, altijd groen en bovendien super klimaatbestendig is: sedum:

 En de sedumplantjes die al binnenstaan verdienen natuurlijk ook wat extra sfeer:

 

Hoe kan ik het nog sfeervoller maken? Mijn televisie heeft al een tijdje geen abonnement meer. Wel kan ik DVD's kijken. Maar ondertussen heb ik nog een vorm van entertainment toegevoegd: op een raspberrie pie (een computertje zo groot als een stok kaarten) heb ik youtube gezet, waardoor we eindeloos veel entertainment gratis in huis halen. Maar ook sfeer, want youtube heeft tien-uurse filmpjes van haardvuur:

 

Voor buiten leek het me wel een keer een leuk idee om kerstkransen te maken. Ik heb wat takjes met rode besjes van mijn moeder kunnen krijgen, en in de voortuin heb ik nog een spar die lelijke uitschieters had. dus na wat snoeiwerk had ik bijna alle ingredienten voor een kerstkrans...behalve een ronde vorm. Ik weet dat je die ronde vormen voor bijna noppes bij de budgetwinkels kan halen, maar eigenlijk is het veel leuker om zelf iets te bedenken. Na wat rommelen in de garage vond ik het perfecte materiaal: stukken stroomkabel: 

 Met hulp van een beetje rood lint begint het al aardig op een krans te lijken:

 Niet slecht gelukt al zeg ik het zelf. 

Mijn zoontje had er ook eentje gemaakt, maar die vond ik beter passen bij zijn slaapkamerdeur: 

En zo gaan wij een hele natuurlijke en authentieke kerst vieren!

Mijn grafiekjes vinden renteboete betalen een slecht idee

Een paar weken geleden heb ik een nieuwe rentevaste periode gekozen voor m'n aflossingsvrije hypotheek. Maar omdat de rente nog 5 jaar vaststond moest ik een boete betalen, die ik als het goed is ruimschoots terugverdien. 
Het zag er erg mooi uit op mijn hypotheekgrafiek, maar mijn andere grafieken zien er minder rooskleurig uit. Neem de saving rate. Een stuk hypotheek aflossen maakt niets uit voor dit getal: het enige wat er gebeurt is dat er geld en hypotheek tegen elkaar worden weggestreept. Maar bij boeterente betalen is het een ander verhaal. In de toekomst zal dit een besparing zijn, maar voor nu is er geld verdwenen zonder dat er iets voor terug is gekomen. Gevolg: een lijn omlaag:

(blauw is maandelijkse saving rate, rood is het jaarlijkse voortschrijdende gemiddelde)

Eehm...de lijn schiet buiten de grenzen van de grafiek, laten we wat gaan uitzoomen:

Ik heb blijkbaar een record verbroken met een saving rate van -139,3%! Ik heb deze maand dus bijna twee en een half maandsalaris uitgegeven. En dan maakte ik nota bene mijn ex uit voor geldverkwister...
Mijn jaarlijkse gemiddelde zakt van 45% naar 30%. Zonder deze aktie zou ik een Badass Savers Silver zijn geweest...Anyway, het is allemaal voor een goed doel, als het goed is heb ik dankzij deze investering de komende 5 jaar structureel een paar procentjes saving rate extra.


Dan de buffer. De bufer druk ik uit als "hoeveelheid reserve" / "maandelijkse uitgave". Zo kan ik zien hoelang ik nog kan teren op mijn buffer. Overigens tel ik alleen mijn spaargeld, niet mijn lopende rekening. Normaal probeer ik minimaal 3 maanden reserve te hebben. Enfin, dat lukte aardig, tot deze maand:

Ik wilde deze boeterente dit jaar nog betalen, want in 2019 is de inkomstenbelasting wat hoger dan in 2020. Op deze manier ontvang ik meer hypotheekrente over deze boete. Het gevolg is dus dat ik nu een beetje op zwart zaad zit. Ik moet het met een paar honderd euro uit zien te zingen tot aan 15 december, als de hypotheekrente op mijn rekening wordt gezet. Ik heb het aan mijn ouders uitgelegd, en zij zouden het geen probleem vinden om even te moeten bijspringen. Over 2 weken ontvang ik mijn twaafde en dertiende maand, dus kan code rood weer ingetrokken worden. Het is een situatie waar ik geen gewoonte van wil maken.



zie ook:
Mijn plan dat 6,79% rente oplevert
Boeterente betaald: nu flink lagere lasten

"laat ze dan pepernoten eten"

Marie Antoinette, de vrouw van Koning Lodewijk XVI van Frankrijk leefde in een tijd dat het koningshuis zwom in de weelde terwijl het volk stierf van de honger. Het verhaal gaat dat ze te horen kreeg dat het volk geen brood te eten had, waarop ze antwoordde dat het volk toch gewoon cake kon eten. Dit voorval is waarschijnlijk niet echt gebeurd, maar het toont wel de onwetendheid van de aristocratie.
Enkele jaren later kwam het volk in opstand en heeft ze kennis gemaakt met de guillotine. Queen bezingt deze anekdote in "Killer Queen".

Deze geschiedenis staat in fel contrast met 2019. Want wat zag ik in de Lidl liggen? Een kilo pepernoten voor E1,19. Een hele kilo!!

Boeterente betaald: nu flink lagere lasten

Een paar weken geleden heb ik besloten om de rentevaste periode van de aflossingvrije hypotheek af te kopen. Het kost me bijna 9000,-, maar nu ga ik van 5.1% naar 1.39% rente. Bovendien is deze boete aftrekbaar, dus krijg ik het volgend jaar bijna de helft van dit bedrag terug.

Voor de hypotheekrente heeft het dus een flink gevolg. Er beginnen zoveel sprongen in de grafiek te komen dat hij nauwelijks leesbaar was, dus heb ik de boel omgezet naar een stacked barchart:

De verandering is omcirkeld: de rente van de aflossingsvrije hypotheek (in rood) is ongeveer driekwart kleiner geworden. Pakweg 40% van deze besparing gaat naar de belasting omdat ik nu minder hypotheekrenteaftrek krijg. De rest is voor mijn portemonnee. Door deze actie zijn de stijgende hypotheekkosten van na de scheiding ruimschoots teniet gedaan.

De nieuwe rente staat nu voor 10 jaar vast. De aflossingsvrije hypotheek is voor mij een vast gegeven voor de komende jaren. Voor de rest zal ik me vooral op de annuitaire hypotheken richten. Daar is nog genoeg werk aan de winkel.


Zie ook:
mijn plan dat 6.79% rente oplevert
mijn hypotheekverloop

Oude schoolspullen bekijken: ik ben altijd een minimalist geweest

Bij het opruimen van de zolder kwam ik ook spullen tegen van de middelbare school. Zo vond ik oude schriften, vermeldingen van mij in de schoolkrant en werkstukjes van tekenen. Ik was hier niet zo verrast van, totdat ik op mijn cijferlijsten stuitte. Dit zijn kleine dubbelgevouwen kaartjes die de school elk trimester uitdeelde en waarin je al je punten kon noteren. De punten herinnerde ik me nog prima, dat was het probleem niet. Nee, wat schept mijn verbazing? Elk jaar knipte ik meer "nutteloze" ruimte van dit lijstje af:

(links is het 1ste jaar, rechts het derde. de bedoeling is dat je de cijfers niet gaat lezen..)

Terwijl mijn klasgenoten deze boekjes opvrolijkten met namen van Take That en Metallica (uit die tijd stam ik dus), was ik dus bezig om mijn schooltas zo licht mogelijk te maken door de tas te ontdoen van alle nutteloosheid. Tot in het extreme dus. Het bewust kiezen van een kleine cijferlijst was immers geen kostenbesparing: ik kreeg deze lijsten immers van school. Het was ook geen papierbesparing, want het papier was immers als gedrukt.

Over besparingen die ik in schooltijd wel deed: ik kocht nooit een hippe agenda en vrolijk kaftpapier, maar ik haalde een gratis agendaatje bij de bank om de hoek en kafte mijn boeken in met reclameblaadjes. Het was niet zozeer dat ik er geen geld aan wilde besteden: ik had gewoon geen behoefte aan die zogenaamde hippe schoolspullen. Bovendien zijn reclameblaadjes veel steviger dan kaftpapier. Ook interesseerde het me niet wat andere er van vonden. Het fijne was dat niemand raar opkeek: ze wisten allemaal dat ik eigenzinnig was, en iedereen respecteerde elkaars eigenschappen. Er werd gelukkig heel weinig gepest.

Waarom was is zo flabberghasted? Ik weet dat ik af en toe best gierig kan zijn. Maar blijkbaar is dat niet het enige. Ik heb altijd al de behoefte gehad om opsmuk uit mijn leven te verbannen en bij de basis te blijven. Ik merk ook dat ik het helemaal niet erg vind om ergens geld aan uit te geven, maar ook heel vaak vind ik het gewoon niet nodig. Onlangs heb ik weer een "nieuwe" fiets gekocht op marktplaats. Voor zulke dingen zoek ik vaak tweedehands omdat:
1) ik in een winkel niet kan kiezen, want er is teveel keuze
2) ik bang ben dat nieuwe dingen kapot/gestolen/beschadigd raken.
3) ik voorstander ben van de kringloopmaatschappij.

Minimalisme is geen gierigheid, minimalisme is het minimaliseren van zorgen en keuzestress.

Hoe de politiek minimalisme langzaam omarmt

CO₂, NH₃, NO_x... de mensheid maakt het niet gemakkelijk voor het milieu. Veel mensen maken zich hier zorgen om. Maar een hele grote groep ziet het andersom: het milieuw maakt het niet gemakkelijk voor de mensheid: hoe meer het milieu onze leven belemmerd, hoe meer mensen hun kop in het zand steken en niet willen geloven dat ons milieu het steeds lastiger heeft.

Zoals je verwacht hoor ik bij de eerste groep. Ik ben geen Greta Thunberg die zijn hele leven aan demonstreren wijdt, maar ik probeer m'n leven wel zo in te richten dat mijn foodprint zo klein mogleijk is, zonder aan levenskwaliteit in te hoeven boeten.

Daarom neem ik zoveel mogelijk de fiets, en als ik de auto neem, dan rij ik niet harder dan 100km/u. Een paar jaar geleden heb ik al laten zien dat langzamer rijden geld bespaart, maar ook minder verkeersslachtoffers, CO₂ uitstoot en files. Als deze argumenten waren blijkbaar niet genoeg voor de VVD alias de vroempartij. Maar nu komt er nog een extra voordeel bij: minder stikstofuitstoot. En aangezien nu de hele Nederlandse economie vast begint te lopen door stikstof gaat de VVD waarschijnlijk overstag. En zij zijn niet de enige. D66 wil zelfs een stapje verder gaan door alle snelwegen maximaal 90km/u te maken, zie hier.

Dit past bij een pragmatische partij die zijn wetenschappelijk bureau op orde heeft. 90 km/u is inderdaad de snelheid die de beste doorstroming geeft, en waarbij de meeste auto's het zuinigste lopen.
Ook bij longartsen, omwonenden en Veilig Verkeer Nederland gaan de vlaggen uit als de maximum snelheid wordt verlaagd. Zie hier een NOS reportage.

Minimalisme, opgelegd door de Raad van State. Half Nederland mokt, maar over een paar jaar weten we niet beter.


Zie ook:
wat levert langzamer rijden op de snelweg op?
100km/u levert meer op dan alleen geld