maandag 30 september 2013

Extra storting op spaarhypotheek levert me 5,9% rente!

Eindelijk viel hij in de bus: de langverwachte offerte van mijn hypotheekverstrekker. Een paar weken geleden had ik een aanvraag gedaan om E 2000,- te storten op de spaarhypotheek. Dus ik was erg benieuwd hoeveel dit mij maandelijks zou schelen, omdat ze me hadden beloofd dat de kosten voor de overlijdensrisicoverzekering ook zouden dalen. Het antwoord was: E 12,37 per maand. Dit betekent dus een terugverdientijd van 13 en een half jaar. Omdat ik nog bijna 27 jaar aan hypotheek voor de boeg heb, is dit bedrag te vertalen als 5,9% rente. De rente van mijn spaarhypotheek is eigenlijk 5,3%, dus ik krijg 0,6% extra omdat mijn verzekeringspremie daalt. Dit betekent dat ik maandelijks E 11,63 minder aan de spaarhypotheek hoeft te betalen, en E 0,74 minder aan de verzekering.
Ik had eerlijk gezegd gehoopt om meer dan 0,6% procent extra, maar ik mag niet klagen. Ik heb het geld direct overgemaakt. Dus ik hoor eindelijk tot de club van hypotheekaflossers! Ik zal binnenkort mijn aflosgrafiek bijwerken.

zaterdag 28 september 2013

Mijn meest winstgevende moestuinplanten

Wat is nu de meest winstgevende plant die je in een moestuin kan zetten? Hier is het erg moeilijk om dingen uit te drukken in investering versus opbrengst. Maar eigenlijk is het heel simpel: als je niet van tuinieren houdt, dan is werk niet de opbrengst waard. Gelukkig hou ik wel van tuinieren. Ook kijk ik niet direct naar de opbrengst. Misschien is het wel heel lucratief om eigen aardappelen te kweken, maar daar heb ik een stuk minder voldoening bij dan bij eten wat je meer voor het plezier eet. Dat gezegd hebbende, komt hier mijn lijst van meest dankbare planten:
  1. Courgette. Hoewel ik voorheen geen flauw idee had wat ik met een courgette moest doen, staat hij tegenwoordig bovenaan de lijst van favoriete moestuinplanten: weinig onderhoud, geen scheuten plukken enzo, maar wel zo'n 20 courgettes per plant! Je kunt je in blokjes door de pasta doen, door de rijst, courgettesoep, of plakjes courgette bakken als side-dish. Kortom, veel en veelzijdige opbrengst voor weinig moeite!
  2. Sperziebonen. Ook zo'n plant waarvan je afvraagt hoe zo'n schraal plantje in staat is om zoveel vrucht te dragen. Het grote voordeel: ik krijg nooit genoeg van sperzieboontjes! Maakt niet uit hoe groot de pan is, hij moet leeg! Het nadeel is dat sperziebonen in de supermarkt bijna gratis zijn als je eigen sperziebonen rijp zijn.
  3. De herfstframboos. Het mooie van de herfstframboos is dat hij vrucht draagt op het moment dat alle andere bosvruchten allang kaal zijn. Met een beetje geluk heb je van augustus tot november frambozen in je toetje! Ander voordeel: hij geeft het eerste jaar al vrucht. Het nadeel van de plant is dat hij zich gedraagt als bamboe: hij groeit in lange stengels, en woekert je hele tuin door. Het is dus aan te raden om eerst een emmer in de graven, en daarna de frambozenstruik in de emmer te zetten.
  4. Winterwortelen. Het mooie van winterwortelen is de lange oogsttijd. Tijdens de groei in augustus-september moet je ze uitdunnen, zodat je steeds kleine verse worteltjes hebt. En daarna heb je de hele winter lang verse wortelen!
  5. Cherrytomaten. Met gewone tomaten heb ik slechte ervaring. De planten woekeren alle kanten uit. Iets te weinig water, iets te veel water, iets te veel regen en alle tomaten zijn rot of verschrompeld. Dat geld niet voor cherrytomaten, die groeien altijd, weer of geen weer. En ze zijn beter om te snacken dan tomaten.
  6. Zonnebloemen. Wat?! Eet je die op? Nee, dat niet. Maar ze zijn mooi, ze trekken veel bijen en hommels aan, onze kippen vinden de zonnepitten lekker, en de steel kan je achteraf gebruiken om jonge plantjes te leiden. Kortom, een veelzijdige, mooie plant.
  7. Aardbeien. Dit is denk ik het grootste cliché van de lijst. En eigenlijk zijn het onhandige planten. Je moet de hele tijd bukken om ze te plukken, de planten zijn lastig onkruidvrij te houden, je moet elk jaar weer scheuten uitplanten om de planten jong te houden. Maarja, als je na een hele winter en lente bijna bent vergeten hoe aardbeien smaken, dan kan niets tegen de eerste aardbeien in juni!

donderdag 26 september 2013

Langzamer rijden: werkt het ook in praktijk?

Een tijdje geleden besprak ik de grote besparing die te bereiken is door langzamer dan 120km/u te rijden op de snelweg. Hierbij heb ik gebruik gemaakt van brandstofverbruikcijfers die ik op internet heb gevonden. De grote vraag is natuurlijk: klopt dit met de praktijk?
Om dit te meten ben ik aan een experiment begonnen. Elke dag als ik voor mijn werk over de snelweg rij, kies ik een andere streefsnelheid, tussen 90km/u en 125km/u. Zodra ik op de snelweg 90km/u rij, druk ik de dagteller in. Zodra ik weer ga afremmen voor de afslag (mijn dagelijks stukje snelweg is 11 kilometer), blijf ik weer even constant 90 rijden, en lees af wat mijn daadwerkelijke gemiddelde snelheid en mijn brandstofverbruik is over dit stukje is. Ik druk de dagteller steeds bij dezelfde snelheid in, zodat ik een eerlijke vergelijking heb: het kost vooral veel energie om op te trekken naar hoge snelheden. Al deze informatie noteer ik op een kladblokje in het dashboardkastje. De exacte afgelegde weg en verstreken tijd registreer ik niet, want deze informatie heb ik niet echt nodig. Bovendien hoef ik nu maar twee cijfers te onthouden totdat ik bij mijn eindbestemming ben (brandstofverbruik/km en gemiddelde snelheid). Uit de gemiddelde snelheid kan ik al herleiden hoeveel tijd ik per kilometer gewonnen heb. Bovendien toont mijn auto alleen de verstreken tijd in minuten, terwijl de tijdswinst hooguit 1 of twee minuten is. Ik rij 's ochtends meestal tussen 6.45u en 7.00u de snelweg op, zodat het nog niet erg druk is. Met de terugweg rij ik van de stad naar het platteland, dus de snelweg wordt steeds rustiger. Daardoor staat er 's avonds ook bijna nooit file. Mocht ik ooit in een file terecht komen, dan zal ik deze meting uiteraard niet meenemen. Ik doe de metingen nu een week, en er vallen me al enkele dingen op:
  • Het is erg lastig om continue hard te rijden. Zelfs als ik buiten de spits rij (gisteren had ik tot 20:30 een vergadering), is het onmogelijk om continue 125 te rijden. Ik haalde uiteindelijk 115 km/u gemiddeld. 
  • Als je 125 rijdt (wat je mag doen zonder beboet te kunnen worden), dan haal je erg veel auto's in, terwijl het maar heel zelden is dat een scheurneus mij wil inhalen. Blijkbaar rijdt de meerderheid van de automobilisten op "mijn" snelweg al langzamer dan 120. Ik weet dat dit een uitzondering is: als ik ooit over andere wegen rijdt, dan wordt ik veel massaler ingehaald.
  • Doordat ik al een hele tijd niet harder dan 110 op de snelweg rij, voelt 125 nu als een enorme snelheid. De motor gaat opeens veel meer herrie maken, het snelheidsverschil met vrachtwagens is veel groter. Ik vind het experiment erg interessant, maar ik vind het helemaal niet als ik over een week ofzo weer gewoon 100 of langzamer over de snelweg kan sukkelen.
De voorlopige cijfers varieren van 0,036 lt/km bij 82 km/u gemiddeld tot 0,061 lt/km bij 115km/u. Dat zou een verschil betekenen van 2m19s en 0,275 liter over die 11 kilometer. Ik zou dus 7,12 liter per uur besparen, oftewel 12,10 per uur bij 1,70 E/lt. Dat is iets minder dan ik voorspeld had, maar het komt in de buurt. Ik wil eerst minimaal eens tuk of 20 metingen hebben bij verschillende snelheden voordat ik een echte conclusie kan trekken. Later meer.

maandag 23 september 2013

Terugverdientijd zegt niets over rendement van een investering

Veel mensen zijn over de streep getrokken voor zonnepanelen door de verlaagde terugverdientijd. Wat me verbaast is dat weinig mensen verder kijken dan dit getal. Ik vind dit erg vreemd. Als ik zonnepanelen koop met een terugverdientijd van 10 jaar, maar ze gaan slechts 11 jaar mee, dan vind ik het niet echt een goede investering. 
Een eerlijker getal is de interne-opbrengstvoet. Dit getal zegt hoeveel rente de investering opbrengt. Of anders gezegd: stel je hebt een spaarrekening waar je eenmalig een groot bedrag op zet en vervolgens jaarlijks een bedrag er vanaf haalt. Hoeveel rente moet deze spaarrekening hebben om deze jaarlijkse opnames te kunnen betalen? Deze rente is de interne-opbrengstvoet.

Neem een investering van 10.000,- die waarmee je jaarlijks 1.000,- bespaart of verdient. Als je dit bedrag 10 jaar lang krijgt, speel je precies quitte, dus heb je 0% rendement. Dat is dus minder dan je met een spaarrekening zou hebben gekregen. Heb je met deze investering tot in lengte van dagen deze besparing, dan is je rendement 10%. Gaat de investering 30 jaar mee, dan heb je in totaal 9,31% rente over je investering.
Zo heb ik 2 jaar geleden mijn muren laten isoleren voor 2300,-. Dit bespaart me jaarlijks ongeveer 200,- aan gas. Als ik er van uit ga dat ik 30 jaar in dit huis ga wonen, levert deze investering mij 7.78% procent op, en dan tel ik het wooncomfort niet eens mee.
Er is helaas geen expliciete formule waarmee je deze rente kan bereken. In onderstaande tabel kan je opzoeken wat het rendement van een investering is. Boven staat de terugverdientijd, links staan de aantal jaren dat de besparing/winst geldig is.

5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
6 5,47% 0,00%
7 9,20% 4,01% 0,00%
8 11,81% 6,88% 3,07% 0,00%
9 13,70% 8,98% 5,34% 2,42% 0,00%
10 15,10% 10,56% 7,07% 4,28% 1,96% 0,00%
11 16,15% 11,76% 8,41% 5,72% 3,50% 1,62% 0,00%
12 12,69% 9,45% 6,87% 4,73% 2,92% 1,36% 0,00%
13 10,28% 7,78% 5,72% 3,98% 2,48% 1,16% 0,00%
14 8,52% 6,53% 4,84% 3,39% 2,13% 1,00% 0,00%
15 9,13% 7,19% 5,56% 4,15% 2,93% 1,84% 0,88% 0,00%
16 9,63% 7,74% 6,15% 4,79% 3,60% 2,55% 1,62% 0,77%
17 8,20% 6,66% 5,33% 4,18% 3,16% 2,25% 1,43%
18 8,59% 7,08% 5,79% 4,67% 3,68% 2,79% 1,99%
19 8,92% 7,44% 6,18% 5,09% 4,12% 3,26% 2,48%
20 9,00% 7,75% 6,52% 5,45% 4,51% 3,67% 2,91%
21 9,44% 8,02% 6,81% 5,77% 4,84% 4,02% 3,29%
22 9,65% 8,25% 7,07% 6,04% 5,14% 4,33% 3,61%
23 9,82% 8,45% 7,29% 6,28% 5,40% 4,61% 3,90%
24 9,98% 8,63% 7,48% 6,49% 5,62% 4,85% 4,16%
25 8,78% 7,65% 6,68% 5,82% 5,07% 4,39%
26 8,91% 7,80% 6,84% 6,00% 5,26% 4,59%
27 9,03% 7,93% 6,99% 6,16% 5,43% 4,77%
28 9,14% 8,05% 7,12% 6,30% 5,58% 4,94%
29 9,23% 8,15% 7,23% 6,43% 5,72% 5,08%
30 9,31% 8,25% 7,34% 6,54% 5,84% 5,22%

Bij zonnepanelen zijn er natuurlijk veel meer factoren die mee tellen, zoals de afname van rendement van de zonnepanelen en het duurder worden van de stroom. Het probleem is dat deze factoren nog moeilijk te voorspellen zijn, dus daar kunnen we niets met zekerheid over zeggen.

Een andere rede om geen terugverdientijd te gebruiken maar interne-opbrengstvoet, is de vergelijking met andere investeringen, zoals extra sparen op een spaarhypotheek. Terwijl het rendement van een aflossing voor eeuwig is, is het rendement van een extra storting geldig tot de looptijd van de hypotheek. Een spaarhypotheek is namelijk aan het einde van de looptijd altijd afgelost, of je nu extra stort of niet. Stel je gaat 3 jaar na het afsluiten van je spaarhypotheek 2000,- extra storten en je bespaart hiermee 140 per jaar, dan is de interne-opbrengstvoet 5,23%. De terugverdientijd is trouwens ruim 14 jaar.
Wil je zelf je rendement van je storting, zonnepanelen of isolatie nauwkeurig berekenen? Ga dan naar rekensheets.

zondag 22 september 2013

Serveertip? Serveersuggestie? Nee, dank je!

Zoals ieder zuinig persoon ga ik vaak naar budgetsupermarkten, onder het motto "ik wil niet betalen voor grappige reclames, een kopje koffie, mooie vormgeving etc, het gaat mij om het eten". Ik vind het daarom ook mooi dat de Lidl producten zo'n goedkope vormgeving hebben. Dan weet ik zeker dat ik niet teveel heb betaald aan een dure designer.
Maar eigenlijk is het dan wel gek dat Lidl toch een beetje aan design doet. Op elke verpakking doen ze net alsof het een bourgondisch gerecht is. En om te voorkomen dat mensen denken dat er ook een boterham in een pot pindakaas zit, wordt er "serveertip" bij gezet. Dit is om rechtzaken te voorkomen, zeg maar.
Maar toch denk ik dat dit woordje meer rechtzaken kan veroorzaken dan voorkomen. Neem nu de pak aardbei-drink van Milbona. Daar staat als serveertip dat je twee hele aardbeien met kroontje en al in de drank moet gooien. Dit is toch vragen om klachten?
Anyway, waarom doet Lidl niet gewoon als Euroshopper, gewoon 1 of tweekleurige verpakkingen? Dat lijkt me nog goedkoper, en het past beter bij de uitstraling van een budgetsupermarkt.

Voor nog meer voorbeelden van mooie serveertips, zie www.serveertip.nl

zaterdag 21 september 2013

Kan je een nieuwe hypotheek afsluiten met constante maandlasten?

Vorige week liet ik zien dat je tegenwoordig twee keuzes hebt voor een hypotheek: of je neemt een annuitaire hypotheek, zodat je jaarlijks netto 0,5% tot 2% meer hypotheekkosten moet gaan betalen, of je neemt een lineaire hypotheek, zodat je jaarlijks netto 1,5% tot 6% minder hypotheekkosten moet gaan betalen. Waarom kan je geen hypotheek meer krijgen met vaste maandlasten, zoals voorheen?
Het antwoord is eigenlijk simpel: voorheen was je niet verplicht om tussentijds af te lossen (dat gebeurde ook niet bij een spaarhypotheek, die loste pas op het einde van de looptijd af), dus de hypotheekrenteaftrek bleef constant. Om er nu voor te zorgen dat de netto lasten gelijk blijven, zou de hypotheekverstrekker moeten corrigeren voor de hypotheekrenteaftrek, en dat doen ze blijkbaar nog niet.

Maar er is een eenvoudige oplossing om je hypotheeklasten min of meer constant te houden: neem voor 40% een lineaire hypotheek, en voor 60% een annuitaire hypotheek. Op deze manier middelen beide hypotheken elkaar min of meer uit. Hoe ziet dat eruit voor een hypotheek van 100.000,- tegen 5% rente?
De kosten liggen nu altijd tussen de 431,- en 446,- per maand. Het is niet mogelijk om de kosten exact gelijk te houden, omdat we nog steeds met dat 'knikje' zitten op het moment dat we geen eigenwoningforfait meer hoeven te betalen. Het nadeel is dat je nu twee hypotheken moet afsluiten, en dus waarschijnlijk met dubbele administratiekosten zit.

Er is een andere manier: bereken wat het maandelijkse bedrag zou moeten zijn als het over de hele looptijd exact constant zou zijn. Voor deze hypotheek zou dat 436,- per maand zijn. De grafiek zou er zo uit zien:
Let op dat de kleuren anders zijn dan in de bovenstaande grafiek. Hier is groen de hypotheekrenteaftrek, dus dit deel krijg je dus terug van de belasting, dus je betaalt netto alleen het rode en blauwe deel.
Vervolgens neem je een annuitaire hypotheek, waarbij je het eerste jaar eigenlijk slechts 382,- per maand zou moeten betalen, zie link. Het geld dat je te weinig betaalt hou je apart, en elk jaar bereken je wat je te weinig hebt betaalt. Met dit bedrag doe je ten slotte een extra aflossing. Zo zorg je dus dat je netto elke maand 436,- betaalt.
Een hoop gedoe dus, zeker om te bedenken dat je hier overal moet corrigeren voor de hypotheekrenteaftrek. Waarom bieden hypotheekverstrekkers nog geen hypotheek met constante netto lasten aan? Volgens de wet moet iedereen "minimaal annuitair" aflossen, en daar wordt aan voldaan. Een gat in de markt!

zie ook:



donderdag 19 september 2013

Prinsjesdag: rede voor mij om niet af te lossen

Zoals al was voorspeld, heeft prinsjesdag weinig veranderingen opgeleverd voor de hypotheekmarkt. Eigenlijk is slechts één ding nieuw: het is nu mogelijk voor ouders om meer geld belastingvrij te schenken indien het wordt gebruikt voor het aflossen van een hypotheek.

Hierdoor is voor mij de motivatie gedaald om mijn aflossingsvrije hypotheek af te gaan lossen en juist extra te sparen op de spaarhypotheek. Immers, als ik mijn aflossingsvrije hypotheek volledig zou hebben afgelost, dan kunnen mijn ouders niet meer zoveel belastingvrij schenken. Ik weet natuurlijk niet wanneer ik iets zal ontvangen van mijn ouders. Mijn beide ouders hebben een eigen huis, en ik hoop dat ze daar nog lang in zullen leven. Maar zo lang ik het -betere- alternatief heb om extra te sparen op de spaarhypotheek, vind ik dit een veiligere optie. Aflossen op een aflossingsvrije hypotheek kan altijd nog.

woensdag 18 september 2013

Profiteren van de stookkosten van de buren

Ik woon in een blok van twee, en dat is normaal gesproken een stuk energievriendelijker dan een vrijstaand huis. Aan één van de 4 muren ontsnapt immers weinig warmte. Het huis naast mij staat helaas al 2 maanden leeg, zodat wij alleen opdraaien voor de verwarmingskosten van dit pand.
Gelukkig is daar verandering in gekomen, net voordat het echt koud gaat worden: vandaag is er iemand naast ons ingetrokken. En terwijl wij de verwarming nog niet aan hebben gehad, zag ik al veel rook uit zijn schoorsteen komen.
Ik heb een gevoel dat dit een goedkope winter gaat worden voor ons...

maandag 16 september 2013

Hoe gaat de regering de HRA verder aanpakken?

Hoe gaat het verder met de hypotheekrenteaftrek? In de uitgelekte plannen van prinsjesdag staat niets over wijzigingen. Toch zal de HRA nog verder beperkt moeten worden voor een gezonde huizenmarkt, maar direct afschaffen is catastrofaal voor veel gezinnen. Maar hoe bouw je een kapitaalinjectie van 12 miljard per jaar af? Twee stappen zijn al gedaan, namelijk nieuwe hypotheken moeten annuitair afgelost worden, en het hoogste tarief van 52% wordt langzaam met 0,5% per jaar afgebouwd naar 38%. Is dit voldoende? Mij lijkt van niet. Bestaande gevallen kunnen nu nog 30 jaar profiteren van de meest optimale HRA. Voor mij persoonlijk komt het natuurlijk wel goed uit, maar ik vind het niet echt eerlijk. Bovendien is het nu nog steeds mogelijk om op een huis van een miljoen meer dan een modaal salaris aan HRA te ontvangen, tenminste in de eerste jaren.
Wat zijn de mogelijkheden?
  1. Zet alle bestaande spaarhypotheken om in annuitaire hypotheken, zie link. Van het gespaarde geld wordt direct afgelost, en kan dus geen hypotheekrente meer ontvangen worden. Dit zorgt voor een paar problemen: mensen die aan het einde van hun hypotheek zitten, zijn bijna klaar met sparen, dus zouden ineens bijna geen HRA meer krijgen. De hypotheekrente zou dus ineens met 40% ofzo toenemen. Bovendien blijven aflossingsvrije hypotheken buiten schot.
  2. Voer een forfaitair annuitaire hypotheekrenteaftrek in. Dit is wat de commissie Dijkhuizen en de meeste linkse partijen willen. Dit betekent dat ze gaan kijken naar hoeveel restschuld je nu nog zou hebben als je vanaf een bepaalde datum een annuitaire hypotheek zou hebben tegen bijvoorbeeld 4%. Of je nu aflost of niet, het af te trekken hypotheekdeel wordt dan hierdoor bepaald. Klinkt best eerlijk, zo komen oude hypotheken op dezelfde lijn als nieuwe hypotheken.
  3. Laat de maximale aftrekbare schuld absoluut afnemen. We zouden kunnen beginnen met geen HRA meer geven voor bedragen boven een miljoen. Een jaar later mag je nog maar maximaal de rente over 950.000,- aflossen etc. De socialistische partij is hier voorstander van en wil de maximaal aftrekbare schuld langzaam naar E 350.000,- laten gaan. Het grote voordeel is dat je de villahypotheken extra kunt aanpakken. Het zou dan wel eerlijk zijn om ook de eigenwoningforfait voor villa's te verlagen. 
  4. Laat de maximale aftrekbare schuld relatief afnemen. De commissie structuur Nederlandse banken is hier voor. Zo is het nu nog mogelijk om 110% van de aankoopprijs met een hypotheek te financieren. Dit percentage zou dan langzaam aflopen. In veel landen is het al normaal dat je minimaal een bepaald percentage eigen geld inbrengt, waarom niet in Nederland? Iedereen wordt zo even hard geraakt, zowel de bestaande hypotheken als de nieuwe hypotheken.
Kortom, een hoop manieren, waarbij elke manier een andere inkomensgroep teveel of te weinig benadeelt. Waarom kunnen we gewoon niet eerst kijken wat de meest ideale eindsituatie zou zijn in Nederland? Bijvoorbeeld:

  • Hypotheekrenteaftrek alleen over een bedrag tot E 350.000,-, 
  • (Forfaitair) annuitair.
  • Maximaal 42% tarief voor hypotheekrenteaftrek.
  • Eigenwoningforfait afschaffen.
Vervolgens bereken je de hypotheekrenteaftrek zó, dat iedereen maximaal 1% per jaar meer aan rente betaalt. Dit is veel minder dan de stijgingen in de huur, zelfs minder dan inflatie, dus dit zou geen probleem moeten zijn. Ga net zo lang door met deze jaarlijkse toename totdat je op een bedrag bent uitgekomen dat overeenkomt met onze "ideale" situatie. Iemand die al veel aflost en een kleine hypotheek heeft zal misschien maar een paar jaar stijgende rentelasten hebben, maar de rente van een villa van een miljoen stijgt misschien wel 30 jaar lang.
Resultaat: geen mensen die extreem zware lasten krijgen, en uiteindelijk een veel eenvoudiger systeem.

Als er iets zou moeten gebeuren aan de hypotheekrenteaftrek, wat vinden jullie dat er moet gebeuren?

donderdag 12 september 2013

Hoe hard stijgt de rente per jaar bij de nieuwe annuitaire hypotheek?

Vanaf 2013 is het niet meer mogelijk om een nieuwe hypotheek af te sluiten en 30 jaar lang profiteren van maximale hypotheekrenteaftrek. Bij een nieuwe hypotheek moet je minimaal annuitair aflossen, en je krijgt alleen nog maar hypotheekrenteaftrek over de restschuld. Hoe hard gaan de hypotheekkosten dan toenemen?

We nemen weer een hypotheek van E 100.000,- tegen 5% rente. De maandelijkse rente ziet er voor de looptijd van 360 maanden zo uit:
Hierbij is het groene en rode deel samen de bruto rente die je moet betalen. Op het begin bestaat de maandelijkse kosten vooral uit rente, maar naarmate de schuld afneemt, neemt de rente ook af, waardoor er meer afgelost kan worden. 
Van de rente krijg je dus het groene deel terug van de overheid. Hierdoor betaal je het eerste jaar E 382,- en het laatste jaar E 536,- per maand. Een flinke toename dus. Je ziet trouwens ook dat de hypotheekrenteaftrek na de 338ste maand ophoudt; de hypotheekrenteaftrek is dan lager dan de eigenwoningforfait, zie dit artikel. Hoe hard gaan de kosten per jaar omhoog? Dat is te zien in de volgende grafiek:
Naarmate de aflossing steeds sneller gaat, neemt de rentekosten steeds sneller af, waardoor de hypotheekrente steeds sneller afneemt, en de netto maandlasten dus steeds harder stijgen. Zo stijgen de maandlasten op het begin jaarlijks met maar 0.6%. Dit loopt toe tot maand 337, waar de kosten jaarlijks met 1.9% stijgen. Alleen de laatste 23 maanden stijgen de kosten niet meer.

Wat is het alternatief? De lineaire hypotheek. Hier wordt elk maand hetzelfde bedrag afgelost, zodat de rente steeds lager wordt. De maandelijkse kosten zien er als volgt uit:

Hier begin je dus met netto maandlasten van E 540,- en eindigt met maandlasten van E 278,-. De jaarlijkse afname van de maandlasten zijn:
Wat opvalt is dat je hier al in de 317de maand geen hypotheekrenteaftrek krijgt. Dit komt omdat bij een annuitaire hypotheek vooral op het einde veel wordt afgelost, en op het begin nog niet veel. Daardoor bereikt de lineaire hypotheek dit punt veel eerder dan de annuitaire hypotheek.

Overigens is de lineaire hypotheek over de hele looptijd het goedkoopst. Dit is niet verwonderlijk: hoe eerder je veel gaat aflossen, hoe meer geld je bespaart, maar dat hoef ik niemand uit te leggen. Toch snap ik waarom de meeste mensen de annuitaire hypotheek nemen. Sneller aflossen kan altijd nog, langzamer aflossen niet.

maandag 9 september 2013

Zuinig rijden: wat levert het laten uitrollen van de auto op?

Ik probeer alle tips van het nieuwe rijden op te volgen, hoewel ik bij veel tips afvraag hoeveel het nu scheelt. Eén tip scheelt mij veel, zo had ik berekend: 100 in plaats van 120 kilometer rijden scheelt voor mij 230,- per jaar aan brandstof, zie dit artikel. Dus vroeg ik me af of er andere maatregelen kan uitdrukken in een geldbesparing.
Iets wat ik zo vaak mogelijk probeer te doen is het gas zo vroeg mogelijk loslaten bij een kruising of rotonde. Vooral bij 80 kilometer wegen met rotondes lijk ik hiermee veel te kunnen besparen. Ik merkte dat ik gemakkelijk 300 meter voor een kruising het gas kan loslaten, zodat ik een mooie snelheid overhoud om de rotonde op te gaan. Laten we aannemen dat ik 300 meter gebruik om uit te rollen in plaats van de gebruikelijke pakweg 150 meter. Een auto die gebouwd is na 1990 sluit de brandstoftoevoer af zodra je het gas loslaat; de wielen houden de motor draaiende. Trap dus niet de koppeling in, anders verliest de
motor zijn aandrijving met de wielen, zodat je brandstof nodig hebt om de motor draaiende te houden. Je moet zelf een beetje experimenteren met het terugschakelen. Het toerental moet niet de hoog of te laag worden, en je moet zo min mogelijk de koppeling gebruiken. Ook kan je experimenteren vanaf wanneer je de gas kunt loslaten. Laat bij een kruising op je woon-werk verkeer je gas elke dag een paar meter eerder los, en kijk waar het schip strand. Op deze manier kan je met gemak 150 meter extra overbruggen.
Laten we aannemen dat iemand normaal pas bij 150 meter voor het einde gaat afremmen van 80 naar 40 km/u. In plaats daarvan begin ik al 300 meter van te voren met uitrollen. Terwijl de normale manier 16,13 seconde erover doet, heb ik 18,74 seconde nodig, dus 2,61 seconde meer. Daarentegen rij ik 150 meter gratis. Stel dat ik 1 op 20 rij en de brandstof kost E 1,80, dan spaar ik dus 1,35 cent uit. Kortom ik spaar E18,60 uit per extra uur dat ik aan het rijden ben!
Als ik bekijk dat ik op mijn weg naar het werk 7 keer een kruising benader op een 80 kilometer weg, dan zou het mij 9,45 cent besparen en 18,27 seconde extra kosten. Ik woon 32 km van mijn werk, en rij per jaar ongeveer 20.000 km. Als mijn woon-werk verkeer representatief is voor de rest van mijn ritjes, dan scheelt dit mij per jaar E 59,-. Dit kost me ruim 3 uur aan extra reistijd, maar dat is het waard.
Deze maatregel voelt heel anders aan dat mijn 100 km/u in plaats van 120 km/u maatregel. Als je continue 100 rijdt, ben je na een tijdje niets anders gewend. Bij het lang laten uitrollen is het een ander verhaal: als je van 80 km/u komt, lijkt 60 km/u al een slakkegangetje, om maar te zwijgen van 40 km/u. Je krijgt al snel het gevoel dat je amper vooruit gaat, en dat je die rotonde nooit gaat halen. Bovendien kan je de druk van achterliggers voelen die je benaderen. Zodra je de rotonde hebt gehaald en hem oprijdt, voel je dat dit gevoel onterecht was: een rotonde met 40 km/u passeren is al best snel. Het rustig benaderen van een rotonde heeft nog twee andere voordelen. Ten eerste heb je meer tijd om de rotonde goed te overzien. Hierdoor kan je goed inschatten wanneer er een gaatje valt in het verkeer waar je tussen kunt schieten. Ook is het met deze snelheid gemakkelijker om toch een beetje te remmen of om een beetje te versnellen, zodat je precies bij het gaatje in het verkeer uitkomt. Het tweede voordeel is bekend bij elke racer: als je met teveel snelheid een bocht ingaat, dan moet je er later voor boeten. Als je de juiste snelheid hebt bij een bocht dan kan je bij het scherpste punt van de bocht alweer beginnen met versnellen, zodat je met een hoge snelheid van de rotonde afkomt. Benader je een rotonde te snel, dan moet je extra remmen op de rotonde, waardoor de bocht niet lekker loopt en je veel later kan beginnen met versnellen.
Met een beetje geluk ben je hierdoor dus zelfs sneller dan normaal!
Zie ook:

vrijdag 6 september 2013

Eigenwoningforfait, hypotheekrenteaftrek, box 1, pfffff...

De eigenwoningforfait begon me zo te intrigeren, dat ik nog even door ben gegaan met rekenen.  De eigenwoningforfait is namelijk niet het enige ingewikkelde systeem: de inkomstenbelasting kan er ook wat van. We hebben 4 schijven van verschillende tarieven, en bovendien hebben we ook nog heffingskorting. Vervolgens worden deze tarieven niet direct over je inkomen berekend, maar over je inkomen plus eigenwoningforfait minus hypotheekrente (in werkelijkheid zijn er nog veel meer posten, waarvan de bijtelling van een leaseauto de bekendste is. Deze laten we in het voorbeeld weg). 

Het schijven stelsel lijkt redelijk eenvoudig: als je boven een bepaald inkomen komt, dan ga je over dat extra inkomen meer belasting betalen. De tarieven voor de schijven zijn te hier te vinden. Als je echter kijkt wat iemand gemiddeld aan belasting betaalt, dan krijg je een hele aparte grafiek:

Zoals je ziet is deze grafiek niet getrapt, zoals de eigenwoningforfaitgrafiek (zie link). Bij de eigenwoningforfait betaal je het geldende percentage over het gehele bedrag; bij inkomen betaal je het percentage van de bewuste schijf alleen over het bedrag dat je over de schijfgrens zit. Iemand die dus een ton bruto per jaar verdient betaalt 37% over zijn eerste stukje salaris, 42% over het tweede stukje salaris, en 52% over het laatste stukje. Even tussendoor: het lijkt raar dat schijf 2 en 3 hetzelfde percentage hebben, maar de tarieven voor AOW gerechtigden zijn voor schijf 2 en 3 wel verschillend.
In de grafiek vallen een paar dingen op:
  • De grafiek begint bij 0%, omdat iedereen algemene heffingskorting krijgt van E 2001,-. Dit betekent dat er altijd E 2001,- van je inkomensbelasting wordt afgehaald (maar de belasting wordt natuurlijk nooit negatief).
  • Het knikje tussen de 37% en 42% is nauwelijks zichtbaar. je zou je kunnen afvragen waarom we zoveel schijven hebben als het effect zo klein is. 2 schijven (37% en 52% ) was waarschijnlijk ook voldoende geweest.
  • Grootverdieners klagen vaak over de grote hoeveelheid belasting die ze moeten betalen. Maar iemand die 3 ton per jaar verdient, betaalt nog steeds minder dan 50% aan belasting.

Nu wordt altijd gezegd "hoe hoger je inkomen, hoe meer hypotheekrenteaftrek". Maar er de eigenwoningforfait wordt steeds hoger bij een huis van boven de miljoen. Hoe werken deze effecten nu samen?
Laten we nu het geval nemen dat iemand een huis, hypotheek en WOZ waarde heeft van 4 keer zijn jaarsalaris en een hypotheekrente van 5%. Ik negeer dus even de effecten van leaseauto's, tweeverdieners, extra heffingskortingen etc. Als ik nu het belastingvoordeel bekijk ten opzichte van iemand die geen huis heeft, dan krijg je de volgende grafiek:


Een draak van een grafiek! Ik hoop dat ondertussen niet teveel lezers afgehaakt zijn, want ik ga nu elk sprongetje en knikje in de grafiek bespreken. Onder een brutosalaris van ongeveer E 5000,- hoef je nog geen inkomensbelasting te betalen, dus krijg je ook geen belastingvoordeel. Zodra je inkomensbelasting moet gaan betalen, krijg je voordeel, maar dit voordeel neemt meteen weer in een paar trapjes af wegens toename van de eigenwoningforfait. Rond de E 20.000,- kom je in de 2/3de schijf terecht. Hierdoor moet je meer inkomensbelasting gaan betalen, maar hierdoor krijg je ook meer hypotheekrenteaftrek, kortom, de grafiek stijgt naar ruin 7%. Pas bij E 50.000,- treedt de 4de schijf in werking, waardoor het voordeel naar 9% stijgt. Pas bij een komen van E 270.000,- kan een woning worden aangeschaft van E 1.080.000,-, zodat de eigenwoningforfait extra gaat toenemen. Hierdoor daalt het belastingvoordeel weer.

Kortom, een hoop ingewikkelde wetjes, die netto weinig effect hebben. Nu begin ik dat motto te snappen: "leuker kunnen we het niet maken, wel makkelijker".

zie ook:


donderdag 5 september 2013

Het gedrocht dat eigenwoningforfait heet

Ik wil nog een keer in detail op de eigenwoningforfait terugkomen, om twee redenen:
  • De meeste mensen denken dat ze door de gemeente bestraft worden met een hoge WOZ waarde. In werkelijkheid wordt je veel harder gepakt door de landelijke overheid op de WOZ waarde.
  • De berekening van het eigenwoningforfait is zo ingewikkeld, dat het bijna lachwekkend is.
Over het eerste punt: veel mensen klagen over het feit dat hun WOZ waarde te hoog is, omdat ze dan teveel woningbelasting betalen. Wat ze niet beseffen is dat de OZB veel lager is dan de eigenwoningforfait. In 2013 was de OZB in Nederland tussen de 0,04% en 0,21%, met een gemiddelde van 0,1048%, zie deze link
De eigenwoningforfait is echter doorgaans 0,6%, dat bij je inkomen uit box 1 wordt opgeteld. Bij een modaal salaris betaal je dus 42% van 0,6% = 0,252% van de WOZ waarde. Dat is dus altijd meer dan OZB, in sommige gemeenten ruim 6 keer zoveel! Dit moet iedereen die een behoorlijke hypotheek heeft jaarlijks betalen. Dit bedrag wordt verrekend met de hypotheekrenteaftrek, zodat je het niet direct ziet, maar je betaalt het wel degelijk!

Het andere punt gaat over de bepaling van de eigenwoningforfait. De tarieven zijn namelijk afhankelijk van de WOZ waarde. Voor het gros van de huizen wordt in 2013 0,6% van de WOZ waarde tot eigenwoningforfait gerekend. Voor huizen van minder dan 75.000,- gelden er speciale tarieven: huizen tot 12.500,- betalen niets, tot 25.000,- betalen 0,2%, zie tabel(link). Je kunt je afvragen of er in Nederland nog huizen bestaan van minder dan 75.000,-, maar blijkbaar vond de overheid het nodig om speciale tarieven hiervoor te introduceren. Het gekke van deze tarieven is dat ze anders werken dan belastingschijven: als je huis 12.500 of minder waard is, dan betaal je niets, is je huis 12501 tot 25000 waard, dan betaal je ineens 0,2% over het gehele bedrag. Voor een huis van 12.500,- hoef je dus niets te betalen, voor een huis van 12.501,- is de eigenwoningforfait meteen 25,-. Het lijkt me onwaarschijnlijk dat je gemeente een huis taxeert op een euro nauwkeurig, maar het gaat even om het principe.
Laten we snel gaan kijken naar de bovenste regionen van het marktsegment. Tot een paar jaar geleden had de eigenwoningforfait een plafon; vanaf een huis van een miljoen ofzo hoefde je niet meer eigenwoningforfait te gaan betalen. Een paar jaar geleden is dit veranderd. Sterker nog, voor elke euro die een huis meer waard is dan een miljoen betaal je ineens veel meer, in 2013 is dit 1,55%, in 2018 zelfs 2,35%. Ik weet nog goed dat er onthutste miljonairs op het nieuws verschenen: "ze moeten altijd de rijke hebben, het is niet eerlijk, blablabla". De regel is  destijds vooral ingevoerd om wat geld bij de villabezitters te pakken, zonder aan de hypotheekrente te komen.
In de jaren erna is nog lang de discussie doorgegaan of die "villagrens" gecorrigeerd zou moeten worden voor inflatie of niet. Als je er niet voor corrigeert en de huizen worden wel steeds duurder, dan komen langzaam steeds meer huizen over de villagrens. Uiteindelijk is besloten om de villagrens voorlopig vast te leggen op 1.040.000,-. Bij deze villagrens zit trouwens ook een sprong: voor een huis van 1.040.000,- betaal je 6240,-, voor een huis van 1.040.001,- betaal je 6360,-, dus 120,- meer! Ik vraag me echt af of dit geen rekenfoutje van de belastingdienst is...

Dus wat is het resultaat van al deze regeltjes? Een constant tarief voor pakweg 95% van de huizen, maar een paar gekke sprongen voor extreem goedkope huizen, en een gekke sprong bij de villagrens.
De onderste grafiek laat op de horizontale as de WOZ waarde zien en op de verticale as het percentage dat wordt gehanteerd om de eigenwoningforfait te berekenen:



Zoals je ziet gaat het percentage tot E 75000,- getrapt omhoog. Pas boven de E 1.040.000,- loopt het percentage op. De rede dat het percentage niet direct 1,55% is, komt doordat dit tarief alleen voor het bedrag boven de E 1.040.000,- geldt. In de grafiek staat het gemiddelde tarief over het gehele bedrag.
De grafiek voor de absolute eigenwoningforfait ziet er in eerste instantie niet gek uit, totdat je op een paar plekken inzoomt:

Dan worden de rare sprongetjes ineens duidelijk. Weet iemand waarom ze de eigenwoningforfait ooit zo raar hebben opgezet?

Zie ook:

woensdag 4 september 2013

Waarom hebben we eigenwoningforfait en hypotheekrenteaftrek?

Veel politici beweren dat de hypotheekrenteaftrek (HRA) is bedoeld om huizenbezit te stimuleren. Dit is niet de oorspronkelijke bedoeling geweest. De hypotheekrenteaftrek is ontstaan als indirect gevolg van vermogensbelasting.
In 1893 bedacht beredeneerde, dat men met vermogen mogelijk winst zou kunnen maken, zoals rente. Over deze mogelijke winst zou belasting betaald moeten worden. Voor een woning gold hetzelfde: die zou je in theorie kunnen verhuren en er geld aan kunnen verdienen. Zo werd de huurwaardeforfait bedacht. Voor meer info, zie bijvoorbeeld wikipedia
Maar wat voor winst zou moeten gelden, zou ook voor schuld moeten gelden. Daarom werd de hypotheekkosten juist aftrekbaar bij de belasting.

In een eeuw tijd is dit systeem geëvolueerd van "mogelijke winst belasten, schuld declareren" naar "schuld subsidiëren, maar de subsidie een beetje aftoppen wegens het voordeel van eigen huis". De huurwaardeforfait is namelijk omgedoopt tot eigenwoningforfait.
Deze belastingen hebben dus een vreemde oorsprong. De huidige uitvoering is nog veel vreemder. Aan de ene kant hebben we de hypotheekrenteaftrek, die afhankelijk is van de grootte van de hypotheekschuld en je salaris. Immers, val je in een hogere belastingschaal, dan ontvang je meer hypotheekrenteaftrek. Aan de andere kant hebben we de eigenwoningforfait, die gebaseerd is op de WOZ waarde van het huis. Deze eigenwoningforfait is ongeveer 0.6% van de WOZ waarde, tenzij je huis zeer goedkoop of zeer duur is. Voor het bedrag onder de E 75.000,- hoef je een lager percentage te betalen en boven de miljoen gaat de bijdrage naar 1 of 2% van de WOZ waarde.
Maar aangezien de WOZ waarde weinig verband lijkt te hebben met de grootte van de hypotheek, wordt het totale belastingvoordeel voor huizenbezit dus gebaseerd op twee totaal verschillende dingen. Het werd nog gekker in 2005, toen de wet Hillen werd aangenomen. Deze wet zegt dat je nooit meer eigenwoningforfait hoeft te betalen dan je aan hypotheekrenteaftrek ontvangt. Deze wet is ingevoerd zodat het extra gunstig is om kleine hypotheekjes helemaal af te lossen. Maar door deze wet zijn onze twee gekke woningregels met elkaar verstrengeld geraakt. 

Naar mijn mening zijn we aanbeland bij een erg vreemd systeem, wat het gevolg is van een eeuw lang polderen tussen politieke partijen. Want wat is nu het geval? Als je maar een kleine hypotheek nodig hebt voor je huis (minder dan +/-30% van de WOZ waarde), dan moet je die hypotheek helemaal zelf ophoesten, want de hele hypotheekrenteaftrek wordt weggestreept tegen de eigenwoningforfait. Heb je echter meer hypotheek nodig, dan springt de overheid bij om de rest mee te financieren.
Zou dat niet eigenlijk andersom moeten zijn? Het eerste deel van je hypotheek zou gefinancieerd moeten worden door de regering. Niet om bovengenoemde rede, maar inderdaad om iemand over de streep te trekken om een huis te gaan kopen. Heb je echter totaal geen eigen geld, dan kan de eigenwoningforfait als "tophypotheekboete" gebruikt worden, zodat je gestimuleerd wordt om de top van de hypotheek af te halen.

dinsdag 3 september 2013

Mijn overweging om geen grote goede doelen te steunen

De laatste weken is er veel discussie over het "strijkstokbeleid" van de Alpe d'Huzes. Hoewel alle vrijwilligers beweerden dat ze alles vrijwillig doen, blijkt dat sommige mensen toch grote vergoedingen gevraagd hebben. Hoewel ze het "compensatie voor gederfde inkomsten"noemden (in de tijd dat ze vrijwillige waren konden ze geen normaal werk verrichten), vind ik E 160.000,- toch wel een erg riant "compensatiesalaris".
Dit hele verhaal is niet eens de grootste rede waarom ik zo min mogelijk aan goede doelen geef. Mijn grootste bezwaar is dat het geven aan goede doelen een persoonlijke overtuiging zou moeten zijn, en geen opgelegd overtuiging.
Als een collectant bij mij aan de deur langskomt, dan heeft de collectant voor mij besloten waar ik mijn geld aan ga besteden. Er zijn in Nederland honderden goede doelen, maar er zijn er maar een paar die genoeg vrijwilligers op de been kunnen krijgen om huis aan huis langs te gaan. Zou ik dan aan een groot goed doel moeten geven, alleen maar om het feit dat dat zij veel vrijwilligers hebben?
Een ander voorbeeld zie je tegenwoordig vaak bij de emballage. Als ik flessen voor het statiegeld inlever, kan ik vaak kiezen om het geld te doneren aan een typisch algemeen goed doel, kortom zo'n goed doel "dat iedereen toch zou moeten steunen". Het is dan erg eenvoudig om op die knop voor het goede doel te drukken, want dat geld voel je toch bijna niet.
Dit is precies wat ik tegen wil houden: geld uitgeven wat je bijna niet merkt. Veel kleine bedragen maken een groot bedarg. Bovendien wil ik best een goed doel steunen, maar ik wil het weloverwogen doen.

Wat heb ik nu besloten? Ik ga het hele jaar niks geven aan goede doelen (uitgezonderd lokale dingen, zoals kinderpostzegels en het oranjecommite). Wel noteer ik alle goede doelen die mij interessant lijken. Op het eind van het jaar ga ik de lijst van goede doelen bekijken, en degene die mij het meest aanstaat (en die bovendien niet negatief in het nieuws is geweest) krijgt een bedrag. Meer dan een euro, want dat schiet niet op, maar gewoon een fatsoenlijk bedrag. Zuinig hoeft niet meteen krenterig te betekenen.