Veel politici beweren dat de hypotheekrenteaftrek (HRA) is bedoeld om huizenbezit te stimuleren. Dit is niet de oorspronkelijke bedoeling geweest. De hypotheekrenteaftrek is ontstaan als indirect gevolg van vermogensbelasting.
In 1893 bedacht beredeneerde, dat men met vermogen mogelijk winst zou kunnen maken, zoals rente. Over deze mogelijke winst zou belasting betaald moeten worden. Voor een woning gold hetzelfde: die zou je in theorie kunnen verhuren en er geld aan kunnen verdienen. Zo werd de huurwaardeforfait bedacht. Voor meer info, zie bijvoorbeeld wikipedia.
Maar wat voor winst zou moeten gelden, zou ook voor schuld moeten gelden. Daarom werd de hypotheekkosten juist aftrekbaar bij de belasting.
In een eeuw tijd is dit systeem geëvolueerd van "mogelijke winst belasten, schuld declareren" naar "schuld subsidiëren, maar de subsidie een beetje aftoppen wegens het voordeel van eigen huis". De huurwaardeforfait is namelijk omgedoopt tot eigenwoningforfait.
Deze belastingen hebben dus een vreemde oorsprong. De huidige uitvoering is nog veel vreemder. Aan de ene kant hebben we de hypotheekrenteaftrek, die afhankelijk is van de grootte van de hypotheekschuld en je salaris. Immers, val je in een hogere belastingschaal, dan ontvang je meer hypotheekrenteaftrek. Aan de andere kant hebben we de eigenwoningforfait, die gebaseerd is op de WOZ waarde van het huis. Deze eigenwoningforfait is ongeveer 0.6% van de WOZ waarde, tenzij je huis zeer goedkoop of zeer duur is. Voor het bedrag onder de E 75.000,- hoef je een lager percentage te betalen en boven de miljoen gaat de bijdrage naar 1 of 2% van de WOZ waarde.
Maar aangezien de WOZ waarde weinig verband lijkt te hebben met de grootte van de hypotheek, wordt het totale belastingvoordeel voor huizenbezit dus gebaseerd op twee totaal verschillende dingen. Het werd nog gekker in 2005, toen de wet Hillen werd aangenomen. Deze wet zegt dat je nooit meer eigenwoningforfait hoeft te betalen dan je aan hypotheekrenteaftrek ontvangt. Deze wet is ingevoerd zodat het extra gunstig is om kleine hypotheekjes helemaal af te lossen. Maar door deze wet zijn onze twee gekke woningregels met elkaar verstrengeld geraakt.
Maar aangezien de WOZ waarde weinig verband lijkt te hebben met de grootte van de hypotheek, wordt het totale belastingvoordeel voor huizenbezit dus gebaseerd op twee totaal verschillende dingen. Het werd nog gekker in 2005, toen de wet Hillen werd aangenomen. Deze wet zegt dat je nooit meer eigenwoningforfait hoeft te betalen dan je aan hypotheekrenteaftrek ontvangt. Deze wet is ingevoerd zodat het extra gunstig is om kleine hypotheekjes helemaal af te lossen. Maar door deze wet zijn onze twee gekke woningregels met elkaar verstrengeld geraakt.
Naar mijn mening zijn we aanbeland bij een erg vreemd systeem, wat het gevolg is van een eeuw lang polderen tussen politieke partijen. Want wat is nu het geval? Als je maar een kleine hypotheek nodig hebt voor je huis (minder dan +/-30% van de WOZ waarde), dan moet je die hypotheek helemaal zelf ophoesten, want de hele hypotheekrenteaftrek wordt weggestreept tegen de eigenwoningforfait. Heb je echter meer hypotheek nodig, dan springt de overheid bij om de rest mee te financieren.
Zou dat niet eigenlijk andersom moeten zijn? Het eerste deel van je hypotheek zou gefinancieerd moeten worden door de regering. Niet om bovengenoemde rede, maar inderdaad om iemand over de streep te trekken om een huis te gaan kopen. Heb je echter totaal geen eigen geld, dan kan de eigenwoningforfait als "tophypotheekboete" gebruikt worden, zodat je gestimuleerd wordt om de top van de hypotheek af te halen.
Even één kleine opmerking: "Maar wat voor winst zou moeten gelden, zou ook voor schuld moeten gelden. Daarom werd de hypotheekkosten juist aftrekbaar bij de belasting."
BeantwoordenVerwijderenHier worden twee zaken wel heel gemakkelijk naast elkaar gezet: "Schuld" en "de kosten van het verwerven van de eigen woning" (oftewel: de KOSTEN VAN de schuld = hypotheekkosten). HRA is NIET het aftrekken van de schuld, maar van de "kosten van het verwerven van het forfetaire inkomen".
De hele EWF/HRA constructie is dus vrijwel gelijk aan hoe elke bedrijf belast wordt: Inkomsten worden belast (in het geval van EWF zijn dit virtuele forfetaire inkomsten) en de kosten die gemaakt worden om dit inkomen te verwerven zijn aftrekbaar (in dit geval de hypotheekrente).
Het artikel zou voor de onoplettende lezer kunnen suggereren dat de schuld zélf afgetrokken kan worden. Dit is NIET het geval. HRA heeft eigenlijk niks met de schuld te maken, maar alleen met de "kosten van het verwerven van het EWF". De belastingdienst hoeft niet te weten hoe hoog uw schuld is, slechts wat de maandelijkse rentekosten aan uw hypotheek zijn.
Alles bij elkaar een vrij kunstmatige en zeer kromme constructie dus.
Bedankt voor de opheldering.
BeantwoordenVerwijderenIk denk dat het verschil tussen EWF en HRA bepaald wordt door het forfetair en het reele aspect van de twee: Bij EWF zijn er geen toonbare opbrengsten, tus wordt er een vast percentage voor iedereen aan gekoppeld, maar bij HRA heb je aantoonbare, reele kosten, namelijk de je rentelast.
Uiteindelijk wordt er dus een forfaitaire winst op een geschat bezit weggestreept tegen reele kosten van een reele schuld.