Warmtescan van mijn huis

In het kader van duurzamer wonen biedt mijn gemeente een gratis warmtescan aan. Tijdens een warmtescan maken ze infraroodbeelden van een huis om te zien waar de meeste warmte weglekt, en waar dus nog beter geisoleerd kan worden. Ik heb me al een jaar geleden aangemeld, maar blijkbaar was er zulke lange wachtrij dat ik een paar maanden terug pas gebeld werd. Ze kunnen immers alleen een warmtescan doen als het buiten voldoende koud is. De warmte moet namelijk wel de mogelijkheid krijgen om naar buiten te lekken. En dus was het 7 december koud genoeg voor wat mooie kiekjes.

Ramen en deuren zijn vaak notoire warmtelekken. Ik weet dat mijn glas niet het allerbeste HR+ glas is, dus ik was heel benieuwd. De ramen zijn typisch een graag warmer dan de muren, dus 4 in plaats van 3 graden:

De ventilatieroosters die ik ooit heb gemaakt zijn inderdaad warmtelekken, maar ventilatie is zeker zo belangrijk als isolatie:

Al met al niet slecht dus. De voordeur daarentegen is een groter probleem, die is 5-6 graden:

Aan de binnenkant zie je het tegenovergestelde plaatje, daar is de deur juist kouder dan de omgeving:

Het is goed dat ik in de winter een gordijn voor deze deur heb hangen. Wellicht kan ik wat meer doen, zoals zulk knuffelbeest dat als tochtstrip gebruikt kan worden. bij ons in het dorp komt immers iedereen via de achterdeur, dus deze deur mag best beter ingepakt worden.

Een van de belangrijkste reden om de warmtescan te laten doen is de koubrug. In mijn huis loopt het betondek van de eerste verdieping door de spuwmuur naar buiten aan de voorkant en achterkant. Mocht je afvragen waarom ze vroeger voor zulke idiote contructie hebben gekozen: voorheen was de bovenverdieping een houten wand, en die moest natuurlijk ergens op staan. Hoe dan ook, ik was heel erg benieuwd hoeveel warmte er door deze koubrug naar buiten lekt: 

Aan de voorkant is de koubrug ongeveer 4 graden ten opzichte van de 2 graden van de rest van de muur. Ook kan je zien dat de buurman rechts de koubrug heeft "ingepakt" met isolatie en trespa, waardoor zijn koubrug slechts 3 graden is:

Aan de achterkant zit mijn afdak over de koubrug heen. Ik heb het gevoel dat hierdoor de vloer van de eerste etage aan de achterkant warmer is dan aan de voorkant. Dit klopt ongeveer: de koubrug is achter zo'n 6 graden tegenover 4 graden van de rest van de muur: 

Aan de binnenkant is het effect ook duidelijk zichtbaar: het plafond is ongeveer 13 graden, ten opzichte van 14-15 graden voor de rest van de muur:

Ten slotte het dak. Rond het dak vallen twee dingen op. Het is heel warm onder de dakgoot, en er is een warme plek rond de schoorsteen:

De warme plek bij dakgoot is gemakkelijk te verklaren, want daar lopen alle verwarmingsbuizen. dat kan je van binnen ook goed zien:

De buizen zijn een keer geisoleerd, maar blijkbaar zit hier nog ruimte voor verbetering. Als ik ooit bij deze verwarmingsbuizen moet zijn kan het geen kwaad om een extra jas eromheen te doen. Eigenlijk het enige ding wat een simpel foutje is en gemakkelijk te verhelpen is bij de schoorsteen. De plaatjes binnen waren helaas niet duidelijk, maar tijdens het scannen was duidelijk te zien dat men het stuk dak onder de schoorsteen is vergeten te isoleren. 

En dat is er nog een heel voordehandliggend ding over: een pijpje dat vroeger werd gebruikt voor de condens van de droger. Op de volgende foto zie je heel goed de warme vlek links van de schoorsteen en de vlek op de muur waar de droger zat:

En van binnen laat het ook niks aan de verbeelding over:

Ik dacht dat zulk klein gat op de zolder niet veel zou doen, maar even opvullen kan geen kwaad.

Conclusie:

Over het algemeen ben ik niet ontevreden. hoewel de ramen en deuren niet hele moderne zijn, stralen ze niet veel meer uit dan de muren. Ook de koubrug is minder erg dan ik had verwacht. Het is een gigantische investering om dit probleem goed op te lossen, en zo te zien ga ik dat nooit terugverdienen. De enige dingen die ik ga doen is extra isolatie bij de voordeur maken, het dak bij de schoorsteen opvullen, en uiteraard het gat door de droger.

Terugblik persoonlijke financien van 2022

Ziezo, 2022 is achter de rug. Persoonlijk was het geen geweldig jaar, met veel gedoe rond mijn aftakelende vader en nog meer medisch leed van vrienden en familie. Maargoed, dit blijft een financieel blog, dus laten we snel de cijfers er bij halen: 

Financien

Na 2021, waarin een behoorlijk stuk geld in de keuken is verdwenen, ziet het er voor 2022 weer een stuk rooskleuriger uit. De savingrate voor heel 2022 eindigt op 49%:

Volgens MrMoneyMustache betekent dit grofweg dat ik nog 17 jaar moet werken. Tegen die tijd ben ik 58. Geen slecht vooruitzicht, maar eigenlijk ben ik van plan om al wat eerder Barista Fire wil gaan worden. Ik heb hier nog geen nauwkeurige berekeningen over gemaakt, maar over 8 jaar is zowel de alimentatie als de spaarhypotheek afgelopen, dus wellicht is dat een mooi moment om het rustiger aan te gaan doen.

Een andere manier om naar financiele onafhankelijkheid te kijken is het passieve inkomen. De grafiek hieronder geeft verschillende componenten van passief inkomen (gedeeld door de totale uitgaven. Als de grafiek 100% procent kan ik al mijn uitgaven dekken): 

Je ziet dat dit jaar geen feest was op de beurs, want de inkomsten van beleggingen was niet veel. Van de andere kant: dit was juist een goed jaar om aandelen te kopen. De op- en neergaande koersen maakten het redelijk gunstig om de aankopen te timen. Ten slotte zie je dat het component "giften" flink is gestegen. Het vorig jaar heeft mijn moeder wat apparatuur voor de keuken gedoneerd, en dit jaar heeft mijn vader de maximale schenking gedaan (nouja, mijn broer en ik beheren zijn rekening...).

De buffer (hoeveel maanden kan ik het met mijn spaargeld uithouden) is het hele jaar rond de vijf maanden geweest. Normaalgesproken vind ik een buffer van drie maanden voldoende, maar doordat ik de markt aan het afwachten ben heb ik minder belegd dan ik eigenlijk gewild had. Geen zorgen, dit geld staat nog steeds klaar voor de volgende dip!

Ten slotte het eigen vermogen. in deze grafiek deel ik het eigen vermogen door de uitgaven. Bij 100% zou ik dus een jaar op mijn vermogen kunnen teren (er van uitgaande dat het vermogen vrij opneembaar is), en bij 2500% heb ik genoeg vermogen voor de "safe withdrawal rate" van 4%.

Het vermogen is grofweg gestegen van 300% naar 400%. Dat is in lijn met de saving rate van 49%: ik heb ongeveer net zoveel gespaard als uitgegeven, dus na een jaar heb ik genoeg geld om het een extra uit te kunnen zingen. 

Je ziet dat het extra vermogen voor een deel in aandelen is gaan zitten, maar het grootste deel is naar de hypotheek gegaan. Dus is het meteen tijd voor het volgende kopje:

Hypotheek

Aangezien de keuken dit jaar afgerond werd, had ik minder buffer nodig en kon er weer met vol enthousiasme worden afgelost. In februari heb ik al eens 10.000 afgelost, en in december kwamen er nog eens twee keer 5000 bij. Samen met de autmatische aflossingen is de hypotheek gekrompen van grofweg 70% van de oorspronkelijk hypotheek naar 60%:

Dit is een jaarrecord voor mij! Met dit tempo kan ik over 6 jaar hypotheekvrij zijn! Maar dat is waarschijnlijk niet wat er gaat gebeuren. Ik ga proberen om het annuitaire stuk van 5.3% binnen een of twee jaren af te lossen. De rest van de hypotheek is dermate goedkoop dat het op dit moment beter is om het geld te reserveren voor aandelen.

De hypotheekkosten zakte slechts van 75% naar 70%:

Dit getal lijkt een beetje tegen te vallen als je vergelijkt met de aflossingen, maar zoals je hier kan lezen zijn de huidige kosten vooral aflossingen. Als je mijn netto kosten bekijkt zonder aflossingen, dan betaal ik ongeveer 1% rente! En de spaarhypotheek maakt het helemaal bont, want die levert netto zelfs geld op!

Klussen

Ik heb niet het gevoel dat ik het afgelopen jaar aan veel dingen ben toegekomen. Toch is het me gelukt om de verbouwing van de keuken af te ronden en de badkamer een beetje op te kalefateren, waar ik heel blij mee ben. Voor de rest zijn het vooral kleine klusjes die ik heb gedaan die niet interessant genoeg zijn voor een blogpost, zoals drie lekkages (dak, badkraan en wasmachine afvoer) en een verrotte deur repareren. Op dit moment heb ik geen grootste plannen voor het komende jaar, maar dat zou kunnen veranderen omdat ik een nieuwe buurman krijg die wellicht dingen gezamelijk wil oppakken, zoals een nieuw dak.

Bij deze wens ik iedereen een voorspoedig 2023!

Badkamermeubel pimpen

De laatste tijd heb ik het erg druk gehad met dingen regelen rond mijn dementerende vader. Nu hij onlangs naar een verzorgingstehuis is gegaan is de boel hier in iets rustiger vaarwater gekomen. Dus weer meer tijd om te bloggen zou je wellicht verwachten, maar ik heb een hoop achterstallige klusjes en ideeen liggen. Maar uiteraard kan ik het een met het ander combineren, dus bij deze weer een klusblog.

Mijn badkamermeubel bestaat uit een houten blad met daarin een custom kraantje en wasbak. Doordat er af en toe toch wat vocht tussen komt, heeft het hout de neiging om te rotten. Vier jaar geleden heb ik dit al een keer aangepakt, maar eigenlijk ben ik is mijn vriendin er nog steeds niet tevreden over: het hout blijft viezig aanvoelen. Bovendien is het wasbakje erg klein, komt de kraan tegen de achterwand als je hem helemaal opendoet, en de afvoer lekt af en toe. Bij voorkeur zou de hele badkamer verbouwd moeten worden, maar we zijn tot een creatieve, minimalistische oplossing gekomen: een nieuwe wasbak over het bestaande blad:

Op deze manier heeft de badkamer weer een stuk modernere uitstraling zonder ingrijpende verbouwing. Het was wel een gok of het allemaal zou lukken. Zo moest de uitsparing in het badkamermeubel een heel stuk groter worden, maar wilde ik het meubel niet loshalen, omdat ik bang was dat de spiegel zou breken. Het bovenblad ging gelukkig wel redelijk eenvoudig los, en zo kon ik gemakkelijk de uitsparing uitmeten:

Op basis van die metingen kon ik kijken hoeveel er van het kastje afmoest:

Ziezo, voor 150,- en een middagje klussen kan de badkamer er weer een tijdje tegenaan! Op naar het volgende puntje op mijn kluslijst...

Wat kost een keuken?

Het afgelopen jaar ben ik veel bezig geweest met het voorbereidend werk voor een nieuwe keuken, zoals het slopen van de tussenmuur, vloer isoleren, leidingen trekken, stucen. Daarna gaat het een stuk sneller: daarna is het een kwestie van wat bestellingen doen bij de blauw-gele grootgrutter, wat inbussleuteltjes ter hand nemen, en voor dat je het weet staat er een keuken:

Een stuk beter dan dit dus:

Natuurlijk moeten de spreekwoordelijke en letterlijke plinten op orde worden gemaakt, en we moet nog iets bedacht worden wat er tegen de muur en de vensterbank komt, maar ik kan alvast genieten van een hele fijne keuken!

Dan blijft er een vraag over: hoeveel heeft dit allemaal gekost? Hier een overzicht:

Muur verwijderen	2030,-
Vloer isoleren	330,-
Meterkast aanpassen	1114,-
Leidingen, schakelmateriaal	869,-
Stucen	214,-
Keuken kastjes	2738,-
Keuken apparatuur	3117,-
Totaal		9412,-

Net onder de 10k dus. Ik ben er erg tevreden over. Ik heb niet het gevoel dat ik iets te duur of te goedkoop heb gedaan. De vloer isoleren en stopcontacten verplaatsen was strict genomen niet nodig geweest, en waarschijnlijk had ik ook een inductiekookplaat op 1 fase kunnen vinden. Maar ik denk dat het een hele goede investering is: de vloer is comfortableren, alle stopcontacten zitten weer op logische plekken en er zijn meer dan genoeg groepen. Op apparaten is niet bezuinigd, al heeft deze keuken weinig snufjes voor een hedendaagse keuken: in plaats van een cooker of plintboiler is er gewoon traditioneel warm water en een waterkoker. En een magnetron werd hier zelden gebruiktn. Mocht het echt ooit nodig zijn, bijvoorbeeld als ik door ziekte gemakkelijker wil koken, dan kan ik altijd een klein magnetronnetje neerzetten.

Al met al was het een flinke opgave. Zoals bij veel klusjes weet ik niet of ik er aan was begonnen als ik van tevoren wist dat het zovel werk was. Maar ook zoals bij veel klusjes: ik heb weer veel geleerd en ben erg blij met het resultaat!

Keuken verbouwen 5: stucen

Nadat alle leidingen zijn gefreesd en gevuld, mogen de muren weer strak wit worden, dus tijd om te stucen. Ik heb er voor gekozen om zelf te proberen om te gaan stucen. 

Voordelen van zelf stucen:

• Het is veel goedkoper. Ik heb geen offerte voor een stucadoor aangevraagd, maar ik gok dat deze muurtjes op E1000-2000 uitkomen. Zelf heb ik wel een hoop tools nodig, zoals een rijlat, een spackmes en een grote kuip. Daar ben ik ongeveer 200,- mee kwijt. Als ik alle uurtjes optel, dan heb ik ongeveer twee weken fulltime gestuct. Dat is veel langzamer dan een prof, maarja, ik moest het nog leren. Op deze manier kom ik op een uurloon in de orde van 10-20 euro per uur. Minder dan op kantoor, maar wel met meer voldoening!
• Stucadoors zijn simpelweg niet te krijgen. Ik heb een paar stucadoors gebeld, maar de meesten waren simpelweg niet bereikbaar, of zeiden dat hun orderportefeuille tot 2037 vol zat. Geen enkele stucadoor zit te wachten op zulke kleine opdracht als er ook hele huizen gestuct kunnen worden.
• Flexibiliteit. Als ik een stucadoor laat komen, dan moet precies die dag alles klaar zijn. Dat wil zeggen dat ik geen tegenslagen mag hebben met gekke leidingen. Ook moet alles in een keer. Als ik het zelf doe kan ik het werk verdelen over meerdere sessies, zodat ik tussendoor spullen kan verplaatsen etc.
• Een dag niet geleerd is een dag niet geleefd! Ik vind het altijd fijn om iets nieuws te leren. De eerste keer geeft het wellicht niet het perfecte resultaat, maar deze ervaring kan altijd van plas komen in de toekomst.

Nadelen van zelf stucen:

• Eerlijk is eerlijk: het wordt niet zo strak als door een vakman. Tenminste, niet bij mij. Het valt niet mee om de mortel in de exact juiste verhouding te mengen en daarna in een hele korte tijd alle mortel te gebruiken en strak te trekken. Bovendien is mijn jaren 60 huis zo krom als een hoepel, dus valt het niet mee om alles perfect recht te maken. Van de andere kant: ik heb geen cruciale muren moeten stucen, bijvoorbeeld eentje achter het aanrechtblad, die wil je zo recht mogelijk. Eigenlijk heb ik alleen maar positieve reacties van mensen gehad, al willen die mij misschien niet beledigen...
• Het huis wordt een smerige vetzooi. Je begint met schoon gereedschap en goede moed, maar na een tijdje valt er wel eens een kwakje stuc op de handvat, of op de grond, waar je vervolgens per ongeluk intrapt... Enfin, na een tijdje is alles een grote bende, en heb ik best een paar keer wat krachttermen gebruikt dat het allemaal niet wilde lukken.

Dit is voor:

En dit is na:

Conclusie:

In dit geval was zelf stucen denk ik een goede keus: stucadoors zijn niet te krijgen, en alles was moeilijk te plannen. In de toekomst zou ik alleen kleine stukjes zelf doen. Ik ga niet meer aan grote muren beginnen, en zeker geen plafonds.

Zie ook:

keuken verbouwen

Keuken verbouwen 4: leidingen trekken

Nadat de vloer is geisoleerd heb ik de boel even laten liggen. De keuken is zo prima gebruikbaar, dus niks aan de hand. Maar nu werd het toch weer tijd om de boel op te pakken. De volgende stap is het leidingwerk. Mijn huis stamt van ongeveer 1958, en ik ben de achtste bewoner. Er hebben meerdere klussers in gewoond, en ik gok dat dit de vijfde keuken wordt die er komt te staan. Dat betekent dat er al minimaal 3 keer wijzigingen zijn aangebracht aan het leidingwerk. En dat is te zien:

• Een stopcontact van de keuken is doorgelust naar de garage. De hele garage zit dus met de keuken op dezelfde groep. Historisch gezien begrijpelijk: de garage is pas later gebouwd. Hieronder zie je hoe de keuken sneaky wordt afgetapt achter een stortpijp van de badkamer:
  
  
  
  
  
• Wat ook op deze foto te zien is en veel zorgelijker is: een paar stopcontacten zijn in de muur verbonden met verdeeldozen (!!). Dit is levensgevaarlijk en niet toegestaan: Verdeeldozen hebben dunne koperen draadjes, dus de kans op doorbranden is aanzienlijk.
• Het elektra stamt uit verschillende tijdsperken. Dat is vooral te zien aan verschillende kleurconventies van de draden en het materiaalsoort van de dozen. Soms is het net elektra-geologie: op basis van hoe diep de doos in het stucwerk zit, kan ik schatten hoe oud de doos is. Op sommige plekken zitten dozen 3 centimeter begraven in het stucwerk...
• De gasleiding voor de kookplaat loopt eerst naar de achterkant van de keuken, om vervolgens met een bocht weer naar de voorkant van de keuken te gaan. Dit is geen probleem, want dit gas gaat niet meer gebruikt worden.

Dus wordt het hoogtijd om de boel grondig aan te pakken. Want naast deze artefacten is de hele kamer veranderd. Zo was de benedenverdieping oorspronkelijk 3 kamers: een keuken, een voorkamer en een achterkamer. En alledrie hadden ze hun eigen lichtschakelaar. Ondertussen zijn alle kamers samengevoegd, en is de deur van de gang naar de voorkamer dichtgemaakt. De lichtschakelaar van deze kamer zit nu dus plompverloren in het midden van een muur. Het zou fijn zijn als deze verschoven kan worden. Ook de samenvoeging van keuken en kamer geeft een ander inzicht. Wij komen typisch het huis binnen via de achterdeur in de keuken, maar gaan via de gang naar de slaapkamer. Het is dus wenselijk om zowel de keukenlamp als de kamerlamp op twee plaatsen te kunnen bedienen. Dat worden dus twee hotelschakelingen. Ook zitten de scahkelaars op 1m50, terwijl tegenwoordig ongeveer 1m10 in de mode is. Dus wordt het tijd voor een nieuw leidingplan voor de halve benedenverdieping, waarbij dus ledingen van alle kanten richting een centrale plek moeten worden geleid:

In de keuken komt een gips plafonnetje met spotjes, dus de centraaldoos is later niet meer toegankelijk. Daarom knopen we nu alles aan elkaar op een plek waar later de keukenkastjes onder komen. 

Gas

Het gas is nog een verhaal apart: die heb ik in de keuken afgesloten, omdat we overstappen op inductie. Maar door het afkoppelen van die leiding was de druk in de leiding weggevallen, zodat de veiligheidsklep dichtviel. Normaal gesproken gaat die klep na een half uurtje ofzo weer open, maar niet bij mij dus. Uiteindelijk heb ik de netbeheerder laten komen, en die heeft de klep vervangen en meteen alle restanten van leidingen richting de keuken weggehaald.

Resultaat

Het is best wel frusterend om te zien hoe langzaam dit werk gaat. Na een paar weekenden werk zie je eigenlijk nauwelijks vooruitgang. Toch ben ik blij dat we het grondig aanpakken. Deze investering is niet perse duur (pvc en draad zijn niet echt kostbaar). De enige grote investering was de uitbreiding van de meterkast van 5 groepen op 1 fase naar 9 groepen op 3 fasen. Zoals Geldsnor terecht aangaf viel het niet mee om drie fasen door gewone pvc pijpen te proppen, maar het is uiteindelijk wel gelukt. de garage zit nu op een aparte groep. De leiding die naar buiten liep was al klaargemaakt voor 3 fasen. Nu is alles tot aan de meterkast klaargemaakt. Dus mocht ik ooit 3 fasen in de garage willen, dan hoef ik alleen maar dingen in de meterkast en de garage aan te passen.

Ziezo, alle leidingen zitten weer dicht, nu wordt het tijd om te gaan stucen. Wordt vervolgd!

keuken verbouwen 3: vloer isoleren

Nu de muur tussen de keuken en kamer weg is, is het tijd om andere dingen aan te pakken. De vloer onder de woonkamer is van hout met een kruipruimte, althans volgens de bouwtekening. Ik heb 8 jaar geleden de spouwmuur laten vullen. Het bedrijf heeft destijds ook geopperd om de kruipruimte vol te spuiten, maar dat heb ik toen niet gedaan, omdat het nogal omslachtig was (grote kuilen buiten graven, grote gaten in de muur boren) en relatief weinig opleverde. Nu is echter een uitgelezen kans om de vloer goed aan te pakken. Laten we eerst eens met een camera onder de vloer kijken:

Blijkbaar heeft iemand ooit een poging gedaan om te isoleren met tempex, maar veel platen zijn losgegaan. Als ik met blote voeten op die stukken vloer ga staan, dan is het verschil goed te merken. Dit moet eigenlijk wel weer vastgezet worden, en als we toch bezig zijn, waarom niet er nog een extra laag tegenaan doen? Het is wel een hele nare klus om te doen. de kruipruimte is ongeveer 50 centimeter hoog en ligt vol met troep.

Er zijn nog een paar andere redenen om de vloer goed onder handen te nemen. Zo wil ik weten of er nergens vochtplekken zijn en of de kruipruimte voldoende ventileert. Maar de belangrijkste reden is dat de keuken op dit moment maar 2 elektragroepen heeft. Als ik op inductie wil gaan koken, dan heb ik zeker nog een extra groep nodig, misschien een 3fasegroep, en bij voorkeur een paar meer.

Dus vraagt dit om grondige aanpak. eerst een flinke voorraad steenwol gekocht:

Steenwol is damp-open, de tempex niet. De damp-open steenwol komt aan de goede kant, namelijk de onderkant ofwel de koude kant. Hierdoor wordt de isolatiewaarde van de vloer een stuk of 4 keer hoger.

En nu: een stuk of 5 planken opengooien:

en kruipen maar!

En zoals meestal bij deze klusjes gaat het niet meteen van leie dankje, want ik heb iets over het hoofd gezien: er loopt een muurtje door het midden van de kamer waar de balken op rusten:

Aahh!!! Nouja, eigenlijk mijn eigen fout, ik had het op de bouwtekening kunnen zien. Ik heb echt geen zin om de hele kamer open te gooien, dus dat betekent dat ik een een gat door deze muur moet hakken, zodat ik ook bij de andere kant kan komen. Het wordt hoe langer hoe claustrofobischer.

gelukkig laat het muurtje zich redelijk gemakkelijk slopen:

Een algemene indruk: afgezien van veel stukken puin, hout en tempex is de kruipruimte schoon en droog. Het bedrijf dat de spouwmuur heeft gevuld heeft destijds nieuwe ventilatiegaten naar de kruipruimte geboord. Eentje daarvan wordt geblokkeerd door een extra muurtje, dus daar heb ik wat stenen moeten weghakken. Bij de andere drie gaten ligt een heel mooi tempex-heuveltje en voel ik de tocht binnenkomen, perfect dus:

Voor de duidelijkheid: in de ideale situatie is de vloer potdicht, maar kan er via ventilatiegaten lucht onder de vloer doorstromen. Deze ventilatie voorkomt vocht- en gasophoping (dat bijvoorbeeld uit de bovem optrekt)

Daarna kan het opvullen beginnen. Van de oude schrootjes van het keukenplafond heb ik latten gezaagd om de steenwol vast te klemmen:

Onderweg ben ik nog veel gekke dingen tegengekomen: een oude convectorput, fundamenten voor inbouwkasten, tussenmuur in de woonkamer, schouw. Gemakkelijk was anders. Ook ben ik nog een flessenpost tegengekomen: iemand heeft ooit een fles met een briefje achtergelaten. helaas is het briefje teveel verweerd om er veel van te lezen.

Ten slotte heb ik dus wat extra leidingen van de meterkast naar de keuken gelegd: aangezien pcv buis iets van 30 cent per strekkende meter kost, kan je niet snel teveel pvc aanleggen. Nu lopen er 4 extra buizen naar de keuken, en eentje naar de achterkant van het huis. Altijd handig voor buitenverlichting, vage nieuwe soort internet of wat dan ook.

Dit is een handige foto voor als ik nog ooit een nieuw energielabel wil aanvragen.

Al met al een enorm vies en claustrofobisch klusje. 

Kosten: pakweg 300,- aan isolatie, 50,- aan andere dingetjes

Opbrengst: het verschil tussen geen isolatie en alleen tempex is heel groot. Dus het is goed dat alle tempex nu mooi vast zit. Het glaswol is nauwelijks te merken qua comfort. Ik heb eens wat simpele berekeningen gedaan over hoeveel warmte er via de vloer weglekt, en de terugverdientijd is niet echt heel gunstig. Muur, dak en raamisolatie doen veel meer. Maargoed, dit is hopelijk de laatste keer dat ik onder de vloer moet zijn, dus ik kan het maar beter zo goed mogelijk doen.

Verstandig om zelf te doen? Ik betwijfel of er bedrijven zijn die op deze manier een vloer isoleren, zeker als de kruipruimte zo laag is. Meeste bedrijven willen snel klaar zijn, dus of ze verspreiden isolatievlokken over de grond, of ze willen de hele vloer vervangen. Ook is het lastig om gecombineerde klusjes uit te besteden: een isolatiebedrijf wil geen leidingen aanleggen, en een elektrabedrijf wil geen vloer isoleren.

Het belangrijkste resultaat is denk ik dat ik nu zekerheid heb dat de kruipruimte van goede kwaliteit is, en dat ik er (hopelijk) nooit meer in hoef te zijn.

Keuk verbouwen 2: muur slopen

In het plan "keuken verbouwen" zit een heel belangrijk klusje: de muur tussen de woonkamer en kamer wil ik weg hebben. Ik heb lang zitten dubben hoe ik dat ga doen, en of ik het zelf ga doen. De eerste vraag is dan: hoe dik moet de staalbalk zijn die er in de plaats moet komen? Ik weet wel hoe je de sterkte van een staalbalk kan berekenen, maar ik weet niet hoeveel belasting hij aan moet kunnen. Gelukkig kan ik een beetje afkijken bij mijn buurman, die heeft een bouwkundig adviseur ingeschakeld voordat hij de muur er zelf uit heeft gehaald. 

Maar dan nog blijf ik met een hoop onzekerheden: dit klusje mag niet fout gaan, want anders verandert mijn huis in een berg puin. Zelfs als ik het huis zou verkopen en er komen later problemen aan het licht, dan kan ik verantwoordelijk worden gehouden. 

Dus hoezeer ik ik dingen graag zelf doe, heb ik toch besloten om dit klusje uit te besteden. Het enige wat ik hoef te doen is alvast het plafonnetje uit de keuken te halen, zodat de klusser het plafond degelijk kan stutten. 

En daar opent zich al de eerste doos van pandora: er loopt een waterleiding over het plafond:

Waarom loopt er een waterleiding over het plafond? En wat moet dit water in een tussenmuur? Dit huis is van 1958 en ik ben de zevende of achtste bewoner. Ik vermoed dat ik de vierde of vijfde keuken ga installeren. Iets zegt met dat dit niet de laatste doos van pandora is...

Gelukkig kunnen de stutten naast de leiding worden geplaatst, en kan de sloper zijn werk doen. Erg mooi om te zien dat onze tekening verbluffend goed klopte, want de tekening loopt mooi door:

En nu heb ik dus een fantastisch grote woonkamer!

Het is wel een beetje wennen, vooral omdat er zoveel licht binnenkomt. En het is heel fijn om niet meer door deuropeningen te moeten, maar gewoon diagonaal door de keuken kan. Het wordt me dus al meteen duidelijk: ik wil van deze ruimte kunnen genieten, dus geen kookeiland. Wat dan wel? Eerst maar wat ideeen uitwerken, kijken waar alle leidingen zitten en die soort dingen. Want nu ik toch dingen open heb liggen wil ik het meteen goed doen. Zo is de houten vloer nauwelijks geisoleerd. Genoeg te doen dus.

Keuken verbouwen

Zoals ik al aangaf ben ik de laatste tijd niet zoveel bezig met bezuinigen. Ik ben meer bezig met hoe ik mijn huis beter kan maken. Het feit dat mijn keuken slechts 1m80 breed is al een doorn in het oog sinds ik er woon. 1m80 is te small om er een eettafel neer te zetten, dus eigenlijk heb je er helemaal niks aan. Maar de keuken is wel op de zonnige kant, blokkeert de keuken al het zonlicht dat ook de kamer in kan vloeien. 

Ik ben al heel lang aan het denken hoe ik dit wil verbeteren. De muur tussen de keuken en kamer wegslopen is ingrijpend, en daarmee open je een doos van pandora: dan moet je eigenlijk ook de hele kamer aanpakken. 

Een bijkomend dingetje is dat mijn zoontje een verbouwing niet nodig vindt. Hij vindt het zonde van het geld, en hij vind de keuken nog goed genoeg. Blijkbaar heeft hij veel genen van mij geërfd....

Na een tijdje vertelde m'n zoontje dat zijn moeder hem gerust had gesteld: ik praatte immers al 10 jaar over het verbouwen van de keuken en er gebeurde steeds niks, dus hij kon gerust zijn dat er weinig zou gebeuren. Dat was voor mij de druppel: ik heb meteen een een aannemer gevraagd om de muur eruit te laten halen. De plannen voor de rest komen wel zodra de muur eruit is.

Om mijn zoontje toch aan het idee te laten wennen, heb ik samen met hem op de muur getekend hoe de keuken eruit kan komen zien:

Downcycling eetkamerstoelen

Niet zoveel updates, want ik ben de laatste tijd niet zoveel met geld bezig: ik heb dit jaar al 10% afgelost op de duurste delen van de hypotheek, en ik ga nog even niet investeren in de tulpenbollen van de aandelenmarkt. What comes up, must come down. Dus pot ik het geld tijdelijk op voor grote investeringen, zoals mijn autootje dat elk jaar meer doorroest en een keuken die op is.

Wat ben ik wel aan het doen? Wat huisverbeteringen. Mijn eetkamerstoelen zijn van zwart leer, maar zijn behoorlijk aangetast door katten, net als mijn bank overigens. Dus heb ik een reeks opties:

• nieuwe kopen. dat betekent 300-600,- stukslaan terwijl ik eigenlijk niet eens weet wat voor stoelen ik zou willen. Ook zit ik dan met 6 stoelen die naar de milieustraat moeten.
• tweedehands: ik heb een beetje rondgekeken, maar de prijs kwaliteitverhouding valt vaak tegen. Bovendien blijft het afvalprobleem.
• stoelhoezen kopen. Ik heb even in de winkels gekkeen, maar deze hoezen zijn vaak one size fits all lycra, dat er niet bepaald sfeervol uitziet. Ze zijn ook niet goedkoop overigens.

Gelukkig kwam er een oplossing die de katten zelf hebben aangedragen: de leer van de stoelen pulken! de katten hadden het leer van veel zitvlakken al weggehaald, en het stof eronder is best stevig. 

Dit is een aanpak die ik steeds vaker probeer te doen: probeer bestaande middelen te herbruiken of een andere functie aan te geven. Zo heb ik een paar jaar geleden tuinmeubilair gemaakt van oude plafondplanken. Ik weet eigenlijk niet of je dit upcycling, recycling of downcycling moet noemen: de hoeveelheid product wordt minder, maar ik heb er meer aan.

Hieronder zie je hoe het leer is aangetast. Het afpulken van het leer is een typisch klusje dat ik tussen thuiswerk door kan doen:

Ziezo: weer als nieuw, onder het iets gekost heeft:

Tv apparatuur wegwerken

Sinds ik afgelopen juli ben gestopt met lesgeven heb ik elke donderdag tijd om te doen wat ik wil. Dus de laatste tijd heb ik veel klusjes gedaan. Het zijn vaak kleine klusjes, omdat de grote klusjes gelukkig al gedaan zijn. Nouja, alle grote klusjes, ik heb nog wat grote wensen die ik blijf uitstellen. En als excuus om er niet aan te beginnen, doe ik al deze kleine dingetjes. Maargoed, het is ook fijn als er kleine klusjes worden gedaan.

In 2015 heb ik ons televisiemeubel verruild voor een simpel plankje naast de televisie. Dat was de tijd dat de videorecorder de deur uitging, en we alleen nog een DVD speler, een mediabox en een telefoon hadden. Ondertussen heb ik de mediabox en de vaste lijn ook de laan uitgestuurd. De DVD speler wordt ook nog zelden gebruikt, dus eigenlijk blijft de raspberrie pie en de losse HDMI kabel voor een laptop over.

Zo zag het er dus uit:

Het stoorde me aan vele kanten: het plankje hing in de weg, de boekenkast ernaast staat helemaal niet handig, want je kunt heel moeilijk bij de onderste boeken, en het is in zijn geheel heel rommelig. 

Dus heb ik de thermostaat verplaatst, het plankje weggehaald en de kast op die plek gezet. Die ziet er al een stuk rustgevender uit:

Het enige probleem is waar ik mijn raspberrie pie laat om televisie te kijken. Ik had een gat gemaakt in de kast, zodat alle kabels enzo in een vakje kunnen liggen. Het nadeel is dat het een behoorlijk rommeltje is:

Dus kwam ik op het idee om een "dubbele bodem" te maken in een van de plankjes in de kast. Ruim een jaar geleden heb ik het televisiekastje op de slaapkamer weggehaald. Gelukkig gooi ik zelden hout weg, dus kon ik dit hout gebruiken:

Dit is het idee:

De raspberrie pie en de verdeeldoos liggen nu in de dubbele bodem. Door middel van een klein gat in de boden kan je de schakelaar van de verdeeldoos omzetten, en start de raspberrie pie automatisch op. Het draadloze toetsenbord wewrkt prima door het hout heen. Na een schilderbeurt zie je nauwelijks dat het niet origineel bij de kast hoort (behalve voor mensen die de Ikea collectie te goed kennen):

Ziezo, een heel stuk rustgevender: geen uitstekende kasten, plankjes of kabels meer!