maandag 28 december 2020

Wat de wereld heeft bereikt in 2020

Afgaande op de woord-van-het-jaar-verkiezing schijnt dit jaar beheerst te zijn door een of ander virus. Aan het einde van dit jaar wil ik dit jaar in een groter perspectief plaatsen. Want op het gebied van wetenschap zijn er enorm veel dingen gebeurd die over pakweg 10 jaar ons leven gaan helpen. Laat ik er twee onderzoeksgebieden uitpakken die mij heel erg interesseren:

Kweekvlees

In 2013 werd in Maastricht de eerste hamburger in een lab gekweekt, op basis van een paar stamcellen die in een pertischaaltje verder groeiden. Ondertussen heeft de wetenschap niet stilgezeten en zijn er een vijftal bedrijven verspreid over de wereld die hier mee bezig zijn. Op 3 december werd voor het eerst kweekkip verkocht in Singapore. Nederland kan niet achterblijven, dus op 30 januari is er een motie aangenomen om onderzoek naar kweekvlees te stimuleren. Maar het gaat niet alleen om vlees: in november is het bedrijf Perfect Day begonnen met de verkoop van veganistische roomijs. Het gaat hier niet om een vaag soja have aftreksel, maar Perfect Day bootst het proces vna een koe na door middel van fermentatie met microbiotica. Ook Jaap Korteweg, alias de vegetarische slager, probeert hetzelfde met zijn Those Vegan Cowboys. Ten slotte is Kipster bezig met een veganistisch ei, met hetzelfde principe: gebruik dezelfde ingrdienten als normaal (granen/gras enz), maar vervang de kip door een laboratorium. Met dierendag 2021 kunnen we genieten van veganistische "Veggs".

En waarom is dit zo belangrijk? Een groot deel van de problemen op aarde (klimaatverandering, stikstof, watertekort, voedseltekort, energietekort, verspreiding van ziektes, afname biodiversiteit) worden voor een groot deel veroorzaakt door de veeteelt. Dit probleem lossen we niet op met vaccinaties, voedselpakketten, CO2 afvangen of Tesla's. Met het synthetiseren van dierlijke producten pakken we de problemen bij de bron aan. 

Mijn expertise zit niet in de voedingsindustrie, dus ik kan ik van weinig hulp betekenen. Maar om toch een steentje bij te dragen, ga ik deze januari meedoen met Veganuary: een maand geen dierlijke producten proberen te gebruiken. Wie doet er mee?

Ruimtevaart

Op het gebied van ruimtevaart is dit een van de spannendste jaren in decennia. In de jaren negentig was ik jaloers op mijn vader, omdat hij de spanning van de eerste maanlanding had meegemaakt. Ik moest het doen met een saai tijdperk van spaceshuttlemissies die af en toe een satellietje afzette. 2020 is het jaar waarin de ruimtevaart echt weer op stoom is beginnen te komen. Het mooie van de nieuwe "wedloop" is dat er veel landen meedoen, en zelfs commerciele bedrijven.

Nadat de Russen voor het laatst in 1976 een stukje maan terug naar de aarde terugbrachten, zijn het nu de Chinezen die op 16 december met de Chang'e 5 missie een stukje terugbrachten. En het was Japan die op 5 december een stukje van de asteroide Ryugu veilig terugbrachten met de Hayabusa2 missie. En NASA dan? Die nam op 28 oktober een sample van de asteroide Bennu met de OSIRIS REx missie. We moeten alleen nog drie jaar wachten voordat deze missie terug op aarde is. Ondertussen hebben NASA, Canada en Europa de James Webb Space telescope afgebouwd, die de Hubble moet gaan vervangen, en last but not least, heeft SpaceX als eerste commerciele partij mensen in een baan om de aarde gebracht, na een periode van 9 jaar dat de Verenigde Staten niet in staat was om zelf mensen naar de ruimte te sturen. Dit jaar zijn er zelfs al twee Dragon-2 capules naar het ISS vertrokken.

2021 wordt het jaar waarin de James Webb Space Telescope eindelijk de ruimte in zal gaan, en zullen er grote stappen worden gezet in de ontwikkeling van Starship. Deze nieuwe wedloop van verschillende landen en commerciele partijen zal ruimtevaart veel goedkoper maken, waar we in de toekomst veel voordeel van zullen zien. De komende jaren zal internet werelddekkender worden en kunnen we de Aarde beter monitoren, maar in de toekomst zal de ruimtevaart ook oplossingen voor energie- en grondstoftekorten geven.

Virussen of niet: we gaan een interessante tijd tegemoet. De allerbeste wensen voor 2021!

10 opmerkingen:

  1. Er is op veel vlakken vooruitgang geboekt. Dat haalt echter zelden het nieuws... Slecht nieuws verkoopt en nepnieuws woekert! In 2021 wil ik nog gerichter nieuws consuminderen. Alvast een fijn 2021 gewenst Geld is tijd!

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Dank je voor deze interessante blog. Dierlijke producten welke wij nog gebruiken zijn kaas en eieren. Onze dochter is na het zien van de documentaire van David Attenborough spontaan gestopt met vlees en vis eten. (Ik heb a Life on our planet nog niet gekeken, dus wie weet stop ik dan spontaan ook met alle dierlijks).

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Goed dat je ook dit soort zaken belicht aangezien 95% van het 2020 nieuws negatief was.
    Samen met de gezondheidsvoordelen noem je precies de redenen waarom ik afgelopen jaar vegatarier ben geworden. Kweekvlees vind ik nog een stapje te ver om te proberen. Na langere tijd geen vlees te hebben gegeten, heb ik ook geen behoefte meer aan iets wat op vlees lijkt. Gewoon weglaten dus.

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Ik mis de opwarming van de aarde?

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Ik had deze post al eerder gelezen, maar nog niet gereageerd. Leuk hoe je weer in staat bent om zaken vanuit een andere invalshoek te bekijken! En weer eens iets opbeurends (mijn reptielenbrein is wat overprikkeld met al dat slechte nieuws). Hartelijke groet en ik kijk er naar uit ook komend jaar weer bij je te lezen.

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Als ruimtevaart en kweekvlees het enige zijn wat de wereld dit jaar heeft bereikt dan is het geen best jaar geweest. Overigens heeft het Space Shuttle tijdperk heel veel opgeleverd, denk maar aan de Hubble Space Telescope. Daardoor weten we veel meer van het heelal. En dankzij de VS - ja die - hebben we een ISS.

    Oh ja, een vegajanuray...denk er niet aan. Daarbij is soja zeer slecht voor het milieu, net zoals windmolens en elektrisch rijden. Zo heeft Europa in 2025 een afvalberg van 100.000 ton niet recyclebare bladen van windmolens. Dus maar begraven. Maar goed, het merendeel staat er toch maar voor de datacenters van Google.

    Voor 2021....meer Eckhart Tolle en dus minder tijd steken in het proberen te overtuigen van mensen die niet te overtuigen zijn. Mensen die blind geloven wat de media zegt, weinig hebben met wetenschap, zich niet verdiepen in feiten.

    Tijd om afscheid te nemen.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Dit is inderdaad niet alles wat er is gebeurd, dit zijn twee onderwerpen die mij erg interesseren. Natuurlijk heeft de space shuttle veel gedaan, vooral ook door gebrek aan alternatief van Amerikaanse kant. De gemiddelde missieprijs van anderhalf miljard en 2 van de 135 missies eindigend in loss of crew is niet echt om trots op te zijn. En het eerste stuk van ISS is trouwens een Russische module, Zarya, gelanceerd met een onbemande Proton.
      Soja is niet slecht voor het milieu, behalve als je er eerst de Amazone voor platbrandt om de honger van veel te veel varkens te stillen. Het enige nadeel van soja is dat het uit Zuid-Amerika moet komen, maar gelukkig zijn er ook lokale vleesvervangers zoals peulvruchten en lupine.
      Zowel bij de overstap naar vega(n) producten als naar duurzame energie zijn er hordes te nemen, en is het proces in eerste instantie nog niet volledig duurzaam, maar het is nu al vele malen beter dan de vlees/fossiele brandstof variant.

      Maar het leuke van deze discussie is dat je helemaal geen mensen hoeft te overtuigen. Over enkele jaren is vega(n) lekkerder en goedkoper dan vlees, ik verwacht dat de wereld over 5-10 jaar nauwelijks aan de vraag van alternatief vlees kan voldoen, en dat de vleesindustrie totaal instort, ongeacht hoeveel protesterende boeren de weg blokkeren.

      Verwijderen
  7. Er schijnen nog veel pandemieën in het poolijs en in de ruimte te bivakkeren?
    Je bent zelf van boerenafkomst, waarom zo denigrerend over de boeren?
    Waar komt die afscheiding vandaan?

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Mijn opa werkte in boerenkiel met paard, het contrast met de huidige landbouw kan niet groter zijn.

      Verwijderen