maandag 6 november 2017

De ethiek van FIRE.

Afgelopen week was ik voor de eerste keer bij de FIRE-BENL bijeenkomst, georganiseerd door CheesyFinance en AmberTreeLeaves. Het was geweldig om veel mensen te ontmoeten met een vergelijkbare mindset. Complimenten voor de organisatie!
Maar toen ik vandaag aan het wandelen was, begon het een beetje te knagen. Ik was verbaasd door de onderwerpen van de bijeenkomst. In mijn optiek heeft FIRE veel verschillende aspecten, zoals de zingeving van het leven, het gebruiken van je vrije tijd voor dingen die je graag doet, en het maatschappelijk verantwoord leven (duurzaam, integer handelen, elkaar helpen etc).

Toch lag de focus vooral op zo goed mogelijk laten renderen van je geld. Zo kwamen onder andere bitcoins en holdings aan bod, en in het verleden bijvoorbeeld het rendement van investeren in vastgoed.

Laat ik even voorop stellen: ik wil hier niet de moraalridder uithangen en veroordelen wat anderen doen. Het gaat me erom of ik mezelf in de spiegel kan aankijken en zeggen of deze zaken bij mijn overtuiging passen.
Dit weekend ook op het nieuws hoor over de Amsterdamse huizenmarkt die niet alleen overkookt raakt door AirBnB (die trouwens gefinancierd wordt door een holding), maar ook door vastgoed-investeerders die veel huizen opkopen om te verhuren aan expats.
En hoewel de bitcoin oorspronkeljk bedoeld is als alternatieve munt die niet meer gebukt gaat onder het juk van een overheid, valt de Bitcoin nu volledig ten prooi aan de wolven van Wallstreet, die Bitcoin hebben verheven tot de nieuwe tulpenbol.
En wat betreft aandelen: hoeveel bedrijven zie je onder druk van de aandeelhouders compleet vernietigd worden omdat er alleen maar op korte termijn doelen wordt gestuurd? Ik merk het zelf bij mijn werk als het werk van mijn vrouw. Bij beide werkgevers stoor ik me aan het onmenselijke gedrag dat wordt ingegeven door de aandeelhouders. Zou het dan niet heel hypocriet zijn als ik ineens in aandelen ga investeren?

Nogmaals: ieder mag zelf zijn overwegingen maken, maar ik vraag me wel af of er meer mensen zijn met gewetensbezwaren. Wat betreft de bijeenkomst: ik kom graag de volgende keer weer, en hoop ik dat de zingeving meer aan bod kan komen!

25 opmerkingen:

  1. Goede vraag vooral voor jezelf hoe je er mee kan leven. De wereld is geen utopie en jij kan doen wat je wilt zo dicht mogelijk bij een goed geweten te blijven.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Uit mijn hart gegrepen! Ik was er vorige keer bij (deze keer vast ook, als ik niet in Spanje was geweest). Allereerst waardeer ik de organisatoren ook enorm. Heel interessant om met (vaak anonieme) bloggers in het echt bij elkaar te komen.

    Maar ik had last van dezelfde gewetenswroeging. Een van de presentaties ging over hoe veel je per jaar kon verdienen zonder belasting te hoeven betalen (door belastingvrije voet en zo). Maar ik wil helemaal niet zo min mogelijk belasting betalen. Solidariteit is goed en collectieve voorzieningen ook.

    Financiële onafhankelijkheid gaat voor mij over doen wat je het liefste doet, zonder je hoeven af te vragen 'hoeveel dat schuift'. Over consuminderen en het verkleinen van de rol van geld.

    Dus ja, ik ondersteun je pleidooi! Mocht ik in Nederland zijn, dan lever ik graag een bijdrage.

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Precies om jouw ervaringen - èn die van Lonica hierboven - heb ik na twijfel besloten om niet te gaan.

    Als ondernemer ken ik het onderwerp " ervoor zorgen dat je zo weinig mogelijk belasting betaalt" uit "netwerkborrels" en ik leek altijd alleen te staan wanneer ik iets zei over dat ik graag wèl bijdraag aan het collectief door belasting te betalen.

    Ik bezuinig wel, maar niet ten koste van het milieu of dierenwelzijn. En ik beleg wel, maar niet in SHELL of andere bedrijven die duurzaamheid niet belangrijk vinden, tenzij voor marketingdoeleinden.

    Hoe interessant ik het ook vind om van geld, meer geld te maken... er is nog meer in de wereld.

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Goed dat je het noemt. Na alle frustraties van mij en vrienden in het zoeken naar een huis, en nieuwsberichten over rijke beleggers die zo veel huizen opkopen weet ik het zeker: ik wil niet meedoen aan dat soort praktijken. Is het onethisch? Misschien niet heel erg, maar ik voel mij er echt niet goed bij.

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Ook deze onderwerpen hadden niet mijn volle aandacht, maar juist het ontmoeten van mensen met dezelfde mind set van bewuste financiële en lifestyle keuzes en niet moeten doorwerken tot de door de staat bepaalde pensioenleeftijd geven mijn energie.

    Het blijft altijd een balans tussen rendement en geweten. Waar belegt je huidige pensioenfonds in? Zou je akkoord gaan met 60% minder pensioen uitkering versus alleen maar ethische en duurzame investeringen door je pensioenfonds?

    Over dit soort ethische kwesties is het zeker goed om de discussie aan te gaan. Neem het initiatief en schrijf er een aantal mooie blog posts over of presenteer een topic op de volgende FIRE-meeting.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Hier ben ik het ook mee eens hoor, Chris! Het is inderdaad een afweging. Het zou interessant zijn om dit soort keuzes eens met elkaar te bediscussiëren. Maar ook om de andere kant van FIRE wat meer te belichten: consumptie, duurzaamheid, tiny houses, vrijwilligerswerk, basisinkomen, etc.

      Verwijderen
    2. +1, de hele reis van ons 2,5 jaar geleden beginnende met extra aflossen is ook een reis geworden van hoe wij aan middelen kunnen komen om financieel onafhankelijk te worden tot het besef in hoeverre geld zo'n ding moet zijn. Maar bij ons blijkt die paradox en de blogs als deze en vele anderen juist bij te dragen aan je eigen plek in dat hele spectrum. Dus vind het ook zeker interessant als bij de volgende meetup dit het uitgangspunt wordt, de discussie zodat we hiermee allen weten waar we willen staan en hoe.

      Verwijderen
  6. uit het hart gegrepen! Ook ik ben ondernemer en ik moet voor mijn pensioen zorgen, dus aan enige vorm van beleggen ontkom ik niet. Ik heb in indexfondsen belegd, maar iets knaagt er: er wordt in bedrijven belegd met als doel een zo hoog mogelijke opbrengst te genereren, waardoor die bedrijven met zo weinig mogelijk (loon)kosten winst moeten zien te maken. Laat ik nou net bij eendergelijk bedrijf gewerkt hebben en ik ben blij dat ik daar weg ben gezien de hoge druk...

    BeantwoordenVerwijderen
  7. Je hebt zeker een punt. Ik was er deze keer niet bij, maar zoals project lonica al schreef, vorige keer waren er ook onderwerpen die voor mij op de grens zitten.
    Maar zoals anderen ook al schreven die grens ligt voor iedereen anders denk ik..

    BeantwoordenVerwijderen
  8. Ik denk dat we in ieder geval een goed onderwerp voor de volgende meeting hebben!

    Ik begrijp je volkomen. Het is ook lastig om een grens aan te geven zoals Hypotheekweg al aangeeft. Wij hebben ook last van de druk van aandeelhouders, is niet van onze eigen aandeelhouders dan wel die van de concurrent ;-) Door zelf aandelen te bezitten heb ik dus niet alleen de lasten van de aandeelhouders maar ook een stukje de lusten. If you can't beat them, join them zeg maar ;-)

    Als iedereen dit blijft doen gaat er ook weinig veranderen, maar zoals hierboven al aangegeven is zou je nooit met pensioen kunnen als je alleen in duurzame bedrijven blijft beleggen. Misschien moet je juist als aandeelhouder druk zetten op bedrijven. Een beetje zoals Follow This bij Shell: https://follow-this.org/

    En hoe ethisch is het om te beleggen in de wapenindustrie? Zorgt deze louter voor ellende of kunnen dezelfde wapens ook een stuk vrijheid verzorgen/verzekeren? Is een bom op een terrorist goed of slecht?

    Ik heb de antwoorden niet, hooguit de vragen. Mr Money Mustache belegt ook voluit maar probeert via zijn blog wel mensen op een groenere levensstijl te brengen, misschien levert dat wel meer op?

    BeantwoordenVerwijderen
  9. Nou, zo te lezen weet ik al waar we de volgende keer een presentatie/ discussie over gaan houden! We zijn natuurlijk altijd afhankelijk van mensen die aanbieden om te presenteren, deze keer waren we er ook van bewust dat het wat technisch/investering gericht was (waarbij de vorige keren ook ander onderwerpen meer aan bod kwamen). Dus wij houden ons aanbevolen voor mensen die bepaalde nog niet besproken onderwerpen willen doen als presentatie of discussieleider. De meetups zijn voor iedereen, dus als er vraag is naar een bepaald onderwerk zijn we zeker bereid daar tijd voor te maken! U vraagt, wij draaien.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. hoop er de volgende keer bij te zijn met dit voorgestelde thema, een mooie verdieping voor ons allen die op een reis zijn.

      Verwijderen
  10. Ik was bang dat ik een knuppel in het hoenderhok had gegooid, en nu lees ik alleen maar hartverwarmende reacties! Dank je wel daarvoor. Zo te zien is er genoeg stof tot nadenken en om presentaties aan te besteden bij een volgende meeting, zodat meer mensen zich aangesproken voelen.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. A Joh, valt wel mee. Zolang je anderen met respect behandeld is een beetje leven in de brouwerij best gezellig. Schud de boel maar lekker op!

      Verwijderen
  11. Herkenbaar! Eerder schreef ik bij Geldnerd al eens dit in een reactie:

    'Volgend jaar bouwen we ons huis hypotheekvrij. En we beleggen niets (behalve ons pensioen natuurlijk; daar ontkom je niet aan). Als je reorganisatie na reorganisatie overleeft, kan je toch niet anders dan concluderen dat beursgenoteerde bedrijven al die besparingen doorvoeren om beleggers tevreden te houden. Daar ben je dan als belegger zelf debet aan. Dus enerzijds blij met je mooie rendement op je aandelen, maar anderzijds geen vast contract meer waar je op vertrouwen kan.'

    Dit gezegd hebbende wil ik wel laten weten dat ik het geweldig vond om zoveel mensen te spreken met dezelfde interesses. En inspirerend om te horen hoe ver anderen al zijn. Een volgende keer hoop ik er zeker weer bij te zijn. En al helemaal als dit één van de onderwerpen wordt!

    BeantwoordenVerwijderen
  12. Zeer goede suggesties voor onderwerpen. Daar gaan we zeker iets mee doen.

    BeantwoordenVerwijderen
  13. Kijk nou wat je veroorzaakt hebt, Rentenier! Dank daarvoor! En Cheesy Finance en Amber Tree Leaves dank voor de ontvankelijke reacties! Ik hou wel van een u vraagt wij draaien mentaliteit ;-)

    Heel interessant om eens op open en constructieve wijze van gedachten te wisselen over de ethische dilemma's van FIRE en onze twijfels te delen! Ik ben zelf nog lang niet uitgeworsteld. Nogmaals, ik lever graag een bijdrage, maar ben waarschijnlijk niet in de buurt. Dat wordt een Skype-verbinding dus ;-)

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. We komen gewoon met z'n allen naar jou toe! Als jij even probeert om een leuk akkerbouwprojectje te vinden waar we kunnen helpen om ons onderdak terug te verdienen, dan hebben we de eerste slag al geslagen:-)

      Verwijderen
    2. Moeten we wel gaan treinen, bussen of met de auto, vliegen lijkt me niet de meest milieu vriendelijke methode om sameneen akkerbouw projectje te gaan bekijken om de ethische kant van FIRE te bespreken ;-)

      Verwijderen
    3. Met de auto!? Laten we er een fietsvakantie van maken. Belgen en Fransen kunnen onderweg aansluiten:-)

      Verwijderen
    4. Haha, dit gaat (letterlijk en figuurlijk) de goede kant op!

      Verwijderen
    5. Ha, Fiesten, zou wel willen maar ik ben helaas nog niet FIRE (ie zoveel tijd heb ik nog niet)!
      Gaat idd wel de goede kant op, naar het zuiden, met warm weer ;-)

      Verwijderen
  14. Tja ...we hebben met Amber tree zaterdag tijdens het eten ook over gehad. En er kwamen interessante gedachten naar voren. Het lijk me inderdaad heel goed om erover te hebben in het volgende meeting.
    Op dit moment denk ik dat als je geld hebt ook makkelijker wordt om moeilijker keuzes te maken.... ALs je in de rat race zit heb je niet eens tijd om ernaar te denken...
    Claudia

    BeantwoordenVerwijderen
  15. Een erg interessante post! Iets waar ik, met name de laatste maanden, ook erg mee bezig ben. De ethiek komt met name naar voren, nu wij sinds deze zomer actief beleggen met het doel - naast aflossen en op andere manieren rendement te maken - op lange termijn onze doelen mee te verwezenlijken: FIRE. Want, zoals je al schrijft hebben bedrijven het doel om de winst te maximaliseren, aandeelhouders tevreden te stellen. Dat staat haaks op hoe wij inmiddels in het leven staan.
    Maar hoe hypocriet is dat, als je in indexfondsen belegd, waar bedrijven deel van uit maken die hetzelfde doel voor ogen hebben? Een lastig verhaal.

    Als de volgende bijeenkomst dit thema krijgt toebedeeld, dan lijkt mij het erg interessant hier naar toe te gaan en van gedachten te wisselen!

    BeantwoordenVerwijderen