maandag 6 juli 2020

Consumeren in crisistijd?

Tijdens de kredietcrisis van 2008 en ook nu wordt het weer pijnlijk duidelijk: onze huidige vorm van kapitalisme is een nogal schokkerige achtbaan: als het goed gaat jaagt iedereen zijn geld er door en wordt de economie tot absurde proporties opgeblazen, maar zodra het fout begint te gaan houdt iedereen de hand op de knip en zakt de boel als een souffle in elkaar.
Tijdens zulke crisis gebeuren er altijd dezelfde dingen. Ten eerste gaat overheid grote commerciele bedrijven redden, want blijkbaar kunnen we niet zonder ze leven. Daar op volgt een pleidooi aan mensen om vooral veel dingen te kopen om zo de economie weer aan te zwengelen.

Voor consuminderaars en minimalisten voelt dit als vloeken in de kerk. We vinden het logisch dat je niet al je geld verbrast, maar bewust kijkt hoeveel geluk je kunt hebben zonder veel aankopen. Als Rutte oproept om in crisistijd een auto te kopen, dan haal ik mijn schouders op: in economisch goede tijden zou ik het ook niet doen, waarom nu dan wel?
In plaats van het oproepen tot consumeren in crisistijd, zou de overheid beter kunnen oproepen tot consuminderen in voorspoedige tijd, zodat de volgens crisis kleiner zal zijn, of zelfs helemaal wegblijft.

Deze crisis is een uitzondering. Bedrijven raakten niet in de problemen door het falen van de economie of door het wegblijven van consumenten, maar simpelweg omdat ze door de overheid verboden werd om open te blijven. Zo zijn veel restaurants, kermissen, bioscopen, stadions enz aan de rand van faillissement geraakt.
En daar begint het voor mij nu een beetje ethisch te knagen. Ik ga zelden naar een restaurant, je zult me nooit lang op een kermis zien, ik ga hooguit een keer per jaar naar de bioscoop, en sport doe ik liever zelf dan er naar te kijken. In een normale crisis zou ik me niet echt aangesproken voelen als de overheid me zou aanmoedigen om deze branches te steunen. Ik ben namelijk niet degene die in crisistijd is weggebleven. Bovendien zou ik wel een bioscoop kunnen steuren, maar ik heb echt geen idee naar welke film ik dan zou moeten. Entertainment moet immer niet op werk gaan lijken.

Om mijn geweten te sussen heb ik toch een paar dingen uitgekozen om geld aan te geven. Ik ben donateur geworden van een lokaal cultureel erfgoed. Doordat ze nu geen feesten en bruidsreportages kunnen doen, zijn hun inkomsten grotendeels drooggevallen. Ik steun ze met een periodieke gift, want culturele periodieke giften zijn voor 125% aftrekbaar. Zo betaal je dus netto minder dan de helft. Zie ook hier.

En het verhaal dat Lonneke schreef over een natuurcamping in Portugal die door bosbrand is verwoest raakte me. Dus heb ik op die site ook nog een stukje ziel afgekocht. Zelf doneren? Dan kan hier.

9 opmerkingen:

  1. Ik betwijfel of deze crisis echt anders is dan andere. Ook nu komt de oorzaak van buitenaf en ook nu begint de crisis met economische krimp en zitten we dichtbij deflatie. De oorzaak was misschien een bijzondere maar het effect van de crisis is denk ik niet veel anders dan anders. Met mate consumeren is sowieso een goed idee. Ik doe het al jaren en het geeft zoveel vrijheid !

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Daar heb je gelijk in. Het verschil is dat we op dit moment nog niet echt in een financiele crisis zitten, maar vooral nog in de "oorzaakfase", en die slaat vooral neer op bepaalde bedrijven die er niks ana kunnen doen. Fijn dat steeds meer mensen consuminderen!

      Verwijderen
    2. Helemaal mee eens geld is tijd. Ik ben ook erg benieuwd of het echt doorslaat als echte crisis of dat we gewoon doorgaan alsof het 2019 was waardoor het effect minimaal zal zijn. De beurs bijv is er al over uit, ook vandaag weer vliegt hij omhoog. Maar de vraag is of dat terecht is of vals optimisme. Ik ben erg benieuwd.

      Verwijderen
  2. Meer dan vroeger koop ik nu bij de kleinere winkels, om ze er doorheen te helpen. Ik spendeer niet méér, maar anders. Die grote ketens maar even wat minder. Helaas wordt het straatbeeld toch voornamelijk door dezelfde grijze soep van franchiseketens bediend.

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Wij hebben tijdens de corona crisis gewoon door gegaan met investeringen in onze woning. In plaats van nieuwe kozijnen en glas kochten wij snel zonnepanelen voor op het dak. Een elektrische auto (lease stond al dec 2019 gepland) en een laadpaal gekocht voor thuis. Maar dit waren wij voor de crisis ook van plan. Door consumeren kan je in de toekomst minder geld uitgeven aan bijvoorbeeld energie door je woning beter te isoleren.

    Maar wij gaan ook niet naar een terrasje nu, deden wij ervoor ook niet. Uit eten doen wij maar een paar keer per jaar. Boodschappen zijn duurder geworden en je moet in het ov en op mijn werk mondkapjes dragen, maar van de crisis hebben wij tot nu toe geen last.

    BeantwoordenVerwijderen
  4. We maken in deze periode wat vaker gebruik van een lokaal terrasje of restaurantje. Dat hebben we in de weken van lockdown niet gedaan, dus in die zin consumeren we wat meer. Wanneer de horeca massaal failliet zou gaan, wordt het wel erg stil om ons heen

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Deze reactie is verwijderd door de auteur.

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Leuk stuk en ik kan me vinden in je redenering. Wij hebben niet meer uitgegeven om de ondernemers te steunen. Wel hebben we nog steeds veel lokaal gekocht en bij kleine ondernemers. Ik heb het sportschooltje waar ik train wel gezegd dat ik geen refund hoef voor de maanden dat ik er niet terecht kon, ik zou het namelijk jammer vinden als zij het in deze tijd niet zouden redden.

    BeantwoordenVerwijderen
  7. Ah wat lief zeg! Zullen ze blij mee zijn. Ook met de morele steun van al die mensen die bereid zijn om ze te helpen.

    BeantwoordenVerwijderen