zondag 31 maart 2019

Pijnlijk ervaren hoe krom ons belastingstelsel is..

Ik heb helemaal geen moeite met belasting betalen, zolang de regels duidelijk een rechtvaardig zijn. Over rechtvaardigheid valt veel te discussieren, maar onze belastingregels zijn absoluut niet duidelijk

Dit jaar werd ik bij de belastingaangifte er pijnlijk aan herinnerd hoe krom ons belastingstelsel is. Ik heb het afgelopen jaar 730,- aan goede doelen gegeven en kan ik dit jaar de taxatiekosten voor het uitkopen van m'n ex aftrekken van de belasting. Maar wat schept mijn verbazing? Ik moet nog steeds belasting bijbetalen!

Hoe komt dit? Twee jaar geleden heb ik al een keer laten zien hoe onze inkomstenbelasting is opgebouwd. In het kort: eerst heb je 4 schijven, van grofweg 37%, 42%, 42% en 52% (waarom 2 schijven 42% hebben is weer een heel ander verhaal):


Maar blijkbaar vonden ze het niet eerlijk dat mensen bij de eerste euro al meteen belasting moeten betalen, dus hebben ze afgemenen heffingskorting ingevoerd:
Als je tussen de 0 en 7000 per jaar verdient betaal je dus 37% belasting, maar dat krijg je direct via de algemene heffingskorting terug. Dus feitelijk beginnen we met een soort nulde schijf. Maar nu komt het kromme: als je meer gaat verdienen, dan worden de algemene heffingskorting langzaam afgebouwd. Dus voor elke euro die je meer verdient, krijg je minder toeslag. Onder de streep betekent dit dat je voor elke extra euro dus meer belasting moet betalen. In de zone 20.000-70.000 salaris is het dus extra ongunstig om meer te gaan verdienen. Met andere woorden: dit komt bovenop de marginale druk:
Vervolgens komt de arbeidskorting. Weer zo'n vage knop, maar deze geldt alleen over daadwerkelijk gewerkt salaris dus niet voor bijtellingen van leaseauto's enzo. Die ziet er als volgt uit:

Deze korting kickt dus iets later is, en wordt over een heel lang traject afgebouwd. Het kromme is dat de arbeidskorting pas een stukje na de maximale algemene heffingskorting begint. Dus krijgen we fantastische knikken in onze grafiek:

En wat heeft dat met de belastingaangifte te maken?
Ik werk 32 uur in de week in loondienst en nog gemiddeld 5 uur in de week als freelancer op een school. De inkomensbelasting geldt over het totaal verdiende salaris. Als je twee bazen hebt, dan kan je aangeven welke baas de heffingskortingen toepast. Als beide werkgevers dit zouden doen, dan zou je veel te weinig belasting betalen, met een grote naheffing als gevolg. Dus past de loondienst de heffingskortingen doe en de school niet.
Maar nu komt het probleem: de algemene heffingskorting en arbeidskorting worden op een gegeven moment afgebouwd. Als ik alleen in loondienst zou werken, dan zou ik ongeveer het maximum krijgen, maar als ik het schoolwerk erbij tel, krijg ik minder korting. De school weet natuurlijk niet hoeveel in in loondienst werk, dus zij kunnen hier geen rekening mee houden.
Het gevolg is dus dat ik achteraf dit verschil moet terugbetalen. Zucht...

Ik heb helemaal geen problemen met belasting betalen. Over wie de sterkste schouders hebben om de zwaarste lasten te kunnen dragen mogen de meingen verschillen. Links wil dat de rijkere meer betalen, rechts wil een vlaktaks: iedereen betaalt evenveel:

En wat doen we in Nederland? Zoiets:
Er is toch geen enkel beleid dat zulke grafiek kan verdedigen? En als het alleen maar schijven zijn was er wel mee te leven, maar door inkomensafhankelijke heffingskortingen (het woord alleen al) Is ons systeem totaal ondoorgrondelijk geworden. Als programmeur zou ik zeggen: refactoren die wet!



Zie ook:

Rara, wie profiteert er van het nieuwe belastingplan (2015)
van 4 naar 2 schijven? we hebben er nu al 8! (2017)
Ons belastingstelsel kan blijkbaar nog ingewikkelder (2017)

10 opmerkingen:

  1. Hmm, ik vind dat je niet naar de marginale druk-grafiek mag kijken en dan mag zeggen dat de belasting in Nederland zo werkt.

    Je zou meer naar de Totale belastinggrafiek moeten kijken, en dan desnoods daar weer een grafiek van moeten tekenen van hoeveel procent belasting je betaalt bij een bepaald inkomen.

    Dan zie je dat iemand met 10.000 euro inkomen ongeveer 1000 euro belasting betaalt, is 10% van z'n inkomen. Iemand met 20.000 euro inkomen betaalt misschien 8% belasting (en ja, het is misschien een beetje gemeen dat dat nét een lager percentage is dan bij iemand die maar 10.000 euro verdient, maar het scheelt toch niet veel). Iemand met 40.000 euro inkomen betaalt 30% belastingen en iemand met 80.000 euro inkomen betaalt 40% belasting. Dat lijkt toch aardig op een combinatie tussen de blauwe en de rode lijn in jouw eennalaatste grafiek.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Ik kom dan op:

    10.000 euro inkomen 929 euro belasting 9% belasting
    20.000 euro inkomen 1.721 euro belasting 8,6% belasting
    30.000 euro inkomen 5.739 euro belasting 19% belasting
    40.000 euro inkomen 10.412 euro belasting 26% belasting
    50.000 euro inkomen 15.331 euro belasting 31% belasting
    60.000 euro inkomen 20.278 euro belasting 34% belasting
    80.000 euro inkomen 31.092 euro belasting 39% belasting
    100.000 eu inkomen 42.100 euro belasting 42% belasting
    150.000 eu inkomen 67.975 euro belasting 45% belasting

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Bedankt voor je reactie. Als je de overall belasting neemt klopt het inderdaad best aardig, dus we hebben een redelijk genivelleerd systeem. Maar als je naar de details kijkt, dan zie je effecten die niet te geargumenteren zijn, moeilijk te berekenen zijn en bovenal onterecht zijn.
      Mijn stelling is dan ook dat we de effecten die we met heffingskorting en arbeidskorting enzo willen bereiken prima met alleen 4 of zelfs minder schalen kunnen bereiken.

      Verwijderen
  3. Binnenkort heb ik lang genoeg adem gehaald om de AOW leeftijd te bereiken. Mijn ABP pensioen en AOW leveren me bijna netto 2800 op. Maar als ik mezelf nog 500 netto extra wil uitkeren, dan moet ik ook opeens veel meer betalen. Uitkeren uit de stamrecht bv die ik eind 2013 afsloot.
    Daarom kee ik mezelf minder geld uit in het begin, want ik moet mezelf wel uitkeren, maar ik ga geen dief worden.
    Ooit gaan die treden anders worden. Het rendement is beroerd, iets van 1300 afgelopen jaar op ruim twee ton.
    Dat gaat alleen maar achteruit, dankzij Brussel. De banken worden gecompenseerd binnenkort voor het negatieve rendement.
    Dat de pensioenen in Brussel zitten en verplicht worden van die waardeloze staatsleningen aan te kopen, daar baal ik van.
    Tuurlijk is mijn pensioen fijn, ik geef zelfs een uitgebreide lunch voor 25 mensen in een mooie locatie, het is dan 1100 meer dan ik nu heb, je hoort me als consuminderaar en geen vrek niet klagen.
    Maar dat ik wederom als single aan het kortste eind trek, irriteertme mateloos.

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Amen. En wat te denken van talloze toeslagen, gemeentelijke regelingen etc. die ook - meestal met de beste bedoelingen - inkomensafhankelijk zijn gemaakt. Het probleem zit hem in een combinatie financieel/wiskundig/economisch zeer matig onderlegde politici en bestuurders icm het ontbreken van een verplichting om nieuwe maatregelen eerst aan een BET (bedrijfseffectentoets) te onderwerpen.

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Al een aantal jaar lees ik je site met veel plezier. Met name aan je spaarhypotheek berekeningstool heb ik veel gehad, deze heeft me dan ook al het nodige bespaart.

    Zelf ben ik recentelijk m'n eigen blog begonnen, hierop deel ik mijn pogingen op het pad naar financiële onafhankelijkheid en de manieren waarop ik dit gestaag probeer te bereiken.

    In één van m'n artikelen behandel ik een programma/website die kan helpen met het invullen van de belastingaangifte, op dit moment mosterd naar de maaltijd maar misschien dat je er in het vervolg wat aan hebt.

    Verder probeer ik zelf zoveel mogelijk te besparen op m'n vaste lasten, dit lijkt om kleine bedragen te gaan. Maar vele kleine maken ook een grote.

    Blijf ons vooral verrassen met je fijne stukken en handige tools!

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Ik zie het anders, namelijk gewoon als een verkooppraatje. De belastingdienst suggereert een tarief van 52%. Zelf reken ik altijd met 56%. Gewoon een verkoop truc... waarbij het gunstig lijkt om wat bij te verdienen, terwijl dit in de praktijk niet zo is. Ach ja... soort van kleine lettertjes lezen.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. dit is het waarschijnlijk ook: afbouw van arbeidskorting kraait geen haan naar, maar als je het belastingtarief zou verhogen staan alle CEO's op het Malieveld.

      Verwijderen