Afgaande op de woord-van-het-jaar-verkiezing schijnt dit jaar beheerst te zijn door een of ander virus. Aan het einde van dit jaar wil ik dit jaar in een groter perspectief plaatsen. Want op het gebied van wetenschap zijn er enorm veel dingen gebeurd die over pakweg 10 jaar ons leven gaan helpen. Laat ik er twee onderzoeksgebieden uitpakken die mij heel erg interesseren:
Kweekvlees
In 2013 werd in Maastricht de eerste hamburger in een lab gekweekt,
op basis van een paar stamcellen die in een pertischaaltje verder
groeiden. Ondertussen heeft de wetenschap niet stilgezeten en zijn er
een vijftal bedrijven verspreid over de wereld die hier mee bezig zijn. Op 3 december werd voor het eerst kweekkip verkocht in Singapore. Nederland kan niet achterblijven, dus op 30 januari is er een motie aangenomen om onderzoek naar kweekvlees te stimuleren. Maar het gaat niet alleen om vlees: in november is het bedrijf Perfect Day begonnen met de verkoop van veganistische roomijs. Het gaat hier niet om een vaag soja have aftreksel, maar Perfect Day bootst het proces vna een koe na door middel van fermentatie met microbiotica. Ook Jaap Korteweg, alias de vegetarische slager, probeert hetzelfde met zijn Those Vegan Cowboys. Ten slotte is Kipster bezig met een veganistisch ei, met hetzelfde principe: gebruik dezelfde ingrdienten als normaal (granen/gras enz), maar vervang de kip door een laboratorium. Met dierendag 2021 kunnen we genieten van veganistische "Veggs".
En waarom is dit zo belangrijk? Een groot deel van de problemen op aarde (klimaatverandering, stikstof, watertekort, voedseltekort, energietekort, verspreiding van ziektes, afname biodiversiteit) worden voor een groot deel veroorzaakt door de veeteelt. Dit probleem lossen we niet op met vaccinaties, voedselpakketten, CO2 afvangen of Tesla's. Met het synthetiseren van dierlijke producten pakken we de problemen bij de bron aan.
Mijn expertise zit niet in de voedingsindustrie, dus ik kan ik van weinig hulp betekenen. Maar om toch een steentje bij te dragen, ga ik deze januari meedoen met Veganuary: een maand geen dierlijke producten proberen te gebruiken. Wie doet er mee?
Ruimtevaart
Op het gebied van ruimtevaart is dit een van de spannendste jaren in
decennia. In de jaren negentig was ik jaloers op mijn vader, omdat hij
de spanning van de eerste maanlanding had meegemaakt. Ik moest het doen
met een saai tijdperk van spaceshuttlemissies die af en toe een
satellietje afzette. 2020 is het jaar waarin de ruimtevaart echt weer op
stoom is beginnen te komen. Het mooie van de nieuwe "wedloop" is dat er
veel landen meedoen, en zelfs commerciele bedrijven.
Nadat de Russen voor het laatst in 1976 een stukje maan terug naar de aarde terugbrachten, zijn het nu de Chinezen die op 16 december met de Chang'e 5 missie een stukje terugbrachten. En het was Japan die op 5 december een stukje van de asteroide Ryugu veilig terugbrachten met de Hayabusa2 missie. En NASA dan? Die nam op 28 oktober een sample van de asteroide Bennu met de OSIRIS REx missie. We moeten alleen nog drie jaar wachten voordat deze missie terug op aarde is. Ondertussen hebben NASA, Canada en Europa de James Webb Space telescope afgebouwd, die de Hubble moet gaan vervangen, en last but not least, heeft SpaceX als eerste commerciele partij mensen in een baan om de aarde gebracht, na een periode van 9 jaar dat de Verenigde Staten niet in staat was om zelf mensen naar de ruimte te sturen. Dit jaar zijn er zelfs al twee Dragon-2 capules naar het ISS vertrokken.
2021
wordt het jaar waarin de James Webb Space Telescope eindelijk de ruimte
in zal gaan, en zullen er grote stappen worden gezet in de ontwikkeling
van Starship. Deze
nieuwe wedloop van verschillende landen en commerciele partijen zal
ruimtevaart veel goedkoper maken, waar we in de toekomst veel voordeel
van zullen zien. De komende jaren zal internet werelddekkender worden en
kunnen we de Aarde beter monitoren, maar in de toekomst zal de
ruimtevaart ook oplossingen voor energie- en grondstoftekorten geven.
Virussen of niet: we gaan een interessante tijd tegemoet. De allerbeste wensen voor 2021!