Bereken de boete bij annuitaire hypotheekrente afkopen

Vorige week vertelde ik dat ik de rente van een annuitaire hypotheek had afgekocht, en wat het effect op de maandelijkse kosten waren. Bij het afkopen gaat het natuurlijk niet alleen om het eindresultaat, maar ook om hoeveel boete je moet betalen. Laat ik er vandaag eens verder op in gaan.

Bij het vastzetten van de hypotheekrente ga je een lange termijn afspraak aan met een hypotheekverstrekker. Als je tussendoor besluit om het contract te wijzigen, dan is het logisch dat de hypotheekverstrekker een compensatie wil. Deze wordt als volgt berekend:

Allereest mag je bij veel hypotheken een vast percentage per jaar boetevrij aflossen. Dit percentage is typisch 10%. Aangezien je dit deel boetevrij mag aflossen, wordt hier ook gene boete over gerekend als je de rente gaat wijzigen. Dit percentage wordt genomen over de oorspronkelijke hypotheeksom, niet over de huidige hypotheeksom. Het is gunstig om van te voren al extra te hebben afgelost, want dan heb je relatief een groot boetevrij deel. Van een hypotheek van 100.000 mag je typisch 10.000 boetevrij aflossen. Als er al een groot stuk is afgelost, waardoor je bijvoorbeeld nog maar 50.000 over hebt, dan heb je dus eigenlijk 20% boetevrij. 

Aflossen loont hier dus, maar bij voorkeur niet in het jaar dat je de rente gaat afkopen, wnat dan gaat het van je boetevrij deel af. Voorbeeld: van die hypotheek van 100.000 is 10.000 boetevrij, maar als in dat jaar al 3.000 is afgelost, dan wordt voor de bereking van de rente afkopen slechts 7.000 boetevrij geteld. Een jaar later geldt "nieuwe ronde, nieuwe kansen", dus dan geldt wel weer gewoon de 10.000.

Hieronder zie je een ander voorbeeld in praktijk:

Vervolgens gaat de hypotheekverstrekker berekenen hoeveel rente ze zullen mislopen over dit bedrag. Hierbij kijken ze voor de resterende rentevaste periode hoeveel rente ze zouden ontvangen, en hoeveel rente ze gaan ontvangen als de huidige marktrente wordt gebruikt. Het verschil is het bedrag dat ze mislopen. Dit is geen eenvoudige berekening, want een annuitaire hypotheek wordt steeds kleiner, en wordt er dus steeds minder rente betaald. 

Maar het wordt nog een beetje ingewikkelder: je gaan dit bedrag indexeren naar nu. Wat bedoelen ze daarmee? Als je iets koopt op afbetaling, dan moet je vaak uiteindelijk meer betalen, omdat je later betaalt dan oorspronkelijk de bedoeling. Er wordt een rentepercentage meegenomen. In het geval van rente afkopen is het tegenovergestelde het geval: je betaalt de rente vooruit! En hoe eerder je betaalt, hoe goedkoper het is. Om het juiste bedrag te krijgen, wordt elke rentebedrag dat je zou moeten betalen gecorrigeerd met de huidige rente, dus de marktrente. 

Als je dit allemaal doet, dan krijg je dus het volgende:

Zelf proberen? Klik hier

Nu weten we dus hoeveel de nieuwe premie gaat worden en hoeveel boete we moeten betalen. De vraag is of het hele verhaal rendabel is. Hierover binnenkort meer.

Zie ook:

Annuitaire hypotheekrente afkopen

link naar de tool

Annuitaire hypotheekrente afkopen

In 2019 heb ik al een keer van een stuk hypotheek de rente afgekocht, een investering die bijna 7% rente opleverde. In dat geval ging het om een stuk aflossingsvrije hypotheek dat van 5.1% naar 1.39% ging. Dat smaakte naar meer, dus heb ik vorige maand dit nogmaals gedaan, maar dan voor een annuitair deel. Nu merk ik het voordeel van meerdere kleinere hypotheken: ik kan de investeringen spreiden. 

Destijds heb ik een rekentool gemaakt voor het afkopen van aflossingsvrije hypotheken. Annuitaire hypotheken zijn een heel stuk ingewikkelder, dus dit vraagt om iets meer inspanning voor een tooltje en ook om een serie van blogartikelen. Hopelijk lukt het me om over een paar weken een tooltje af te hebben waarin alles berekend kan worden. Deze week beginnen we met het effect van het afkopen. Hieronder zie je mijn maandlasten: 

Halverwege 2019 is vanwege de scheiding de aflossingsvrije hypotheek gesplitst in een deel aflossingsvrij en een deel annuitair, beide 5.1%. Eind 2019 heb ik de rente van het rode aflossingsvrije deel afgekocht, en je ziet het rode deel meteen ongeveer 3 keer zo klein worden. Dit jaar heb ik het oranje annuitaire deel afgekocht, maar de grafiek zakt maar een beetje, terwijl de nieuwe rente zelfs lager is. Hoe zit dat?

Het principe van een annuitaire hypotheek is dat de (bruto) kosten elke maand constant zijn, en dat op het einde van de periode de hele hypotheek is afgelost. Op het begin is de hypotheek nog hoog, dus betaal je veel rente, en op het einde van de hypotheek is het de bedoeling dat hij bijna is afgelost, dus dat je minder rente betaalt. Als je elke maand evenveel wilt betalen, dan zal je dus op het begin veel rente betalen en weinig af kunnen lossen, en op het einde is het andersom. 

Na een hoop rekenwerk komt er dit uit voor het verloop van de hypotheek en de maandlasten:

Deze grafiek kan je interactief zelf maken met deze tool. In de onderste grafiek zie je dat de maandelijkse aflossing (zwart) elke steeds groter wordt. Dit is mogelijk omdat er elke maand steeds minder bruto hypotheekrente betaald hoeft te worden (rood). En samen is het precies constant. In Nederland hebben we natuurlijk het fenomeen hypotheekrenteaftrek (HRA), waarbij het rentedeel aftrekbaar is van de belasting. Deze aftrek is afhankelijk van je inkomen en WOZ waarde (EWF), en daarom zeer onderheving aan politiek gekrakeel, vandaar dat de grafiek wat gekke sprongetjes heeft.

Van gebeurt er nu als de rente ineens veranderd naar 1.35%. Bij het verloop van de hypotheek zie je dat de grafiek minder bol wordt, maar meer linear. Het gevolg is dus dat er meer wordt afgelost:

Bij de maandelijkse lasten zie je dat het aflossingsdeel dus flink omhoog gaat. de rente gaat omlaag, maar, in totaal dempen deze effecten elkaar dus uit. Om het effect te zien van meerdere rentes, heb ik de initiele maandlasten uitgezet in een grafiek:

Als de rente 0% is, dan is de berekening gemakkelijk: je betaalt geen rente, en elke maand los je 1/360 deel van de hypotheek af. Naarmate de rente stijgt, wordt het totale bedrag groter, maar niet zo snel als bij een aflossingsvrije hypotheek, want in de eerste mand los je minder af als de rente meer is. De rode lijn is wat je netto totaal betaalt, en zoals je kan zien verandert dit bedrag nauwelijks als de rente toeneemt.

Conclusie: het veranderen van de rente van een annuitaire hypotheek heeft heel weinig effect op je maandlasten. Het voordeel zit dus nauwelijks in het verlagen van maandlasten, maar vooral dat de aflossing sneller gaat. Eens kijken of ik de komende weken kan berekenen of deze investering de moeite waard is.

Zie ook:

Mijn plan dat 6.79% rente oplevert 

Lineaire /annuitaire hypotheektool

Tv apparatuur wegwerken

Sinds ik afgelopen juli ben gestopt met lesgeven heb ik elke donderdag tijd om te doen wat ik wil. Dus de laatste tijd heb ik veel klusjes gedaan. Het zijn vaak kleine klusjes, omdat de grote klusjes gelukkig al gedaan zijn. Nouja, alle grote klusjes, ik heb nog wat grote wensen die ik blijf uitstellen. En als excuus om er niet aan te beginnen, doe ik al deze kleine dingetjes. Maargoed, het is ook fijn als er kleine klusjes worden gedaan.

In 2015 heb ik ons televisiemeubel verruild voor een simpel plankje naast de televisie. Dat was de tijd dat de videorecorder de deur uitging, en we alleen nog een DVD speler, een mediabox en een telefoon hadden. Ondertussen heb ik de mediabox en de vaste lijn ook de laan uitgestuurd. De DVD speler wordt ook nog zelden gebruikt, dus eigenlijk blijft de raspberrie pie en de losse HDMI kabel voor een laptop over.

Zo zag het er dus uit:

Het stoorde me aan vele kanten: het plankje hing in de weg, de boekenkast ernaast staat helemaal niet handig, want je kunt heel moeilijk bij de onderste boeken, en het is in zijn geheel heel rommelig. 

Dus heb ik de thermostaat verplaatst, het plankje weggehaald en de kast op die plek gezet. Die ziet er al een stuk rustgevender uit:

Het enige probleem is waar ik mijn raspberrie pie laat om televisie te kijken. Ik had een gat gemaakt in de kast, zodat alle kabels enzo in een vakje kunnen liggen. Het nadeel is dat het een behoorlijk rommeltje is:

Dus kwam ik op het idee om een "dubbele bodem" te maken in een van de plankjes in de kast. Ruim een jaar geleden heb ik het televisiekastje op de slaapkamer weggehaald. Gelukkig gooi ik zelden hout weg, dus kon ik dit hout gebruiken:

Dit is het idee:

De raspberrie pie en de verdeeldoos liggen nu in de dubbele bodem. Door middel van een klein gat in de boden kan je de schakelaar van de verdeeldoos omzetten, en start de raspberrie pie automatisch op. Het draadloze toetsenbord wewrkt prima door het hout heen. Na een schilderbeurt zie je nauwelijks dat het niet origineel bij de kast hoort (behalve voor mensen die de Ikea collectie te goed kennen):

Ziezo, een heel stuk rustgevender: geen uitstekende kasten, plankjes of kabels meer!

2020: gelukkig hebben we de financiele cijfers nog

2020 is voorbij...maar gelukkig hebben we de financiele cijfers nog. 2020 is voor mij het eerste volledige jaar zonder echtgenote (nouja, sinds 2010 dan), dus altijd interessant hoe ik het er in mijn eentje van af breng. Het was een jaar waarin ik stopte met lesgeven, dus voor 20% met pensioen ging. En natuurlijk was het een jaar waarin de vakanties in eigen land bleven, en waarin ik eigenlijk nauwelijks iets nieuws kocht.

Eind 2019 had ik op de valreep een stuk hypotheekrente afgekocht, waardoor mijn saving rate een duikeling maakte. Afgelopen maand veerde de jaarlijkse gemiddelde saving rate weer terug, en was ik op weg naar een persoonlijke saving rate record...ware het niet dat ik op de valreep nogmaals een stuk rente heb afgekocht (hierover binnenkort meer). Zo eindig ik dus met een jaarlijkse saving rate van rond de 49%:

(blauw is maandelijkse saving rate, rood is het jaarlijkse gemiddelde)

Dankzij deze saving rate (en ook dankzij de toename van WOZ waarde) zag ik het eigen vermogen ook aardig stijgen. Begin 2020 stond mijn relatief eigen vermogen (eigen vermogen gedeeld door jaarlijkse uitgaven) op net iets boven de 100%, dus ik zou had het op mijn eigen vermogen ongeveer tot nu kunnen uitzingen (dan kan ik wel eerst wat stenen moeten verkopen). Op dit moment staat dit al op ruim 200%, dus ruim twee keer mijn jaarlijkse uitgaven. Klinkt misschien leuk, maar een beetje fire mens heeft minimaal 25 keer zijn jaarlijkse uitgaven.... Hoe dan ook, het gaat de goede kant uit.

Ten slotte hebben we nog de passieve inkomsten. Doordat ik in maart veel ETF's had gekocht (die ik overigens al weer heb verkocht, maar enkele aandelen hou ik wel aan) waren de passieve inkomsten behoorlijk hoog. Als ik de passieve inkomsten deel door de uitgaven, dan kom ik dit jaar uit in de orde van 16%. Eenzesde van mijn uitgaven zijn dus al "gratis" gedekt. Overigens tel ik de rente van de spaarhypotheek ook mee als passieve inkomstenbron. Hieronder zie je welke passieve inkomstenbronnen ik meetel:

Wat dit jaar in petto heeft? Ik heb eigenlijk vooral grote plannen om mijn huis te gaan verbeteren, dus wellicht zal de saving rate een beetje achterblijven in 2021...

zie ook:

overzicht van saving rate/eigen vermogen etc