donderdag 30 december 2021

Gebakken lucht 2.0: NFT's

Na de cryptocurrency zijn we aanbeland bij het volgende niveau van gebakken lucht: NFT's oftewel non-fungible tokens. Waarom zijn NFT's de overtreffende trap van gebakken lucht?

-nerd warning ON-

De blockchain technologie van cryptocurrency is heel krachtig en veelzijdig. Je kunt er niet alleen transacties mee opslaan, maar in principe alle soort informatie. Hoe gaat het in zijn werk? Stel je schrijft een gedicht. Voeg aan dat gedicht nog een persoonlijk code toe dat je met niemand deelt. Vervolgens maak je een hashcode van dat hele zwikje, en dat code zet je op een blockchain. Het leuke van hashcodes is dat ze slechts in een richting werken: je kunt wel van het gedicht+code een hashcode maken, maar van de hashcode kan je niet ontcijferen welk gedicht+code erachter zit. En als later iemand jouw gedicht gebruikt, kan jij dus altijd bewijzen dat jij het al eerder hebt gemaakt, want jij hebt het persoonlijke code dat het juiste hashcode kan veroorzaken die in de blockchain staat. Dit truukje werkt niet alleen met een stuk tekst, maar in principe met elk digitaal bestand.

-nerd warning OFF-

Ideaal voor het bewaken van intellectueel/artistiek eigendom dus. Maar net als dat "bitcoin is een handig betaalmiddel" werd geinterpreteerd als "bitcoin is een supergoede belegging", is "blockchain is handig voor bewaken van intellectueel eigendom" geinterpreteerd als "intellectueel is een supergoede belegging". 

En zo is het NFT circus ontstaan. NFT staat voor Non Fungible Token, simpelweg een uniek certificaat. 

Nos op 3 legt het uit als: "iedereen kan een kopie van de nachtwacht hebben, maar er is maar een echte nachtwacht met een geschatte waarde van 500 miljoen." Dit is niet echt een eerlijke vergelijking. De echte nachtwacht is meer dan een plaatje, maar bestaat een gigantisch zeventiendeeuws doek, met al zijn lagen verf en het verleden wat er aan vast hangt. Voor een betere vergelijking moet je naar de conceptuele kunst. 

Een van de bekendste recente conceptuele kunststukken is "Comedian", ook wel "banaan met ducttape tegen de muur" van Maurizio Cattelan uit 2019

bron:wikipedia

Dit kunstwerk bestaat uit idee "plak een banaan met dutcttape tegen de muur" en is ongeveer 120.000 euro waard. Iedereen kan een banaan tegen de muur plakken. Dit is zelfs niet verboden. Maar dan heb je nog steeds niet het kunstwerk van Maurizio. Dat heb je alleen als je 120.000 euro hebt neergeteld. Waarschijnlijk krijg je er een leuk certificaatje bij. En dankzij NFT's hoeft dat dus geen papieren certificaatje meer te zijn, maar een digitale in de blockchain.

Een lokaler voorbeeld is de pindakaasvloer van Wim T Schippers, die hij voor 30.000 euro aan Boijmans Beuningen verkocht.

Waarom zijn deze kunstwerken zoveel waard? Kunst is altijd een geliefd verzamelobject geweest van rijken. En vaak tot ergernis van kunstenaars, die de kunst maken om een bepaald gevoel mee uit te drukken. De conceptuele kunst is juist ontstaan uit het feit dat kunstenaars niet wilden dat hun kunst een speelbal van speculanten zou worden. De rest is geschiedenis: conceptuele kunst is een big business geworden. 

Herken je de parallel met blockchain? Nadat "onverhandelbare kunst" juist heel veel geld waard is geworden, is de "munteenheid die niet kan worden beinvloed en speculatievrij is" de veroorzaker van de grootste tulpenmanie sinds, tja de tulpenmanie zelf. En nu is de parallel bij elkaar gekomen tot NFT: kunst op een blockchain. Met als verschil dat de wereld niet een kleine rijke elite bevat die zich kan bezighouden met zulke flauwekul, maar heden ten dagen zijn er miljoenen mensen die wat geld over hebben voor een investering of een certificaat om trots aan vrienden te kunnen laten zien. 

En wat krijgen we dan? De Vlaamse wielrenner Wout van Aert verkocht 3 van zijn overwinningen voor een slordige 15.000 euro per stuk. Voor dit bedrag kom jij niet op de erelijst in plaats van Wout van Aert, krijg je niet zijn bezweette wielershirt of de trofee die hij van de rondemissen kreeg. Nee, je krijgt alleen een digitaal certificaat, en daar moet je het mee doen. Wout is bijna een halve ton rijker, blijft gewoon de winnaar en lacht je uit met je zielige certificaatje.

Wat nog meer? De eerste tweet is verkocht voor 2,9miljoen dollar. Iedereen mag deze tweet nog steeds zovaak als hij wil retweeten, dus wat je voor dit bedrag koopt is de vraag. En zo kunnen we eindeloos doorgaan.

En daar zit het grote verschil tussen conceptuele kunst en NFT's: de aankoop van een kunststuk als de pindakaasvloer geeft jou als enige museum ter wereld de mogelijkheid om een pindakaasvloer te tonen. Bij NFT's is dat (meestal) niet. Het andere verschil is de schaarste: conceptuele kunst is een klein kringetje, maar nu iedereen zijn eigen scheet als NFT verkoopt is er weinig unieks meer aan. Nu heeft de koper van een overwinning van Wout van Aert nog het gevoel dat hij iets unieks heeft. Maar wat als alle wielrenners dit gaan doen? 

Kortom: NFT verdient met recht de titel "overtreffende trap van gebakken lucht".

De grote vraag is: wanneer klapt de bubbel? Ik heb al vaak voorspellingen gedaan over het klappen van de cryptobubbel. In die voorspellingen ging ik er van uit dat de mensheid om de zoveel tijd veel bij zinnen komt. Ik denk dat ik daar de optimistisch was. Als ik de geschiedenis van de conceptuele kunst bekijk, zie ik dat we weinig hebben geleerd. Zolang onze overheden bakken geld blijven bijdrukken dat vooral naar een superrijke bovenlaag vloeit, zijn er mensen die graag willen investeren in tulpenbollen. Vrije markt is wat de gek er voor geeft, en zolang er gekken zijn, geven ze er geld voor. 

zie ook:

dinsdag 21 december 2021

Houden alle financiele influencers zich aan de regels?

Vandaag stond er een bericht in het nieuws dat financiele influencers, of "finfluencers" zich niet altijd aan de regels houden. De regels die overtreden worden gaan vaak over de transparantie (is het duidelijk dat de influencer geld krijgt voor dit advies) en over authoriteit (mag deze persoon eigenlijk wel advies geven).

Ik vind dit een best interessant onderwerp, en het lijkt me interessant om een paar finfluencers onder de loupe te nemen. 

Renee Lamboo (porterenee.nl)

Renee timmert flink aan de weg als financial influencer. Sterker nog, Renee stoort zich ook aan de "financiele cowboys". Maar heeft ze recht van spreken? 

Allereerst: transparantie. Ze schrijft vaak over een algemeen onderwerp, maar op het einde blijkt dat het eigenlijk reclame is voor een bepaald merk. Een voorbeeld is "3 redenen om volgend jaar te beginnen met beleggen". Vervolgens komen er 3 open deuren waarom je moet beleggen, en pas bij reden 3 komt de aap uit de mouw: beleggen is niet alleen gemakkelijk, maar voorals als je dat bij [het bedrijf die haar artikel betaalt] doet. Het artikel eindigt met: "Dit artikel is een samenwerking met [blabla]. De inhoud is 100% PorteRenee".

Is dit transparant? Als lezer heb ik op deze link geklikt omdat ik graag open deuren goede redenen wil vinden om te beleggen. In zulke algemene uiteenzetting verwacht ik vervolgens hooguit een overzicht van meerdere aanbieders. Het was fijn geweest als de disclaimer bovenaan had gestaan, dat had mij een hoop gelees gescheeld.

Dan het tweede puntje: authoriteit. Als ik op het linkedin account kijk van Renee, dan zie ik weinig financiele achtergrond, maar vooral veel schrijfervaring:

Op haar blog noemt ze zichzelf geen financieel expert, maar iemand die door schade en schande wijs is geworden. Maar elke keer als ze langskomt in de krant of in de Viva, wordt ze wel geintroduceerd als "financieel expert". 

Oordeel: onder het motto "wie zonder zonde is werpe de eerste steen": ik vind dat ze niet geheel vrijuit gaat bij de klachten van AFM.

Adine (Lekkerlevenmetminder.nl)

Net als Renee heeft Adine nul financiele achtergrond, en is ze in haar studietijd vooral bezig geweest met talenstudies:

Wel gaat ze er prat op dat je haar mag aanspreken met drs. Ze is werkelijk de enige persoon die ik ken op linkedin die dit doet. Ik heb niet het idee dat dit bevordelijk is voor je aanzien, maar dat terzijde.

Haar blog artikelen hebben een iets andere insteek dan bij Porterenee. Een typisch voorbeeld is "[merknaam] Review 2021: mijn ervaringen met indexbeleggen". De titel is in ieder geval niet suggestief: het is geen algemene clickbait die me uiteindelijk richting een bepaald bedrijf moet dirigeren. Van de andere kant: nergens wordt expliciet vermeld dat het hier om een affiliate gaat. Wel staat eronder een algemene disclaimer: "Deze post kan affiliate-links bevatten. Dit betekent dat ik een commissie krijg als je iets via deze links koopt. Uiteraard kost dit jou niets extra's (soms is het zelfs voordeliger!) en kun je erop rekenen dat ik alleen links opneem van websites of producten waar ik zelf 100% achter sta. Gebruik je deze links voor je overstap, aanmelding of aankoop? Dank je! Je helpt mij dan weer om nóg meer mooie content te kunnen maken!"

Dit doet me altijd een beetje denken aan merken die op al hun verpakkingen dingen zetten zoals "kan sporen van noten bevatten" en "serveersuggestie": liever teveel indekken dan teweinig, waardoor je als consument nog geen idee hebt wanneer je moet opletten en wanneer niet. Transparant? Ik vind van niet.

Ook op het gebied van advies gaat Adine erg ver. Nog even een citaat uit het nieuwsbericht:

Financieel advies geven mag niet zonder vergunning van de AFM. Veel finfluencers gebruiken de disclaimer dat wat zij zeggen geen advies is, maar volgens de toezichthouder geven ze dat soms wel degelijk op sociale media bij vraag- en antwoordsessies. De AFM ziet het als beleggingsadvies als finfluencers ingaan op iemands persoonlijke situatie, bijvoorbeeld door te zeggen "in jouw geval zou ik...".

Adine heeft de website https://moneymindacademy.nl/ opgericht, met als doel "Via de Money Mind Academy help ik jou bij het ontdekken van je Innerlijke Geldtype en het creëren van jouw unieke schatkaart naar een rijk leven.". Ik weet nog steeds niet precies wat ze in deze academy doet, maar het lijkt niet helemaal te mogen volgens de definitie van AFM. Hierbij ga ik van uit dat Adine geen AFM vergunning heeft, anders had ze dat al lang vermeld op haar linkedin profiel.

Haar eigen kant van dit verhaal kan je lezen op LekkerLevenMetMinder: Onrust in blogland: AFM niet altijd blij met finfluencers

Ten slotte: vind ik mezelf een influencer? Ik denk niet dat daar sprake van kan zijn, want ik heb nog nooit een cent verdiend aan dit blog. Op mijn vorige blog had ik even wat reclames staan, maar daar ben ik snel mee opgehouden. Ik vind het zelf irritant, waarom zou ik het ander mensen wel aandoen? Mijn blog is duidelijk in de categorie van "persoonlijk gepruts". Wel krijg ik ooit emailtjes met hele gerichte financiele vragen, waarbij is wellicht niet altijd een goede disclaimer bijschrijf. Ik heb dus ook huiswerk te doen.

vrijdag 17 december 2021

Mijn investeringen in het nieuws

Er zijn heel veel redenen om te beleggen, en eentje die bij mij best hoog op het lijstje staat is dat ik graag een positieve bijdrage lever aan de wereld. Ik weet dat dit extreem subjectief is, dus bij deze dingen gaat het denk ik vooral om het goede gevoel dat het geeft. Daarom vond ik het wel leuk om zo vlak voor kerst twee van mijn investeringen in het nieuws te zien. 

Koop de HEMA
Het vorig jaar dreigde de HEMA ten prooi te vallen aan assgierende durfkapitalisten, waarop het initiatief HENA (Het Enige Nederlandse Alternatief) is ontstaan waarbij Nederlanders aandelen in konden kopen waarmee de HEMA overgekocht kon worden. Ik heb er destijds ook geld ingestoken.

Uiteindelijk is het gelukkig niet nodig gebleken: HEMA is gekocht door de eigenaren van Jumbo, waardoor het in Nederlandse handen blijft. Aangezien het niet echt handig bleek dat er extra aandelen speciaal voor HEMA zouden worden uitgegeven, wordt HENA opgeheven en krijgen alle investeerders hun geld terug. 

Land van Ons vs. META
Maar het grotere nieuws gebeurde in Zeewolde. De gemeenteraad van deze kleine gemeente is overdonderd door de multinational META (van Facebook) om een energieslurpend datacenter te bouwen van 166 hectare. Alweer een situatie waar multinationals Nederland als wingewest beschouwen. Terwijl de inwoners van Zeewolde, de meerderheid van de tweede kamer, alle natuurorganisaties en zelfs alle boeren in de buurt dit datacenter niet wensen, is de gemeenteraad toch gezwicht. 
Gelukkig is de strijd nog niet gestreden: volgens de Hoge Raad mag de overheid geen directie transactie aangaan met marktpartijen als het gaat om schaars onroerend goed. De verkoop moet opengesteld worden voor andere gegadigden.
En daar kwam een van mijn favoriete "beleggingen" om de hoek kijken: burgercooperatie Land van Ons heeft aangeboden om de grond van Zeewolde te kopen. Land van Ons is een cooperatie die akkerland koopt om vervolgens te verhuren aan duurzame boeren. Op deze manier wordt duurzame landbouw betaalbaarder en hebben we als burger de transitie naar meer biodiversiteit zelf in de hand. Land van Ons is er van bewust dat de grond van Zeewolde te groot is voor hun budget, maar ze zijn al in gesprek met partijen die mee willen betalen aan de aanschaf. 

Ik krijg hier een warm kerstgevoel van! Wil je ook investeren in de Nederlandse biodiversiteit, investeer in Land van Ons!

Zie ook: