donderdag 30 december 2021

Gebakken lucht 2.0: NFT's

Na de cryptocurrency zijn we aanbeland bij het volgende niveau van gebakken lucht: NFT's oftewel non-fungible tokens. Waarom zijn NFT's de overtreffende trap van gebakken lucht?

-nerd warning ON-

De blockchain technologie van cryptocurrency is heel krachtig en veelzijdig. Je kunt er niet alleen transacties mee opslaan, maar in principe alle soort informatie. Hoe gaat het in zijn werk? Stel je schrijft een gedicht. Voeg aan dat gedicht nog een persoonlijk code toe dat je met niemand deelt. Vervolgens maak je een hashcode van dat hele zwikje, en dat code zet je op een blockchain. Het leuke van hashcodes is dat ze slechts in een richting werken: je kunt wel van het gedicht+code een hashcode maken, maar van de hashcode kan je niet ontcijferen welk gedicht+code erachter zit. En als later iemand jouw gedicht gebruikt, kan jij dus altijd bewijzen dat jij het al eerder hebt gemaakt, want jij hebt het persoonlijke code dat het juiste hashcode kan veroorzaken die in de blockchain staat. Dit truukje werkt niet alleen met een stuk tekst, maar in principe met elk digitaal bestand.

-nerd warning OFF-

Ideaal voor het bewaken van intellectueel/artistiek eigendom dus. Maar net als dat "bitcoin is een handig betaalmiddel" werd geinterpreteerd als "bitcoin is een supergoede belegging", is "blockchain is handig voor bewaken van intellectueel eigendom" geinterpreteerd als "intellectueel is een supergoede belegging". 

En zo is het NFT circus ontstaan. NFT staat voor Non Fungible Token, simpelweg een uniek certificaat. 

Nos op 3 legt het uit als: "iedereen kan een kopie van de nachtwacht hebben, maar er is maar een echte nachtwacht met een geschatte waarde van 500 miljoen." Dit is niet echt een eerlijke vergelijking. De echte nachtwacht is meer dan een plaatje, maar bestaat een gigantisch zeventiendeeuws doek, met al zijn lagen verf en het verleden wat er aan vast hangt. Voor een betere vergelijking moet je naar de conceptuele kunst. 

Een van de bekendste recente conceptuele kunststukken is "Comedian", ook wel "banaan met ducttape tegen de muur" van Maurizio Cattelan uit 2019

bron:wikipedia

Dit kunstwerk bestaat uit idee "plak een banaan met dutcttape tegen de muur" en is ongeveer 120.000 euro waard. Iedereen kan een banaan tegen de muur plakken. Dit is zelfs niet verboden. Maar dan heb je nog steeds niet het kunstwerk van Maurizio. Dat heb je alleen als je 120.000 euro hebt neergeteld. Waarschijnlijk krijg je er een leuk certificaatje bij. En dankzij NFT's hoeft dat dus geen papieren certificaatje meer te zijn, maar een digitale in de blockchain.

Een lokaler voorbeeld is de pindakaasvloer van Wim T Schippers, die hij voor 30.000 euro aan Boijmans Beuningen verkocht.

Waarom zijn deze kunstwerken zoveel waard? Kunst is altijd een geliefd verzamelobject geweest van rijken. En vaak tot ergernis van kunstenaars, die de kunst maken om een bepaald gevoel mee uit te drukken. De conceptuele kunst is juist ontstaan uit het feit dat kunstenaars niet wilden dat hun kunst een speelbal van speculanten zou worden. De rest is geschiedenis: conceptuele kunst is een big business geworden. 

Herken je de parallel met blockchain? Nadat "onverhandelbare kunst" juist heel veel geld waard is geworden, is de "munteenheid die niet kan worden beinvloed en speculatievrij is" de veroorzaker van de grootste tulpenmanie sinds, tja de tulpenmanie zelf. En nu is de parallel bij elkaar gekomen tot NFT: kunst op een blockchain. Met als verschil dat de wereld niet een kleine rijke elite bevat die zich kan bezighouden met zulke flauwekul, maar heden ten dagen zijn er miljoenen mensen die wat geld over hebben voor een investering of een certificaat om trots aan vrienden te kunnen laten zien. 

En wat krijgen we dan? De Vlaamse wielrenner Wout van Aert verkocht 3 van zijn overwinningen voor een slordige 15.000 euro per stuk. Voor dit bedrag kom jij niet op de erelijst in plaats van Wout van Aert, krijg je niet zijn bezweette wielershirt of de trofee die hij van de rondemissen kreeg. Nee, je krijgt alleen een digitaal certificaat, en daar moet je het mee doen. Wout is bijna een halve ton rijker, blijft gewoon de winnaar en lacht je uit met je zielige certificaatje.

Wat nog meer? De eerste tweet is verkocht voor 2,9miljoen dollar. Iedereen mag deze tweet nog steeds zovaak als hij wil retweeten, dus wat je voor dit bedrag koopt is de vraag. En zo kunnen we eindeloos doorgaan.

En daar zit het grote verschil tussen conceptuele kunst en NFT's: de aankoop van een kunststuk als de pindakaasvloer geeft jou als enige museum ter wereld de mogelijkheid om een pindakaasvloer te tonen. Bij NFT's is dat (meestal) niet. Het andere verschil is de schaarste: conceptuele kunst is een klein kringetje, maar nu iedereen zijn eigen scheet als NFT verkoopt is er weinig unieks meer aan. Nu heeft de koper van een overwinning van Wout van Aert nog het gevoel dat hij iets unieks heeft. Maar wat als alle wielrenners dit gaan doen? 

Kortom: NFT verdient met recht de titel "overtreffende trap van gebakken lucht".

De grote vraag is: wanneer klapt de bubbel? Ik heb al vaak voorspellingen gedaan over het klappen van de cryptobubbel. In die voorspellingen ging ik er van uit dat de mensheid om de zoveel tijd veel bij zinnen komt. Ik denk dat ik daar de optimistisch was. Als ik de geschiedenis van de conceptuele kunst bekijk, zie ik dat we weinig hebben geleerd. Zolang onze overheden bakken geld blijven bijdrukken dat vooral naar een superrijke bovenlaag vloeit, zijn er mensen die graag willen investeren in tulpenbollen. Vrije markt is wat de gek er voor geeft, en zolang er gekken zijn, geven ze er geld voor. 

zie ook:

10 opmerkingen:

  1. Ik ben het grotendeels met je eens.

    90% van de huidige NFTs is gebakken lucht.
    Maar bij mij ligt het iets genuanceerder omdat ik zie dat bepaalde NFTs zeker wel een waarde hebben.

    Als ik kijk naar mijn kinderen en hun vriendjes dan hechten die echte waarde aan virtuele items en skins.

    Voor hun zijn e-sporters helden en als ze een skin, een geweer, of ander item kunnen kopen die van hun held is geweest dan willen ze dat kopen.
    Wat vind jij daar van?

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Ja, ik ken kinderen die veel geld over hebben dat hun avatar bij Forthnite de wiggle kan doen, en dat sommige zwaarden in World of Warcraft zo duur zijn dat mensen fysiek zijn belaagd om zulk zwaard af te staan.
      Ik kan me best voorstellen dat mensen zo in hun spel opgaan dat ze hier waarde aan hechten. Het verschil is dat zulke hypes vergankelijk zijn, en dat dus niemand een world of warcraft zwaard koopt als belegging.

      Verwijderen
    2. Ooit stuurde iemand mij een electronisch bestand. Mijn smartphone is geprogrammeerd omdat bestandje op zijn beeldscherm zichtbaar te maken als rode roos.
      Toen ik liet nerken dat ik van dat soort goedkope nep niet gediend was en dat ik het meer zou waarderen als zij me op zou bellen was ze gekwetst heb ik sindsdien niets meer van haar vernomen.
      Ik behoor duidelijk niet tot deze poezie-achtige schijnwereld want ik zie miljarden op Facebook bezig elkaar elektronische bestandjes sturen.

      Verwijderen
    3. Ik vernam een verhaal dat en homoseksueel bij de dokter kwam met klachten aan zijn achterste, na enig onderzoek ontdekte de arts een rode roos.
      Hij wist de roos gelukkig te verwijderen, waarop de opgeluchte persoon zei, voor jou. Log4j

      Verwijderen
  2. Straks wordt hier inderdaad weer gebakken, geen lucht maar oliebollen en appelflappen.
    Bestaat er ook zoiets van een Gouden Loekie de Leeuw blogger van het jaar, waar kunnen we stemmen?

    We laten de bubbels weer rijkelijk vloeien op het nieuwe jaar, nazdrovje!

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Dank je. Ik had dit stukje graag zelf geschreven. Kun je deze post ook als NFT verhandelen? ;-)

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. interessante gedachte :-). Eigenlijk is internet ook een soort certificaat voor intellectueel eigendom: je kunt ermee aantonen dat jij als eerste iets gepubliceerd hebt.

      Verwijderen
    2. Dank je wel. Jouw opmerking ben ik heel blij mee.
      Wel een toevoeging daarbij. Het aantonen van intellectuel eigendom is 1; verbieden dat een dief met jouw idee aan de haal gaat en het gratis voor niets op de markt brengt is 2.
      In het laatste geval heb je een rechter nodig die jouw positie begrijpt en hopen dat het geen Chinees is, want die heeft lak aan die Nederlandse rechter.

      Verwijderen
    3. chinezen hebben waarschijnlijk ook lak aan NFT's

      Verwijderen
  4. De markt heeft altijd gelijk en betaalt voor iets wat het waard vindt. En of dat stoffelijk is of niet, is eigenlijk niet zo heel relevant. Pokémon kaarten zijn opeens ook heel veel waard. Kartonnen kaartjes met een plaatje die voor miljoenen weggaan.

    BeantwoordenVerwijderen